Kunst op Zondag | Friese Vikingen

In het Fries Museum in Leeuwarden is momenteel een expositie over het Noord-Nederlands kustgebied in de Vroege Middeleeuwen, “Wij Vikingen”. De boodschap is simpel samen te vatten: de Noormannen hebben in de negende eeuw behoorlijk huis gehouden in de Lage Landen, maar er waren mensen in wat nu Friesland en Groningen heet die zich bij de plunderaars aansloten en meededen. Friese Vikingen dus. Het bewijs voor die stelling valt archeologisch moeilijk te leveren. Je kunt natuurlijk het skelet van een slachtoffer tonen, maar de dode zal je niet melden wie hem heeft vermoord. Het bewijs dat er Friese Vikingen waren, zal moeten komen uit de geschreven bronnen. Die vermelden echter alleen dát de Noormannen tekeer zijn gegaan op deze of gene plaats. Of het Noren of Denen waren, staat er niet bij. Laat staan dat erbij staat of het Friezen waren, dus mensen uit het gebied van Vlaanderen tot Noord-Duitsland. Gelukkig bieden de Friese rechtsteksten aanwijzingen en nog gelukkiger is dat het Fries Museum de manuscripten ook toont.

Door: Foto: Detail uit het Fivelgoër en Oldambtster landrecht landrecht copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Noorwegen erkent verwoesting Wijk bij Duurstede

[speld]

Deur op een kier voor EU-lidmaatschap

In een korte toespraak op de staatstelevisie heeft de Noorse koning Harald V afgelopen woensdag de betrokkenheid van zijn land erkend bij de verwoesting van Wijk bij Duurstede in 839. Harald verklaarde dat er sprake was van ‘een verwoesting, plundering en massamoord van ongekende omvang’ waaraan zijn landgenoten zich willens en wetens hadden schuldig gemaakt. Met de erkenning zet Noorwegen een belangrijke stap naar verbetering van de betrekkingen met Nederland en eventueel toekomstig EU-lidmaatschap.

Vikingen afkomstig uit het Scandinavische vasteland en IJsland richtten op een zonnige voorjaarsmorgen in 839 een ware slachting aan in Dorestad, het huidige Wijk bij Duurstede. De stad werd volledig geplunderd en in de as gelegd. Naar schatting 833 mannen, voornamelijk Frankische christenen, werden onthoofd, gespietst en naar traditie met het achterwerk omhoog in de Lek geworpen. De minderheid van 221 mannelijke Wodanaanbidders werd aanvankelijk gespaard, als galeislaaf meegenomen naar Noorwegen en daar alsnog van een fjord gegooid. De vrouwen van Dorestad werden als seksslavinnen meegevoerd naar Scandinavië. Hun nazaten leven daar nog steeds en vormen de absolute onderkant van de samenleving.

Nadat Denemarken en Zweden in de jaren ‘70 en ‘80 hun aandeel in de ‘ Wijkse Verwoesting’ erkenden traden zij geleidelijk uit hun isolement , wat uiteindelijk leidde tot een EU-lidmaatschap. Hoewel het nog te vroeg is om te zeggen of het met Noorwegen ook zover zal komen, heeft het land volgens minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken een belangrijke eerste stap gezet. ‘’Erkenning van de Wijkse Verwoesting is de eerste voorwaarde voor de Noren om aan de onderhandelingstafel te mogen plaatsnemen’’, aldus de bewindsman. ‘’De deur is nu op een kiertje gezet. Als het land zichzelf de komende jaren censuur en corruptie eigen kan maken is het rijp voor Europa.’’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.