Balanceren tussen onthouden en vergeten

Wat gebeurt er precies met een herinnering? Waarschijnlijk kan je je de inhoud van dit artikel vanavond nog wel herinneren, maar morgen wordt al lastiger, om maar niet te spreken over volgende week. We kunnen niet alles onthouden en daarom filtert ons brein inkomende informatie om relevante ten koste van irrelevante dingen te behouden. Toch is iets dat je vergeten bent niet altijd per definitie ook verdwenen. Het zou kunnen dat je volgende week, terwijl je je dit stukje niet meer herinnert, iemand zijn naam blijkt te zijn vergeten. Ineens bedenk je laatst iets gelezen te hebben over vergeten. Maar waar? En wat precies? Nou ja, in ieder geval weet je nog dat vergeten noodzakelijk is voor een goed geheugen. Gelukkig maar! De hippocampus Het belangrijkste hersengebied voor het geheugen is de hippocampus, een complex hersengebied met ingewikkelde verbindingen, tussen cellen onderling en met de rest van het brein. Mensen bij wie de hippocampus niet meer werkt leven in het nu, ze kunnen nog maar weinig oude informatie terughalen en geen nieuwe informatie opslaan.

Door: Foto: biologycorner (cc)
Foto: Flood G. (cc)

Hoe ons brein dingen vergeet

, door

COLUMN - Hoe werkt vergeten eigenlijk?

Vergeten: we weten allemaal hoe het voelt. Soms willen we het graag maar lukt het niet en soms is vergeten juist ongewild, bijvoorbeeld als je niet op iemand zijn naam kan komen. Het lijkt soms wel alsof we geen controle hebben over wat we wel en niet onthouden. Is vergeten echt zo arbitrair of zit er wel degelijk een functioneel idee achter? Een nieuw onderzoek heeft nu een tipje van de sluier over dit vergeetproces opgelicht.

Het concept vergeten is altijd een lastig onderdeel van geheugenonderzoek geweest. Het is relatief makkelijk om te meten of iets onthouden is, je kan dan een experimentje doen waaruit blijkt dat de herinnering nog aanwezig is. Maar als je iets vergeten bent zijn er verschillende mogelijke oorzaken. Is de herinnering helemaal niet meer terug te vinden in het brein, is zij gewoon lastiger terug te halen, of misschien juist ondergesneeuwd door gelijkwaardige herinneringen? En daarnaast: komt vergeten doordat herinneringen over tijd gewoon vergaan (een passief proces) of is er een actief proces dat ervoor zorgt dat bepaalde herinneringen snel verwijderd kunnen worden?

Al deze vragen zijn jammer genoeg nog grotendeels onbeantwoord, terwijl het erg belangrijk is om goed te begrijpen hoe en waarom we informatie onthouden, bijvoorbeeld voor patiënten die leiden aan geheugen-gerelateerde ziekten. Op de laatste vraag is nu echter een voorzichtig antwoord gevonden: er blijkt wel degelijk een actief vergeetproces in de hersenen te bestaan!

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.