Paradox: tolerante liberalen moeten intolerantie tolereren

Samira Bouchibti schreef met De islam, de moslims en ik een liefdevolle kritiek op haar cultuur van herkomst – waarover een andere keer meer – en een pleidooi voor een respectvol maar krachtig integratiebeleid. Ze noemt zich liberaal, en dat noemt ethicus Bart Voorzanger zich ook me ook, maar er zijn desondanks een aantal punten waarop ze tot behoorlijk verschillende keuzen komen. Zijn gepieker daarover bracht hem tot het volgende. Liberalen zijn er in soorten. Zie voor een genuanceerder beeld van het liberale landschap Rutger Claassens Het huis van de vrijheid, waar ik ook graag eens op terugkom. De meest genoemde tegenstelling is die tussen rechtse en linkse liberalen, waarbij rechtse liberalen vrijheid allereerst zien als afwezigheid van dwang, terwijl linkse liberalen eerder, of in elk geval daarnaast, denken aan de beschikbaarheid van reële alternatieven en het vermogen daartussen weloverwogen te kiezen. Een rechtse liberaal is tevreden als niemand de schoenpoetser verhindert om advocaat te worden; een linkse liberaal is dat pas als de rechtenstudie voor de schoenpoetser economisch en sociaal een reële optie is, en als hij geestelijk is toegerust voor een zorgvuldige keuze. Vooral dat laatste maakt linkse liberalen wel eens wat bevoogdend. Hoe dan ook, ik geloof niet dat hier het verschil tussen mevrouw Bouchibti en mij zit.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Cultureel klimaat bepaalt steun voor PVV

Denken autochtonen positiever over migranten bij meer interetnische contacten, of juist negatiever? Dit blijkt afhankelijk te zijn van het culturele en economische stedelijke klimaat waarbinnen die contacten tot stand komen, schrijven Jeroen van der Waal, Willem de Koster en Peter Achterberg van de Erasmus Universiteit.

In de wetenschappelijke literatuur bestaan twee botsende ideeën over de vraag hoe interetnisch contact de houding van autochtonen ten opzichte van migranten beïnvloedt. De zogenaamde contacthypothese stelt dat interetnisch contact leidt tot meer wederzijds begrip tussen etnische groepen, terwijl de tegengestelde conflicthypothese juist inhoudt dat zulk contact minder wederzijds begrip, en meer steun voor anti-immigranten partijen tot gevolg heeft.

Hoewel sociale wetenschappers rond deze thematiek al veel onderzoek hebben verricht (zie bijvoorbeeld: de bijdrage van Michel Savelkoul et. al.), bleef het tot op heden onduidelijk of interetnisch contact nu tot meer of minder begrip leidt. Er is namelijk ongeveer evenveel bewijs voor de contact- als de conflicthypothese gevonden, en inventarisaties van grote hoeveelheden studies concluderen op basis daarvan dat de gevolgen van interetnisch contact gemiddeld genomen nihil zijn.

Deze conclusie is echter onbevredigend. Bij nadere beschouwing blijken er in de bestaande berg onderzoeksbevindingen twee patronen te bestaan, die aanleiding waren voor  ons onderzoek naar de invloed van interetnisch contact op steun voor de PVV – sinds 2006 de grootste Nederlandse anti-immigratie partij – tijdens de verkiezingen in 2006 en 2010.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hippies raus!

Vlag van ChristianiaHet doek valt voor Christiania. Het was 40 jaar lang een relatief autonoom gebied binnen de stadsgrenzen van Kopenhagen, maar met name het laatste decennium werden zij een doorn in het oog van het gemeentebestuur. Het sociale experiment, de mix van liefde en anarchie, de open deuren voor iedereen die maar wilde deelnemen of wilde proeven aan het hippievrijstaatje, het is straks voorbij. Het is in de ogen van de lokale overheden niet langer gewenst. Het vrije leventje van de bevolking, zo’n 850-900 m/v groot aan hippies, creatievelingen, anarchisten en ander min of meer alternatief volk, mag niet langer.

Natuurlijk heeft Christiania zijn problemen. De woningen voldoen niet aan de wettelijke normen. Niet overal is water, gas en elektriciteit. Maar wordt dit als een onoverkomelijk probleem door de bewoners ervaren? Integendeel. Er waren problemen met harddrugs. Maar die zijn goeddeels door de Christianieten zelf de kop in gedrukt door een verbod hierop: er mag alleen in softdrugs gehandeld worden, wat gedaan wordt in Pusher Street. Toch vinden steeds meer harddrugs, zoals cocaïne en amfetamine hun weg naar het vrijstaatje. Maar is het drugsprobleem nu erger dan in Kopenhagen zelf? Het antwoord hierop is nee, aangezien het harddrugs-probleem ook in Kopenhagen groter wordt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weg met God, leve de vrijzinnigheid

Vorige week werd een lezing van de Nederlandse schrijver Benno Barnard in Antwerpen verstoord. Vandaag staat in de Volkskrant een beknopte versie van deze lezing en dinsdag op zijn eigen blog de door hemzelf geselecteerde fragmenten. Een integrale versie van de tekst kon ik helaas niet vinden, maar ook deze fragmenten leveren genoeg stof tot discussie. Ik vind, als niet-gelovige, dat hij de plank zorgvuldig misslaat.

Voordat ik verder ga wil ik opmerken dat het verstoren van zijn lezing niet door de beugel kan. De discussie is al geweest, maar zeker en juist in het academische discours moet je vrij kunnen zijn je mening te uiten. Bovendien was Barnard juist blij met de verstoring omdat ‘ze hebben bewezen dat mijn kritiek op de islam terecht is’, dus ook in die zin bewijzen de ‘radicale moslims’ (let op het onderscheid met ‘de islam’) zichzelf geen dienst.

Maar wat zegt hij nu in zijn lezing? In de Volkskrant is als titel gekozen ‘Ook zonder God zijn we christelijk’ en op zijn eigen blog heeft hij aangehouden ‘Leve God, weg met Allah’. Een titel die de Volkskrant-redactie klaarblijkelijk enigszins aanstootgevend vond? Ik vind beide titels aanstootgevend, maar persoonlijk de eerste meer. Kennelijk ben ook ik christelijk volgens Barnard. Hij kan me wat eerlijk gezegd.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige