Paradox: tolerante liberalen moeten intolerantie tolereren

Samira Bouchibti schreef met De islam, de moslims en ik een liefdevolle kritiek op haar cultuur van herkomst – waarover een andere keer meer – en een pleidooi voor een respectvol maar krachtig integratiebeleid. Ze noemt zich liberaal, en dat noemt ethicus Bart Voorzanger zich ook me ook, maar er zijn desondanks een aantal punten waarop ze tot behoorlijk verschillende keuzen komen. Zijn gepieker daarover bracht hem tot het volgende. Liberalen zijn er in soorten. Zie voor een genuanceerder beeld van het liberale landschap Rutger Claassens Het huis van de vrijheid, waar ik ook graag eens op terugkom. De meest genoemde tegenstelling is die tussen rechtse en linkse liberalen, waarbij rechtse liberalen vrijheid allereerst zien als afwezigheid van dwang, terwijl linkse liberalen eerder, of in elk geval daarnaast, denken aan de beschikbaarheid van reële alternatieven en het vermogen daartussen weloverwogen te kiezen. Een rechtse liberaal is tevreden als niemand de schoenpoetser verhindert om advocaat te worden; een linkse liberaal is dat pas als de rechtenstudie voor de schoenpoetser economisch en sociaal een reële optie is, en als hij geestelijk is toegerust voor een zorgvuldige keuze. Vooral dat laatste maakt linkse liberalen wel eens wat bevoogdend. Hoe dan ook, ik geloof niet dat hier het verschil tussen mevrouw Bouchibti en mij zit.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Cultureel klimaat bepaalt steun voor PVV

Denken autochtonen positiever over migranten bij meer interetnische contacten, of juist negatiever? Dit blijkt afhankelijk te zijn van het culturele en economische stedelijke klimaat waarbinnen die contacten tot stand komen, schrijven Jeroen van der Waal, Willem de Koster en Peter Achterberg van de Erasmus Universiteit.

In de wetenschappelijke literatuur bestaan twee botsende ideeën over de vraag hoe interetnisch contact de houding van autochtonen ten opzichte van migranten beïnvloedt. De zogenaamde contacthypothese stelt dat interetnisch contact leidt tot meer wederzijds begrip tussen etnische groepen, terwijl de tegengestelde conflicthypothese juist inhoudt dat zulk contact minder wederzijds begrip, en meer steun voor anti-immigranten partijen tot gevolg heeft.

Hoewel sociale wetenschappers rond deze thematiek al veel onderzoek hebben verricht (zie bijvoorbeeld: de bijdrage van Michel Savelkoul et. al.), bleef het tot op heden onduidelijk of interetnisch contact nu tot meer of minder begrip leidt. Er is namelijk ongeveer evenveel bewijs voor de contact- als de conflicthypothese gevonden, en inventarisaties van grote hoeveelheden studies concluderen op basis daarvan dat de gevolgen van interetnisch contact gemiddeld genomen nihil zijn.

Deze conclusie is echter onbevredigend. Bij nadere beschouwing blijken er in de bestaande berg onderzoeksbevindingen twee patronen te bestaan, die aanleiding waren voor  ons onderzoek naar de invloed van interetnisch contact op steun voor de PVV – sinds 2006 de grootste Nederlandse anti-immigratie partij – tijdens de verkiezingen in 2006 en 2010.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hippies raus!

Vlag van ChristianiaHet doek valt voor Christiania. Het was 40 jaar lang een relatief autonoom gebied binnen de stadsgrenzen van Kopenhagen, maar met name het laatste decennium werden zij een doorn in het oog van het gemeentebestuur. Het sociale experiment, de mix van liefde en anarchie, de open deuren voor iedereen die maar wilde deelnemen of wilde proeven aan het hippievrijstaatje, het is straks voorbij. Het is in de ogen van de lokale overheden niet langer gewenst. Het vrije leventje van de bevolking, zo’n 850-900 m/v groot aan hippies, creatievelingen, anarchisten en ander min of meer alternatief volk, mag niet langer.

Natuurlijk heeft Christiania zijn problemen. De woningen voldoen niet aan de wettelijke normen. Niet overal is water, gas en elektriciteit. Maar wordt dit als een onoverkomelijk probleem door de bewoners ervaren? Integendeel. Er waren problemen met harddrugs. Maar die zijn goeddeels door de Christianieten zelf de kop in gedrukt door een verbod hierop: er mag alleen in softdrugs gehandeld worden, wat gedaan wordt in Pusher Street. Toch vinden steeds meer harddrugs, zoals cocaïne en amfetamine hun weg naar het vrijstaatje. Maar is het drugsprobleem nu erger dan in Kopenhagen zelf? Het antwoord hierop is nee, aangezien het harddrugs-probleem ook in Kopenhagen groter wordt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weg met God, leve de vrijzinnigheid

Vorige week werd een lezing van de Nederlandse schrijver Benno Barnard in Antwerpen verstoord. Vandaag staat in de Volkskrant een beknopte versie van deze lezing en dinsdag op zijn eigen blog de door hemzelf geselecteerde fragmenten. Een integrale versie van de tekst kon ik helaas niet vinden, maar ook deze fragmenten leveren genoeg stof tot discussie. Ik vind, als niet-gelovige, dat hij de plank zorgvuldig misslaat.

Voordat ik verder ga wil ik opmerken dat het verstoren van zijn lezing niet door de beugel kan. De discussie is al geweest, maar zeker en juist in het academische discours moet je vrij kunnen zijn je mening te uiten. Bovendien was Barnard juist blij met de verstoring omdat ‘ze hebben bewezen dat mijn kritiek op de islam terecht is’, dus ook in die zin bewijzen de ‘radicale moslims’ (let op het onderscheid met ‘de islam’) zichzelf geen dienst.

Maar wat zegt hij nu in zijn lezing? In de Volkskrant is als titel gekozen ‘Ook zonder God zijn we christelijk’ en op zijn eigen blog heeft hij aangehouden ‘Leve God, weg met Allah’. Een titel die de Volkskrant-redactie klaarblijkelijk enigszins aanstootgevend vond? Ik vind beide titels aanstootgevend, maar persoonlijk de eerste meer. Kennelijk ben ook ik christelijk volgens Barnard. Hij kan me wat eerlijk gezegd.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige