Hoger opgeleiden hechten meer aan eenvoudige teksten

Er is de laatste jaren af en toe nogal wat te doen over eenvoudige teksten. Laatst ging het daar ook over tijdens een college voor de eerstejaars die hun eerste onderzoekjes moesten presenteren. Een van hen is bezig met de vraag of het voor de overheid nu verstandig is om teksten te schrijven in een zogeheten ‘B1-niveau’, en toen kwam mijn collega Wilbert Spooren aanzetten met het nieuwste nummer van Tijdschrift voor Taalbeheersing met een artikel over het onderwerp, dat die ochtend was binnengekomen. (Zo actueel zijn wij in ons onderwijs!) Gisteren heb ik het artikel meteen ook gelezen. De auteurs, Henk Pander Maat en Jet Gravekamp, legden twee teksten voor aan een aantal groepen lezers – een brief van een bank en een brief van een zorginstelling. Van ieder van die brieven waren er twee versies: een in eenvoudige taal en een met een wat ingewikkelder taalgebruik. De vraag was niet alleen of er een verschil in begrijpelijkheid was, maar ook wat lezers van de teksten vonden en vooral ook van de auteur. Vind je iemand deskundiger naarmate hij meer moeilijke woorden gebruikt? Verschillende groepen kregen verschillende versies van die brief te zien. In ieder van de groepen maakten de onderzoekers bovendien verschil tussen hoger opgeleiden en anders opgeleiden. Wat bleek? Natuurlijk leverde een eenvoudiger taalgebruik mee begrip op. Dat gold vooral voor de brief van de bank, die inhoudelijk al wat ingewikkelder was. Maar opvallend was dat het voor hoger opgeleiden net zo goed gold als voor lager opgeleiden. Nog opvallender was echter dat die hoger opgeleiden de eenvoud ook meer waardeerden in de tekst en dat zij bovendien de schrijver van de eenvoudigere tekst vriendelijker vonden, terwijl het voor de lager opgeleiden minder uitmaakte. Dat gold met name voor de zorgtekst, en Pander Maat en Gravekamp opperen daarover enkele interessante gedachten. We verwachten bij zorginstellingen dat ze zich niet al te ingewikkeld uitdrukken en teksten die heel ingewikkeld zijn zien we daardoor eerder als een teken van incompetentie, of onwil om zich iets van het publiek aan te trekken. Misschien hebben hoger opgeleiden wel door hun training een scherper afgestelde antenne voor dit soort zaken. Omdat het over verwachtingen gaat, lijkt het me interessant om in dit kader dit soort onderzoek uit te voeren in verschillende culturen. Je zou verwachten dat er andere culturen zijn waar de resultaten dan anders zijn. Wij zijn nu dus al bezig een nieuwe generatie hoger opgeleiden op te leiden die zich ook híérvan alweer bewust is.

Door: Foto: Arch, CC0, via Wikimedia Commons, standbeeld Ton Koops, Jip en Janneke Zaltbommel,

Closing Time | Dank u voor niet luisteren

Er gaat, vermoed ik, een schat aan prachtige, betekenisvolle liedteksten aan mij voorbij. Want, zo biechtte ik hier ook al op, mijn aandacht gaat vooraleerst uit naar de muziek en nagenoeg niet naar de tekst van een liedje.

Je zou denken dat publiek dat liedteksten van A tot Z meezingt, wél begrip heeft van de intenties van de liedjesschrijver. Dat is, helaas, niet altijd waar. Ter illustratie: dit ruim 50 jaar oud liedje van Sly and the Family Stone.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: MGF/Lady Disdain (cc)

Teksten

SATIRE - Deze website maakt gebruik van ‘teksten’. Dit zijn kleine combinaties van woorden, die bij het bezoeken van deze website kunnen worden opgeslagen op uw computer en in uw brein. Met behulp van teksten kunnen persoonlijke voorkeuren en interesses worden vastgelegd. Wij gebruiken teksten uitsluitend om onze website leesbaarder te maken en beter af te stemmen op de wensen en behoeften van de bezoekers.

Sinds juni 2012 is een nieuwe Telecommunicatiewet van kracht, die elke Nederlandse website en cabaretier verplicht om bezoekers vooraf te informeren over het gebruik van teksten en toestemming te vragen voor het gebruik ervan. Wij willen graag aan deze verplichting voldoen.

Teksten kunnen niet alleen gebruikt worden voor het opslaan van persoonlijke voorkeuren, maar ook voor het beïnvloeden en bepalen ervan. De teksten die wij op deze website gebruiken, hebben veelal ook dit oogmerk. Hoewel uw privacy hierbij nimmer in geding komt, willen wij u waarschuwen dat het accepteren van teksten op deze website langdurige gevolgen voor uw persoonlijke voorkeuren en interesses kan hebben.

Op deze website maken wij zowel gebruik van door onszelf geplaatste teksten (‘first-party teksten’) als van teksten van externe partijen (‘third-party teksten’). Om het gebruiksgemak van deze website te vergroten, gebruiken wij teksten van het Amerikaanse bedrijf WordPress. Deze teksten stellen bezoekers bijvoorbeeld in staat te reageren (door middel van een tekst) op de door ons geplaatste teksten. De informatie die hierbij verzameld wordt, wordt zo veel mogelijk geanonimiseerd en beperkt zich tot uw naam, schuilnaam, e-mailadres, IP-adres, woonplaats, gebruikte computer, browser, operating system, internetprovider en stemgedrag over de afgelopen 24 jaar. Dit alles conform de strenge wetgeving, die uitsluitend het vergaren van dergelijke functionele informatie toestaat.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.