Poldermodel sojaproductie wankelt

Op 26 en 27 mei komt de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja (RTRS) bijeen in het Braziliaanse Campinas voor een cruciaal overleg. Het is de bedoeling dat tijdens deze bijeenkomst de principes en criteria voor duurzame soja productie worden vastgesteld. De RTRS waarin zowel producenten, handelaren, afnemers en ngo's zitten is echter nog nooit zo verdeeld geweest. Niet in de laatste plaats doordat de RTRS van buitenaf onder vuur ligt van ngo's die niks willen weten van polderen met grote sojaproducenten. Kleinere radicale organisaties hebben de een weinig fijngevoelige campagne Gifsoja.nl gelanceerd en stellen dat de RTRS schadelijke genetisch gemanipuleerde soja greenwasht.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Alarm over glyfosaat in soja-teelt

De Argentijnse Nationale Raad voor Wetenschappelijk en Technisch Onderzoek (CONICET) wilde nu wel eens weten wat het onkruidverdelger Roundup doet met levende organisme? Het verrichte een studie naar de effecten van glyfosaat: het werkende bestandsdeel in Roundup (nu met gratis TomTom) die gebruikt wordt op de sojavelden. Jaarlijks wordt er tweehonderd miljoen liter glyfosaat over de Argentijnse akkers gespoten. Zaadgigant Monsanto produceert het goedje samen met gmo-soja die bestand is tegen Roundup. De onderzoekers verdunde glysofaat 1500 keer dan de concentratie die gebruikt wordt op de velden en dompelden er vervolgens amfibie embryo’s in onder.

Amfibieën zijn door hun dunne huid extreem kwetsbaar voor giftige stoffen. “De vervormingen die we zagen waren consistent en systematisch”, zegt professor Andrés Carrasco, directeur van het Laboratorium voor Moleculaire Embryologie aan de Universiteit van Buenos Aires (IPSnews). De dieren hadden een kleinere kop, genetische veranderingen in het centrale zenuwstelsel en meer sterfte onder de cellen die de schedel vormen. Ondanks dat amfibieën kwetsbaarder zijn kan je er volgens de onderzoekers ervan uitgaan dat hetzelfde optreedt bij mensen.

In Amerika weten ze dit al langer: daar betreden de boeren twee weken hun veld niet als ze met Roundup gesproeid hebben. Maar inArgentinië gaat men waarschijnlijk iets onzorgvuldiger te werk…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Indianen leggen bouw stuwdam stil

In het Westen van Brazilië hebben Enawene Nawe indianen dit weekeinde de bouw van een stuwdam stilgelegd en bouwmaterieel vernietigd. Deze dam (foto bron: Survival International) maakt onderdeel uit van een serie van 77 dammen die gepland staan in de Juruena rivier in de deelstaat Mato Grosso. De Enawene Nawe is een kleine indianenstam van amper 500 leden die voor hun bestaan volledig afhankelijk zijn van visvangst in de rivier. In de afgelopen jaren hebben ze echter hun leefgebied vernietigd zien worden door de soja en katoenindustrie. Sojabaron Blairo Maggi, die tevens gouverneur is van Mato Grosso, dringt aan op de bouw van de stuwdammen die de expansieve landbouwsector van water moeten gaan voorzien.

Onlangs liepen de Enawe Nawe weg uit een overleg met de autoriteiten toen ze ontdekten dat de bouwplannen veel omvangrijker waren dan ze tot dusver was verteld. De spanningen zijn daarna hoog opgelopen toen de Enawe Nawe de bouwlocatie hebben bezet, cementwagens en woonblokken in brand hebben gestoken en de bouwvakkers zijn gevlucht. Hier vindt u exclusieve beelden: [fotos.doc]. Gezien de indrukwekkende schade die de indianen hebben aangericht moet gevreesd worden voor de reactie van de autoriteiten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Soja-oorlog gaat door!

postercampagne tegen ClarinDe een zijn crisis is de ander zijn geluk. De wereldwijde tekorten aan olie en voedsel zijn zegeningen voor de regimes in Zuid-Amerika. Hugo Chavez is de grootste en hardst kwakende kikker in de vijver, nu de olieprijs van hem een president maakt met schier eindeloze financiële mogelijkheden. En wat olie is voor Venezuela is soja voor Argentinië. De prijzen zijn geëxplodeerd, de productie is enorm, dus de miljoenen vliegen om je oren.

De frustratie in Argentinië is echter groot: daar waar Hugo Chavez met een pennenstreek bedrijven nationaliseert en de oliedeviezen zo ongeveer op zijn persoonlijke bankrekening gestort krijgt, moet Cristina Kirchner in Buenos Aires lijdzaam toezien hoe de boeren steeds dikkere auto’s kopen, terwijl de rest van het land gebukt blijft gaan onder armoede, inflatie, ongeschooldheid en algemene economische instabiliteit. Van de sojamiljoenen profiteert volgens haar slechts een enkeling. Nu is Cristina er het meisje niet naar om niks te doen en af te wachten, dus bedacht ze een plan. En dat had ze beter niet kunnen doen….

Om de winsten die gemaakt worden op de soja af te romen wil Cristina de omzetbelasting voor sojaboeren fors verhogen. De zo verkregen gelden zouden niet op provinciaal niveau worden geïnd (of uitgegeven) maar door de nationale regering van Cristina zelf. Dat plan valt slecht, zo slecht dat de kleine boeren, grote landeigenaren en regionale politici de handen ineen slaan. Van oudsher is het eindeloze platteland van Argentinië eigendom van kleine boeren enerzijds en grootgrondbezitters anderzijds (neem groot hier zeer letterlijk!). Beide groepen zijn verenigd in sterke vakbonden en staan traditiegetrouw tegenover elkaar, maar de gemeenschappelijke vijand heeft de tweestrijd doen vergeten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige