Slavoj Zizek: ‘het huwelijk tussen kapitalisme en democratie is voorbij’

Van het Midden-Oosten tot in de straten van Londen en de steden in de Verenigde Staten gaan mensen de straat op uit onvrede met de status quo. Ze protesteren tegen de ijzeren greep van overheden of tegen de toenemende kloof tussen arm en rijk. De Sloveense filosoof Slavoj Žižek vraagt zich af waar die verandering toe moet leiden, of er een duidelijke lange termijn visie is op maatschappelijke hervorming. Hij is bezorgd over de toekomst van het westers democratisch kapitalisme: ,,het huidige systeem heeft haar vanzelfsprekendheid en automatische legimitatie verloren en het veld ligt nu open.’’ Žižek staat bekend om zijn kritische houding tegenover het kapitalisme én het communisme. Onlangs sprak hij met Al Jazeera over de huidige veranderingen in het wereldwijde financieel-economisch systeem. Volgens hem weten de demonstranten niet waar ze heen willen, ze roepen slechts om consumentisme en zijn niet in staat doelen te formuleren. Het huidige systeem heeft volgens hem haar grenzen bereikt, maar de tragiek is dat we geen idee hebben welk effectief systeem ons huidige kapitalistische democratische systeem zou kunnen vervangen.(video na de klik)

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ramadan en Žižek over de Egyptische revolutie

De twee prominente intellectuelen Tariq Ramadan en Slavoj Žižek laten hun gedachten gaan over de Egyptische revolutie. Bij Al Jazeera, waar je nog serieuze discussies aantreft. Ook de interviewer blaast een partijtje mee.

Een thematische samenvatting:

1. Is de Arabische wereld klaar voor democratie?

Tariq Ramadan:

    Luister maar naar de bevolking | Die laat duidelijk weten de dictators zat te zijn | Men dorst naar democratie, menselijke waardigheid en vrijheid. | Dat het een keuze zou zijn tussen dictators of islamisten is allemaal ideologisch geleuter | De man in de straat wil gewoon vrijheid en democratie.

Slavoj Žižek:

    De Westerse machten willen de dingen vooral bij het oude houden | Maar de Tunesiërs en Egyptenaren bewijzen tegendeel van het idee dat moslimmassa’s de voorkeur geven aan een islamitische dictatuur.
    Er is een perverse cultuurrelativistische notie dat Arabieren nu eenmaal een andere cultuur hebben en niet rijp zijn voor democratie | Maar daarachter steken eigenlijk racistische vooroordelen.
    Juist het tegendeel is waar | Er blijken wel degelijk menselijke universalia te zijn, en in de opstand van Arabische volken zien we deze in actie | Demonstranten vormen bewijs van de universele behoefte aan vrijheid, menselijke waardigheid, economische gerechtigheid en democratie | De zogeheten ‘clash of civilisations‘ blijkt een fabeltje | Op het moment dat een ander volk tegen tirannie opstaat, voelen we automatisch solidariteit met dat onderdrukte volk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige