De lange weg naar open politieke data

Dit stuk verschijnt ook op het discussieplatform over Open Politiek op Dodlab.org Lang, lang geleden dook ik vanaf mijn huis in het parlementaire documentatiesysteem van de Tweede Kamer. Waarom? Omdat het kon. Het direct volgen van wat er in de Tweede Kamer gebeurde was tot de komst van internet alleen voorbehouden aan journalisten, politici, lobbyisten en mensen met heel veel tijd over. Maar nu kon ineens iedereen vanuit zijn luie huiskamerstoel alles inzien. Tenminste, dat was het idee. Het bleek al snel dat de realiteit hardnekkiger was. Hoewel de meeste documenten uit de Tweede Kamer uiteindelijk wel op de een of andere manier online verschenen, was het erbarmelijk gesteld met de toegankelijkheid, samenhang en begrijpelijkheid. De meest eenvoudige vragen als "heeft D66 voor of tegen de eerste missie naar Afghanistan" gestemd, kostten uren werk. Indertijd leek het me vooral een zaak van onbegrip aan de kant van de Tweede Kamer dat er niet meer gedaan werd aan het goed open stellen van alle gegevens voor alle betrokken burgers. Dus een korte actie samen met andere mensen die geïnteresseerd waren in de beschikbaarheid van de gegevens zou mogelijk snel leiden tot verbetering van de situatie.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verdwenen Troonredes

DATA - Daar we hier met regelmaat aandacht besteden aan de beroerde toegankelijkheid van de parlementaire documentatie, plaatsen we hier een bijdrage van Maarten Marx door van Political Mashup.

Elsevier heeft in 2009 een mooie verzameling met alle 30 troonredes van Koningin Beatrix tot dan toe uitgegeven, getiteld Redes van de Troon. Tijdens de feestelijke opening van statengeneraaldigitaal.nl vertelde Elsevier’s hoofdredacteur Arendo Joustra hoe eenvoudig het was om met die zoekmachine de troonredes bij elkaar te verzamelen.

Dat is zeker het geval voor de “oude” Handelingen. Dat is alles van voor 1 Januari 1995. Dat staat bij statengeneraaldigitaal.nl en is daar prima te vinden. Jammer genoeg geldt niet hetzelfde voor het “moderne” deel van de Handelingen, alles vanaf 1 Januari 1995 tot zo’n drie weken geleden. Die staan op de opvolger van Parlando, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/.

Wij hebben op 29 November 2010 de proef op de som genomen, en gingen op zoek naar de 16 troonredes uitgesproken vanaf 1995. We konden er slechts 13 van de 16 vinden, een recall van 81%. Vijf van de 16 troonredes hebben verkeerde of missende metadata waardoor ze niet of moeilijker te vinden zijn. Met 37.5% van de troonredes is dus iets mis.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Jaloersmakend streven naar Open Democratie

Los even van de moeite die ik heb met de inhoudelijke politieke keuzes in de Verenigde Staten, ze hebben wel een democratisch systeem dat veel opener is dan dat van ons. Daarbij laat ik wel even het absurde kiesstelsel buiten beschouwing. Maar verder hebben ze veel meer manieren om beleid te toetsen, waarbij het publiek nadrukkelijk ook getuige kan zijn. Ook zijn er heel veel verplichtingen met betrekking tot openheid, bijvoorbeeld over beleidsdocumenten.
George W. Bush heeft verschillende stappen gezet om dat terug te draaien. Maar het lijkt er op dat de nieuwe president dat weer netjes ongedaan gaat maken.
Maar het kan nog mooier. Iemand zag een notitie op de vernieuwde site van het Witte Huis. Een expliciete opdracht van Barack Obama om zorg te dragen voor transparantie, betrokkenheid en samenwerking middels alle nieuwe voorzieningen die daarvoor maar nuttig ingezet kunnen worden.
En dat terwijl ze inmiddels al best veel interessante en goede voorzieningen hebben.

Nee, dan Nederland. Daar moet je op je blote knieën bedelen om veranderingen. Die dan vervolgens vanonder de kaasstolp soepel terzijde geschoven worden met als onderbouwing een stuk historie. Oh ja, en er komt een nieuw systeem dat iedereen gelukkig gaat maken. Beetje jammer dat we al meer dan drie jaar wachten op dat systeem. Ook jammer dat er anderen nodig zijn om de beperkte informatiestroom die er is nog een beetje bruikbaar te maken.
Exemplarisch is ook de recente reactie op het eerste geslaagde online burgerinitiatief. Een burgerinitiatief dat op veel plaatsen tot lekkere felle debatten heeft geleid. Wat wil je nou nog meer in een democratie? Nou, liever geen inbreng van burgers kennelijk, als het aan het CDA ligt. Stel je voor dat burgers teveel relevante vragen gaan neerleggen. Dan kan je als volksvertegenwoordiger toch niet meer je eigen ding doen? En als het allemaal online gebeurt is het al helemaal eng.
Nog een lange weg te gaan hier in Nederland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

GC-Parlando één jaar!

Open Democratie logo (gemaakt door Crachàt, Sargasso)

Waren we toch bijna vergeten dat ons kindje GC Parlando vandaag haar éénjarige bestaan viert. De applicatie, die het mogelijk maakt permanente links te genereren voor de overheidssite Parlando, was volgens de critici overbodig omdat het nieuwe systeem Parlis binnen een paar maanden operationeel zou worden. Maar op het moment dat we GC-parlando lanceerden was de oplevering van het systeem al met een half jaar vertraagd. Op een totale geschatte ontwikkeltijd van een jaar niet bepaald een goede prestatie te noemen. Maar dat het altijd erger kan bewijst de overheid door nu, anderhalf jaar na het verstrijken van de geplande datum, nog steeds geen werkende versie te hebben opgeleverd. Wij van GeenCommentaar zijn benieuwd welke extra kosten dit zich maar voortslepende project met zich meebrengt voor de belastingbetaler.

Tot die tijd helpt GC-parlando de mensen die wél een werkend systeem willen. Uit de statistieken blijkt bijvoorbeeld dat diverse intranetten van ministeries het gebruiken. Inmiddels maakte de applicatie meer dan 45.000 pdf-jes met overheidsdocumenten toegankelijk.

GC-parlando is dus een groter succes dan we hadden gehoopt gevreesd. Tegen wil en dank. Maar we blijven hopen: zal Parlis er dit jaar nog komen?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.