Fotos des Tages | Jingle bombs

In Nepal, India, Pakistan en Afghanistan rijden kleurig versierde bussen vol met lampjes en belletjes. "Jingo trucks" worden ze genoemd vanwege het rinkelende geluid dat ze maken als ze voorbij rijden. Afgelopen week werd op de grens van Pakistan en Afghanistan zo'n jingo truck aangehouden. Een snuffelhond ontdekte vervolgens een enorme hoeveelheid explosieven verborgen in de vloer. Oorlogscorrespondent Michael Yon stond er met zijn camera bovenop: jingle bombs... jingle bombs... jingle bombs...

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het gevaar van Pakistan

Dit is een gastbijdrage van Nick Ottens.

pakistanethnolinguisticmap_klOnder de nieuwe regering Obama staat Afghanistan weer centraal in de Amerikaanse Midden-Oosten strategie. Waar de afgelopen jaren de aandacht vooral door Irak werd opgeëist benadrukte Barack Obama gedurende de verkiezingscampagne keer op keer dat in Afghanistan de werkelijk oorlog tegen de terreur werd gevochten en daarom heeft hij toegezegd de troepenmacht in het land te verdubbelen. Maar zelfs 60.000 Amerikaanse soldaten zijn misschien niet genoeg.

Op het hoogtepunt van de oorlog in Irak bevonden zich maar liefst 140.000 coalitietroepen in een land dat eenderde kleiner is dan Afghanistan en vijf miljoen minder inwoners telt. Daarbovenop komt dat het verzet in Afghanistan wijdverbreider is dan in Irak: de Taliban kan nog steeds rekenen op steun onder aanzienlijke delen van de bevolking. Echter het grootste probleem is dat diezelfde Taliban zich overwegend teruggetrokken heeft in de bergachtige grensstreek met Pakistan. Geen buitenlandse veroveraar, noch de Britten, noch de Sovjets, is er in de recente geschiedenis in geslaagd dit gebied te overheersen. “De Obama regering voorziet dilemma’s gekend door sommigen van haar voorgangers,” weet Henry Kissinger. “Amerika kan zich nu niet terugtrekken, noch kan het de strategie volhouden die ons tot op dit punt gebracht heeft.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Obama’s high risk strategie

Vanmiddag heeft President Obama van de Verenigde Staten ‘zijn’ strategie gepresenteerd, om de ongunstige ontwikkelingen in Afghanistan – en in Pakistan – te stoppen (http://www.nytimes.com/2009/03/26/washington/28prexy.html?hp). Aan deze strategie ligt een reeks analyses ten grondslag, die de afgelopen twee maanden zijn gemaakt. Op hoofdlijnen ziet Obama’s strategie als volgt uit: Doelstelling is het “verstoren, ontmantelen en verslaan’ van Al Qaeda en haar bondgenoten in Afghanistan en in Pakistan. Al Qaeda en haar bondgenoten bereiden volgens onderliggende analyses namelijk nog steeds aanvallen op de VS en op haar belangen en bondgenoten voor. De strategie voorziet onder andere in counter insurgency operaties (17.000 man extra), de training van Afghaanse veiligheidstroepen (4000 man extra), de wederopbouw van onder andere de infrastructuur, en de opbouw van effectieve politieke instituties. Ook worden concrete benchmarks – maatstaven – geïntroduceerd om de implementatie van deze strategie te kunnen ‘meten. Overigens zullen ook maatstaven worden geïntroduceerd voor de Afghaanse en Pakistaanse regering; ook daar worden nu duidelijkere eisen aan gesteld: blanco checks, zijn vanaf nu niet meer zo blanco. “Nieuw” is ook dat getracht wordt om verzoening met gematigde Taliban-elementen te bewerkstelligen. Het vermoeden bestaat – naar aanleiding van ervaringen met Soennitisch verzet in west Irak – dat een aanzienlijk deel van de Taliban strijders met financiële middelen kan worden losgeweekt van de harde kern van deze opstand. Tot slot is nog een belangrijk nieuw element in deze strategie: Obama wil andere stakeholders bij de oorlog in Afghanistan betrekken, onder andere: India, Rusland, China, de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi Arabië en een aantal Centraal Aziatische staten. Een regionaal probleem, vraagt om een regionale oplossing, is de gedachte.

In de loop van dit jaar komt de totale troepensterkte van de VS op circa 60.000 man/vrouw; de kosten zullen met 60% stijgen. Momenteel kost deze oorlog de VS 2 miljard dollar per maand.
De laatste maanden is – ook in de media – uitgebreid gediscussieerd over de beste aanpak. Standpunten varieerden van How to leave, tot How to surge. Obama vermijdt het woord surge in zijn strategie, maar daar is wel degelijk sprake van, en dat niet alleen in militair opzicht. Er is namelijk ook sprake van geografische escalatie: Pakistan is nu formeel onderdeel van het – wat wordt genoemd – theatre of operations (strijdtoneel, ook wel aangeduid met de afkorting AFPAK). Ook politiek is het speelveld – zoals gezegd – opnieuw gedefinieerd door andere staten te betrekken bij een duurzame oplossing voor de AFPAK-regio. De aanpak zal 31 maart in Den Haag – tijdens een speciale NAVO – worden besproken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Pakistaanse kernbommen weerhielden India van militaire vergelding”

India zag na de terroristische aanslagen in Mumbai af van militaire actie tegen Pakistan omdat dit land kernwapens bezit. Dat heeft de voormalige Indiase legerchef Shankar Roychowdhury verklaard. Ook in 2001 na een terroristische aanslag op het Indiase parlement weerhielden de Pakistaanse kernwapens India van een militaire reactie op haar buurland. Toch waren er in beide gevallen sterke aanwijzingen dat de terroristen waren opereerden vanuit en met steun van Pakistan (IPS).

khanbanaanWie kernwapens bezit kan op het geopolitieke vlak dus wel een potje breken. De Verenigde Staten en Rusland voeren zo ieder hun periodieke invasies uit in landen die bijsturing verdienen. China stuurt vooral intern bij, al valt erover te discussieren of Tibet en Xinjiang bij China horen. De geheime diensten van de drie grootmachten én mede-kernmachten Frankrijk en Groot-Brittannië gaan ook wereldwijd ongehinderd hun gang zonder dat hier militaire repercussies tegenover staan. Israël waant zich in haar optreden in de regio onaantastbaar dankzij die paar kernbommen die klaarliggen op een luchtmacht basis in de Negev woestijn. En dus ook Pakistan. Dat laatste land geeft ruimte aan islamistische miltanten om zich organiseren, te bewapenen en aanvallen in de buurlanden India en Afghanistan uit te voeren. Maar dankzij de Pakistaanse kernwapens gaat India (voorlopig) niet over tot een militaire vergelding. Een luxepositie waarin Iran, Suriname en Lapland ook wel zouden willen zitten. Of gaat het Ahmadinejad enkel om de kernenergie?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Schimmenspel om Mumbai

Madrassa in het noordoosten van Pakistan (Foto: Flickr/jzakaria)

Halverwege vorige week leek de mogelijkheid van een Indiase luchtaanval op doelen in Pakistan zo reëel dat het hoofdkwartier van de Jamaat-ud-Dawa in Muridke de zwaarbewaakte poorten opende om journalisten rond te leiden en hen ervan te overtuigen dat dit een school was en geen terroristische trainingsfaciliteit. De leider van de Jamaat-ud-Dawa, Hafiz Mohammed Saeed, gaf zelfs een interview, waarin hij een mogelijke aanval alvast veroordeelde.

Saeed is ook de oprichter van de Lashkar-e-Taiba, een ooit door de Pakistaanse inlichtingendienst ISI aangemoedigde terroristische groepering die aanslagen uitvoerde in het Indiase deel van Kashmir. De groep is nu echter verboden, omdat Pakistan een eind wil maken aan de aanslagen. Azam Amir Qasab, de enige overlevende dader van de aanslagen in Mumbai, beweert tot de groepering te behoren.

Het lijkt erop dat Qasab de waarheid sprak toen hij zei dat hij uit het Pakistaanse dorp Faridkot afkomstig was. Maar dat zegt weinig over zijn vermeende ontmoetingen met Saeed in Muridke of trainingskampen aan de grens met Kashmir, omdat die hem ook door zijn ondervragers in de mond gelegd kunnen zijn. De Indiase politie staat niet bekend om haar zachtzinnige verhoormethoden en dat leidt zelden tot betrouwbare getuigenissen.

In India gaat dit verhaal er echter in als zoete koek. Sterker nog, er wordt druk gespeculeerd dat de ISI achter de aanslag zit, met als doel troepen naar de grens met India te sturen, om zo de taliban (ook ooit gesteund door de ISI) aan de grens met Afghanistan vrij spel te geven. Om wat tegengas te geven, lichtte Pakistan gisteren de leider van de Lashkar-e-Taiba van zijn bed, hetgeen onmiddellijk tot protesten in eigen land leidde.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

God zij dank voor Manmohan Singh

Manmohan Singh, premier van India (Foto: Agência Brasil)

Zelfs bij de grootste terreuraanslagen is de daadwerkelijke schade meestal vrij gering. De belangrijkste vraag is over het algemeen wat de uitwerking van de daad op het brein van de machthebbers is. De afgelopen tien jaar hebben om deze reden grote terreuraanslagen verschillende malen desastreuze gevolgen gehad. In september 1999 markeerde de aanslagen op enkele flatgebouwen in Moskou (waarvan de toedracht omstreden is) een keerpunt in de recente geschiedenis van Rusland: het gaf Poetin de gelegenheid om de democratisering van het land geleidelijk ongedaan te maken. De aanslagen van 11 september in New York en Washington DC werden door president Bush gebruikt om een buitenlandse politiek te voeren die xenofobe trekken had, en de wereld ernstig gedestabiliseerd heeft.

In India zou nu een gevaarlijke situatie kunnen ontstaan. Het lijkt waarschijnlijk dat de aanslagen in Mumbai een verband hebben met Pakistan. De druk op de Indiase regering om in de richting van Pakistan uit te halen zal erg sterk worden. Pakistan is echter een land in crisis, dat bovendien een atoombom heeft. India heeft ook een atoombom, en de twee landen hebben een lange geschiedenis van vijandschap.

Maar misschien dat de wereld dit keer geluk heeft. De leider van India is namelijk Manmohan Singh. Singh is in sommige opzichten enigszins te vergelijken met Barack Obama. Ook hij heeft zijn carriere in de eerste plaats te danken aan zijn academische prestaties (MA van Cambridge, PhD van Oxford), en ook hij heeft, als lid van een gediscrimineerde minderheid, de Sikhs, het hoogste ambt in zijn land veroverd. In het geval van Singh is dit wellicht nog uitzonderlijker dan bij Obama. Nog in de jaren tachtig dreigde er een aantal keren een burgeroorlog tussen Sikhs en Hindoes uit te breken, en een voormalig premier en leider van Singh’s partij, Indira Gandhi, is zelfs door extremistische Sikhs vermoord. Anders dan Obama is Singh niet meer de jongste (hij is 77), en heeft hij een lange staat van dienst. Begin jaren negentig was hij minister van Financiën, en hij was verantwoordelijk voor de hervormingen die de sterke economische groei van India in de afgelopen jaren mogelijk maakten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende