Kunst op Zondag | Over vloed

We hebben hier ook wel eens last van een stormpje hier en een overstrominkje daar. En dan loopt er soms een museum onder water of raakt kunst beschadigd. We hebben wel wat wateroverlast van betekenis gehad, hoor. Zo wordt nog tot 1 oktober de Kerstvloed van 1717 herdacht met een kunstroute langs de kust van Groningen. Met deelname van kunstenaars afkomstig uit hedendaagse vloedgebieden als Indonesië (zeebeving, 2004), Japan (tsunami, 2011) en de Verenigde Staten (Katrina flood, 2005). Hoewel hier de regenbuien heftiger lijken te worden, zijn onze druppels toch niets vergeleken bij de orkaan Harvey en het rotweer dat er nog van na raast. Op één museum na lijken de musea in Texas de orkaan goed doorstaan te hebben. Het Rockport Center for the Arts (RCA) heeft schade aan het gebouw en vermoedelijk ook aan wat kunstwerken opgelopen. Het plaatsje Rockfort is sowieso zwaar getroffen. In Houston hebben de gebouwen van The Menil Collection het goed gehouden. Geen schade dus aan Rothko Chapel en de Cy Twombly Gallery. We kijken even wat rond bij The Menil Collection, uiteraard op een moment dat er in de verste verte nog geen orkaan te zien was.

Foto: U.S. Pacific Fleet (cc)

De straf voor wonen aan het water

ACHTERGROND - In rijke landen wonen rijke mensen aan het water, in arme landen als de Filipijnen zijn het meestal de armen. Als er niet genoeg geld is voor kustbewaking mogen zij de klappen van de zee opvangen.

De gedachte dat het aantrekkelijk is om aan zee te verblijven, dateert uit de negentiende eeuw. Tot die tijd woonde je er omdat je er economisch van afhankelijk was, als handelaar of als visser, niet voor je plezier. Vanaf zee kwamen immers stormen en vloedgolven. Nederland maakte dat voor het laatst in 1953 mee en gaf sindsdien een miljardenbedrag uit aan kustbewaking om te voorkomen dat het ooit weer zou gebeuren. Tijdens de zware storm van twee weken geleden hoefde niemand zich werkelijk ongerust te maken.

Voor de Filippijnen was Tacloban een relatief welvarende stad, toen zij op 7 november getroffen werd door de orkaan Haiyan. Foto’s laten echter zien dat het vooral de sloppenwijken hard zijn getroffen. Op voor/na-foto’s valt goed te zien dat de minst reguliere bebouwing vaak het dichtst bij het water staat. Dat is niet voor niets.

Een poosje geleden sprak ik Tatiana Filatova van onderzoeksinstituut IGS aan de Universiteit Twente. Zij bestudeert de gevolgen van klimaatverandering voor de grote delen van de mensheid die aan zee wonen. Je mag de overkomst van Haiyan (of Katrina) niet één op één aan klimaatverandering koppelen, maar ook de gestage zeespiegelstijging is reden genoeg om je zorgen te maken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Houston was gewaarschuwd

Houston heeft stevig te lijden onder de gevolgen van de orkaan Harvey. Begin 2016 zette ProPublica al uiteen wat de gevolgen van een nieuwe storm voor Houston konden zijn en welke tegenmaatregelen er genomen kunnen worden. Alsof de orkanen Katrina, Ike en Sandy geen duidelijke waarschuwing waren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende