Jongeren vaker werkloos door ontslagbescherming

Jongeren zijn de dupe van een strikte ontslagregelgeving. Ze zijn vaker werkloos dan zittende oudere werknemers. Arbeidsmarktflexibilisering leidt mogelijk tot een verloren generatie. Sociale compensatie – denk aan meer kinderbijslag voor jonge ouders – is op zijn plaats, beargumenteren sociologen Maarten Wolbers, Marloes de Lange en Maurice Gesthuizen. Jongeren hebben minder kansen op een baan in landen met een strikte werkgelegenheidsbeschermende wet- en regelgeving, zoals een weinig soepel ontslagrecht. Vooral middelbaar en hoger opgeleide jongeren ondervinden daar nadelen van. Het arbeidsmarktsegment waarin zij terechtkomen is over het algemeen meer gereguleerd (bijvoorbeeld via CAO’s) en hun ontslagkosten zijn hoger. Dit blijkt uit de voorlopige resultaten van ons lopende onderzoek naar de integratie van jongeren op de arbeidsmarkt in 29 voornamelijk Europese landen. Dat een strikte ontslagregelgeving negatieve gevolgen heeft voor de intrede van jongeren op de arbeidsmarkt is al eerder aangetoond, maar niet op zo’n grote schaal.

Door: Foto: Labour Youth (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Het vangnet volgens D66

, door

Met D66 kan je alle kanten uit. Hoe het programma voor de sociale zekerheid er onder D66 uit zal zien hangt met name af van de coalitiepartner die ze krijgen. En zo verstrekkend zijn de voorstellen van D66 nu ook weer niet.

Ontslagrecht

Een berucht standpunt voor D66 is het vereenvoudigen van het ontslagrecht. Maar wat wil ze er eigenlijk aan veranderen? In praktijk maar weinig. D66 stelt als enige verandering voor dat de toetsing van het ontslag niet verplicht zal moeten zijn. De partij ziet daarin het voordeel voor werknemers dat de doorstroming op de arbeidsmarkt bevorderd wordt.

Dat is mooi voor mensen zonder baan. Maar voor mensen met een vast contract is het geen goed nieuws. Terecht wijst D66 dan op het verschil in rechtspositie tussen mensen met een vast contract enerzijds, en anderzijds de flexwerkers, freelancers en ZZPers. Maar in praktijk betekent het voorstel van D66 dat er aan het verschil in rechtspositie niets gedaan wordt. Het is voor de laatste alleen lastiger zijn recht te krijgen.

WW en bijstand

Wie ontslagen wordt, heeft recht op WW. Mij lijkt het logisch dat wanneer het ontslagrecht wordt ingeperkt, dit gecompenseerd wordt. Bijvoorbeeld via de WW. En D66 wil de WW dan ook verhogen. Daar profiteren niet alleen medewerkers met een vast contract van, maar ook mensen met een tijdelijk contract en uitzendkrachten.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Meer werkende armen door ‘flexicuritymodel’

, door

Er is een groep mensen in Nederland die hard moet werken en toch in armoede leeft, zonder perspectief op verbetering. Deze groep is werkzaam in zogeheten fuikbanen: ze kunnen geen fulltime werk vinden en combineren vaak verschillende parttime jobs, verdeeld over de week. Het flexicurtymodel komt hun niet ten goede, beweert journalist/schrijver Will Tinnemans. 

In zijn bijdrage van 19 oktober bepleit Paul Elhorst om het Deense ‘flexicuritymodel’ te gebruiken als leidraad voor de vormgeving van het toekomstige arbeidsmarktbeleid in Nederland. Bij dit model wil ik een paar kanttekeningen plaatsen.

Met de keuze voor een flexicuritymodel wordt werkzekerheid verkozen boven baanzekerheid. Het idee hierachter is: door het voor werkgevers aantrekkelijker te maken om hun werknemers te ontslaan, nemen ze makkelijker mensen aan wanneer de markt erom vraagt. Met zo’n beleid zouden mensen over de hele linie vrijwel permanent aan het werk kunnen komen. Je hebt niet langer altijd een baan, maar wel altijd de mogelijkheid om te werken.

Denemarken kent al een vorm van flexicurity. Zijn er redenen voor Nederland om het Deense pad te volgen? We kennen hier, na Luxemburg, nog steeds de laagste werkloosheid van alle EU-landen – enkele procentpunten lager dan Denemarken – en de hoogste arbeidsparticipatie en -productiviteit. Natuurlijk is het belangrijk zo veel mogelijk mensen aan het werk te krijgen – wie kan werken, is beter af met een baan – maar het flexicuritymodel is het ei van Columbus niet. De werkgevers worden uitstekend bediend met een soepeler ontslagrecht; voor de werknemers blijft vooralsnog het gebrek aan zekerheid bestaan. Een soepeler ontslagrecht kun je namelijk bij wet regelen, werkzekerheid niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Donner zet coalitie verder onder druk

, door
Werkeloos (Foto: Flickr/inoneear)

Leek Donner als minister van Justitie nog de vertegenwoordiger van politieke degelijkheid, sinds hij op Sociale Zaken zit is hij de minister van proefballonnetjes geworden. Tekenend hiervoor is het interview dat hij dit weekeinde met de Telegraaf had waarin hij vanuit het niets pleitte voor doorwerken tot het 70ste jaar (alleen voor de huidige generatie jongeren natuurlijk, die arme babyboomers die het al zo moeilijk hebben gehad kunnen we dat niet aandoen..).

Hiermee neemt Donner een nog veel verdergaand standpunt in dan de Commissie-Bakker, die maar tot 67 wilde laten doorwerken. Eveneens trapt hij daarmee tegen het zorgvuldig verkregen politieke compromis. Na de discussie over ontslagrecht en langer doorwerken via de Commissie-Bakker een tijdje op de plank te hebben gelegd, leek er nu een mogelijkheid voor een oplossing. De commissie stelde een aantal korte termijnvoorstellen voor waar de PvdA (en de FNV) positief over waren, en het leek mogelijk dat de PvdA in ruil daarvoor toch zou kunnen instemmen met pijnlijke punten als een verkorting van de WW en doorwerken tot 67.

Dat roept de vraag op wat Donner bezielt om de zaken weer zo op scherp te zetten. Mogelijk wil hij op deze manier de PvdA dwingen zich expliciet uit te spreken voor doorwerken tot 67. Donner weet dat hij een sterke positie heeft. Op grond van de peilingen zouden verkiezingen voor de PvdA rampzalig zijn. Een coalitie zonder het CDA is vrijwel onmogelijk. Met de Paarse partijen electoraal in de touwen (met uitzondering van D66, maar dat staat dan weer geheel achter de voorstellen van Donner) is een herhaling van het horrorscenario voor de christen-democraten van 1994 uigesloten. En een PvdA die met SP of Verdonk gaat regeren lijkt voorlopig volstrekt onmogelijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour

Quote du Jour – Veranderzucht

, door

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Piet Hein Donner (en met zijn 59 jaar de oudste minister van dit kabinet) zegt over zichzelf in een interview met extragratis dagblad DePers: ‘Mijn collega’s verwachten dat ik zeer ouderwets ben. Terwijl ik natuurlijk een van de progressiefste ministers ben die er zijn.’ Wat hem zo modern maakt? ‘Mijn veranderzucht.’ (DePers)

Deze ‘veranderzucht’ valt niet zo goed bij coalitiepartij PvdA nu Donner in ditzelfde interview aangeeft het ontslagrecht weer ter discussie te stellen. “Hij maakt zich buitengewoon kwetsbaar” dreigt fractievoorzitter van de PvdA Mariëtte Hamer deze ochtend op Radio1. Is de veranderzucht van Donner progressief te noemen? Of is het juist een reactionair verlangen van de minister om weer terug te willen naar vroeger tijden toen werknemers nog arbeiders heette en veel minder rechten hadden?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Revolutionair

, door

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Ditmaal voor Bas Jacobs, bijzonder hoogleraar Openbare financiën en economisch beleid aan de Erasmus Universiteit en columnist voor De Groene Amsterdammer. Deze column stond eerder in dat blad.

Werkeloos (Foto: Flickr/inoneear)

Het revolutionaire advies van de commissie-Bakker bevat niets minder dan de ontbrekende hervormingsagenda van Balkenende IV. De kern van het rapport draait om de arbeidsmarkt en de vergrijzing.

Bakker gaat vele malen verder dan Donner ooit had durven dromen. Donner wilde iedere ontslagen werknemer voortaan de standaard ontslagvergoeding geven. Tegelijkertijd wilde hij die vergoeding maximeren en de gang naar de rechter stopzetten, omdat de ontslagaanvraag van werkgevers in meer dan 95 procent van de gevallen gegrond wordt verklaard.

De commissie stelt voor het ontslagvergoedingencircus volledig op te breken. De verwachte besparingen voor de werkgevers, zo?n vier procent van het loon, moeten zij voortaan storten in de levensloopregeling (?werkbudget? genoemd) van alle werknemers. Tegoeden in de levensloopregeling kunnen worden gebruikt om scholingskosten te betalen en perioden met een laag inkomen te overbruggen.

De verwachte ontslagvergoeding ?achteraf? wordt dus omgezet in loon ?vooraf?. Oudere werknemers verliezen hun aanspraken op hoge ontslagvergoedingen. Flex- en deeltijdwerkers winnen; die krijgen nu een storting in hun levensloopregeling. Bakker richt de ontslagbescherming dus beter op kwetsbare werknemers. Zij worden daardoor misschien minder snel aangenomen. Maar dat wordt tegengegaan met loonkostensubsidies voor langdurig en onbemiddelbare werklozen. De arbeidsmarkt zal vooral flexibeler worden voor de minder kwetsbare werknemers.

Vorige