Drieluik natuur, mensen, leven en dood

Oei.. kijk nou: natuur doet zomaar haar ding! U ziet een beer die ieder moment een bizon kan gaan opeten. Helaas voor de bizon is de slachtmethode niet bepaald bizonvriendelijk [/seth] en nog wreder dan halal. Was het nog een lange lijdensweg 66 voor de bizon nadat summer employee Duke Wypyszinski zijn winnende foto in het Yellowstone National Park schoot? Kon hij niet ingrijpen? Was ingrijpen wel wenselijk? Waarom zit een summer employee in april nog in de sneeuw? Waarom hield de beer geen winterslaap? We weten het niet... Wat we wel weten is hoe het met onderstaand olifantje afliep...

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Waan van de dag

Het is tijd voor wolven in de Oostvaardersplassen

, door

In de Oostvaardersplassen ontbreken de grote jagers. De gevolgen zijn bekend: een landschap dat veel wegheeft van een bombardementszone en massaal sterven van de grazers in slechte winters.

Het belang van grote jagers (toppredators) als de wolf wordt uitgelegd in bijgaand filmpje over Yellowstone. Het filmpje zelf is wat kort door de bocht (laat hete bronnen zien als het over riviervalleien gaat), maar er achter zit een groeiende hoeveelheid wetenschap waaruit blijkt hoe belangrijk grote jagers zijn voor biodiversiteit en landschap.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bossen in de uitverkoop: risico of kans?

, door

Brazilië, Groot-Brittannië en Nederland: zomaar drie landen waar de overheid onlangs heeft besloten bos te verkopen aan private partijen. De twee Europese overheden handelen uit accuut geldgebrek. In Brazilië -dat nauwelijks getroffen is door de economische crisis- ligt het anders: daar hoopt de overheid met de verkoop het bos juist beter te beschermen. De nieuwe eigenaren mogen er hout uit halen maar moeten het bos wel duurzaam beheren. Op deze manier wordt in Brazilië 1 miljoen hectare bos in de verkoop gedaan wat anders ten prooi zou vallen aan ‘onvermijdelijke’ illegale houtkap.

Alhoewel de situatie in Europa en Latijns-Amerika totaal verschillend is hoeft in beide gevallen de verkoop het bos niet te schaden. Natuur in privaat bezit is vaak beter beschermd dan in overheidshanden waar het ten prooi valt aan de tragedy of the commons. Ook de Britse National Trust is die mening toegedaan en ziet juist kansen als natuurorganisaties tenminste kunnen toezien op wie de nieuwe eigenaar wordt. De Britse overheid verkoopt met ruim 350 duizend hectare de helft van haar bos.

De ligging van het te verkopen bos is natuurlijk ook belangrijk. In Nederland zal Staatsbosbeheer vooralsnog gedwongen worden om al haar bos buiten de Ecologische Hoofdstructuur te verkopen. Maar gezien het feit dat er sowieso veel bezuinigd gaat worden op natuurbeheer -wat eufemistisch als een efficiency slag wordt gebracht- valt te vrezen voor het uiteindelijke resultaat. Ook niet in de laatste plaats omdat de nieuwe minister van Infrastructuur & Milieu: Melanie Schultz bij haar aantrede al aangaf dat infrastructuur boven milieu staat. En het overhaaste njet van staatssecretaris Henk Bleker tegen natuurgebied Oostvaarderswold dat de Oostvaardersplassen met de Veluwe zou verbinden is ook geen hoopgevend signaal (protesteren kan hier). De Nederlandse overheid wil nu met de verkoop van bos 40 miljoen euro ophalen. Eventueel verlies aan inkomsten uit recreatie en andere ecosysteemdiensten zijn niet meegenomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rechtse aanpak berggeiten mislukt

, door


Het intimideren van berggeiten werkt averechts. Dodelijk ongeluk met wandelaar mogelijk aanleiding voor herziening omstreden aanpak.

In de Verenigde Staten is het debat over de aanpak van berggeiten opgelaaid nadat in het Washington Olympic National Park een wandelaar werd aangevallen door een onverschokken bok, met fatale gevolgen. Deze berggeit volgde het gezelschap van het slachtoffer al een tijdje op hinderlijke wijze. Toen een van hen besloot de bok weg te jagen zodat de rest kon ‘ontsnappen’ viel het dier aan. De horens doorboorden het been van het slachtoffer dat uren later stierf in een reddingshelikopter. Het ongewoon agressieve gedrag van het dier wordt nu geweten aan een verkeerde aanpak die juist als doel had de berggeiten schuwer te maken voor mensen.

Jarenlang voerden de parkwachters van het Olympic National Park een intimidatiebeleid wat in de VS hazing wordt genoemd. Door zogenaamde bean bags op de dieren af te vuren zouden ze mensen gaan associëren met pijn en vervolgens mijden. Maar in plaats van dat de dieren het gewenste respect ontwikkelden zijn ze nu opdringer en agressiever dan ooit. Op de vraag aan ponyfokkend staatssecretaris Henk Bleker of een dergelijke rechtse aanpak van wilde dieren ook in Nederland plaatsvindt of gaat plaatsvinden (op bijvoorbeeld Schotse Hooglanders) kreeg de redactie geen antwoord. De website www.lnv.nl is net als www.vrom.nl al enkele dagen om onbekende reden onbereikbaar….

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Foto des Tages | Zeepaardenfokker

, door


Afgelopen nacht heeft Greenpeace Henk Bleker én zijn thuisplaats Vlagtwedde een standbeeld van een zeepaard cadeau gedaan. Het vier meter hoge kunstwerk is in het Groningse dorp neergezet. In de massieve sokkel van graniet zijn de woorden ‘SOS Noordzee’ gebeiteld, die verwijzen naar de campagne die Greenpeace momenteel voert. Henk Bleker is staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, in zijn vrije tijd fokt hij graag Welsh pony’s.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Babygansjes doodmaken is humaan

, door

Calimero stiktIn Noord-Holland laten ze babygansjes stikken. Letterlijk. Boswachter Roelf Hovinga trekt rond met een fles maïskiemolie van het Albert Heijn Huismerk. De ganzen verraden zich zelf, de arme dwazen, door luid te gaan gakken als de uitoeier van hun kroost in de buurt van het nest komt.

De boswachter pakt elk ei uit het nest en smeert het in met de maïskiemolie (‘ideaal voor roerbakken’ staat op het etiket. Dat meldt de schrijver van deze reportage in de Volkskrant er bij. Dat soort details maken de reportage). Doordat de gaatjes in het ei zich vullen met de olie krijgt het embryo geen lucht meer. Het kleine gansje in het ei gaat langzaam dood.

Volgens de boswachter is het de meest humane manier om de ganzenpopulatie in bedwang te houden. Je kunt de eieren niet gewoon weghalen (en opeten), want dan leggen de ganzen gewoon nog een keer een zooi eieren. En als je de ganzen niet vermoord als ze klein en weerloos zijn, moet je ze doodschieten als ze groot zijn. ‘En dat willen we voorkomen,’ zegt boswachter Hovinga.

Maar waarom zou je dat in godsnaam willen voorkomen? Er zijn mensen die dat leuk vinden om ganzen dood te schieten (en niet de minste). En bovendien kun je ze dan opeten. Ganzen zijn namelijk lekker. Als lekkere beesten zich vanzelf in groten getale voortplanten ga je dat niet lopen voorkomen. Je gaat ze ook niet vergassen. Je schiet ze dood en eet ze op. Dan kan die maïskiemolie ook weer gebruikt worden waar het voor bedoeld is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.