‘Big History’ blijkt vooral veel vooruitgangsmythologie

Wat is eigenlijk Big History? De vraag dringt zich onvermijdelijk bij het lezen van de eerste pagina’s van Big History van David Christian. De Australische hoogleraar moderne geschiedenis is zo’n beetje de apostel van dit nieuwe vak – if that’s what it is. Christian is de oprichter van het Big History Institute, leidt het Big History Project dat wereldwijd gratis lesprogramma’s aanbiedt en hij reist de hele wereld rond ter verkondiging van Big History. We kunnen niet langer zonder, zo luidt zijn boodschap. Maar wat is het?

Foto: Rick Hall (cc)

De Chinezen komen niet: Ian Buruma over Azië als mythe

VERSLAG - Waarin Ian Buruma tijdens een lezing in het Radboud stelt dat de mythes die er over Azië bestaan niet zo heel veel zeggen over Azië en vooral het zicht ontnemen op wat er werkelijk speelt.

De Chinezen komen niet. Of beter: ze komen wel, maar ze hebben geen enkele behoefte hun wereldbeeld aan ons op te dringen. Ze hebben namelijk geen mission civilisatrice, zoals Napoleon, de missionarissen en de Amerikanen dat hadden. En in het geval van de Amerikanen: dat nog steeds hebben. Van de Chinezen hebben we, kortom, dus niets te vrezen.

Tenminste, als wij Ian Buruma mogen geloven, die afgelopen woensdag in het Radboud te Nijmegen een lezing gaf, getiteld Azië als mythe: westerse fantasieën over het oosten, waarna hij werd geïnterviewd door een plaatselijke filosoof en vragen uit het publiek ging beantwoorden. Een dag voordat Merkel van dezelfde universiteit haar eredoctoraat ontving. 

Hij (Buruma dus, niet Merkel, dat is een zij) zag er in het echt wat minder scherp uit dan op de foto’s die ik van ‘m kende. Wat weldoorvoeder ook. Rood geschoren nek. Zware bril. Underbite. Duidelijk een intellectueel zwaargewicht van internationale allure. Hij zat er ontspannen bij. Had z’n verhaal voor de gelegenheid een beetje bij elkaar gekrabbeld op lijntjespapier.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.