Kunst op Zondag | Iraanse muren
Voor mijn werk moet ik regelmatig in Iran zijn en ik kijk al jaren gefascineerd naar de enorme muurschilderingen. Het is vaak politieke kunst, propaganda dus van de islamitische republiek, maar er zijn ook andere schilderingen. Ik heb er verschillende gefotografeerd.
De eerste vergt een korte toelichting. In 1980 verklaarde Irak de oorlog aan het revolutionaire Iran. De strijd eindigde na acht jaar en kostte, volgens Iraanse opgaven, zo’n 150.000 soldaten het leven. Om de gevallenen te eren, heeft elk van de gesneuvelden ergens een geschilderd portret gekregen. Als je een stad een dorp binnenrijdt, word je begroet door wat Gerard Reve zou hebben omschreven als “bedrukte en stille gezichten” en “strijdbare opschriften die van alles roepen”. Deze muurschildering is in Teheran.
Drie volwassen mannen en een jongen. De zeven rode tulpen, die zo lijken op bloeddruppels, symboliseren het martelaarschap, en zoals u ziet is het bloed der martelaren het zaad van een veelkleurige boom.
Een vergelijkbare thematiek zien we op de schildering hieronder, die is te zien bij een kantoor van de Revolutionaire Garde in Teheran, maar in feite vrij universeel is: twee lege soldatenkistjes en de ziel van de gesneuvelde die opstijgt ten hemel. De wervende woorden bovenaan betekenen dat de profeet ooit heeft gezegd dat martelaren de eersten zullen zijn die het paradijs betreden.