Kunst op Zondag | Utrechtse muurschilderingen

Utrecht is het Teheran van Nederland, althans als het gaat om muurschilderingen. Net als in de hoofdstad van Iran kun je daar aan de Rijn en de Vecht geen hoek omslaan of er is wel een mooi versierde wand. Een tijdje geleden keek ik al vol bewondering naar de bovenstaande schildering op de hoek van de Amsterdamsestraatweg en de Mimosastraat. De bewoners hebben hun favoriete boektitels mogen noemen en een kunstenaarscollectief dat “De strakke hand” heet heeft er iets moois van gemaakt. Ik vind het grappig dat iemand de Playboy als favoriet heeft genoemd. Wie Utrecht over de Amsterdamsestraatweg binnen komt rijden, heeft dan op de hoek van de Sint-Ludgerusstraat de onderstaande muurschildering al gezien: een landkaart van de voormalige gemeente Zuilen. Zulke plattegronden, gemaakt door Jos Peeters, zijn op diverse plekken in Utrecht te zien.

Door: Foto: Muurschildering Amsterdamsestraatweg/Mimosastraat copyright ok. Gecheckt 25-09-2022
Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Iraanse muren

, door

Voor mijn werk moet ik regelmatig in Iran zijn en ik kijk al jaren gefascineerd naar de enorme muurschilderingen. Het is vaak politieke kunst, propaganda dus van de islamitische republiek, maar er zijn ook andere schilderingen. Ik heb er verschillende gefotografeerd.

De eerste vergt een korte toelichting. In 1980 verklaarde Irak de oorlog aan het revolutionaire Iran. De strijd eindigde na acht jaar en kostte, volgens Iraanse opgaven, zo’n 150.000 soldaten het leven. Om de gevallenen te eren, heeft elk van de gesneuvelden ergens een geschilderd portret gekregen. Als je een stad een dorp binnenrijdt, word je begroet door wat Gerard Reve zou hebben omschreven als “bedrukte en stille gezichten” en “strijdbare opschriften die van alles roepen”. Deze muurschildering is in Teheran.

01_tehran_painting3

Drie volwassen mannen en een jongen. De zeven rode tulpen, die zo lijken op bloeddruppels, symboliseren het martelaarschap, en zoals u ziet is het bloed der martelaren het zaad van een veelkleurige boom.

Een vergelijkbare thematiek zien we op de schildering hieronder, die is te zien bij een kantoor van de Revolutionaire Garde in Teheran, maar in feite vrij universeel is: twee lege soldatenkistjes en de ziel van de gesneuvelde die opstijgt ten hemel. De wervende woorden bovenaan betekenen dat de profeet ooit heeft gezegd dat martelaren de eersten zullen zijn die het paradijs betreden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Andrew Hill (cc)

Kunst op Zondag | Sloop

, door

Bij de sloop van gebouwen dreigt kunst verloren te gaan. Mag een gebouw gesloopt worden en moet de kunst worden gered? In Noorwegen loopt een discussie over de toekomst van de regeringsgebouwen die in 2011 beschadigd raakten door de bomaanslag van Breivik. Op en in die gebouwen zitten vijf wanddecoraties van Picasso.

Er lijkt overeenstemming over de Picasso’s. Die moeten behouden blijven. De gebouwen mogen plat volgens veertig procent van de bevolking. Toch is ook 34 procent tegen de sloop. Eén van de beroemdste Noorse schilders, Dag Hol, vindt de gebouwen foeilelijk en rijp voor de sloop. Het Noorse instituut voor cultureel erfgoed is van mening dat de gebouwen een belangrijk deel van het een cultureel tijdperk vormen en de Picasso’s op hun plek moeten blijven.

Ondertussen lanceert de overheid voorstellen voor renovatie of nieuwbouw van de gebouwen en mag het publiek zich via een blog er ook mee bemoeien. Onderzoekers stellen dat sloop de goedkoopste oplossing is en dat de Picasso’s op een andere plek opgebouwd kunnen worden.

In één geval is de Picasso een wel heel kenmerkend onderdeel van het gebouw. Het gezandstraalde reliëf domineert de voorgevel van een opvallend gebouw.

Y-blokken, Central Government Buildings with decoration The Fishermen.
cc commons.Wikimedia.org Picasso Y-blokken mot Akersgata