Kunst en cultuur: ook een liberale ‘hobby’

De volgende tekst werd door Thomas van Aalten voorgelezen op 14 oktober jl. tijdens een bijeenkomst over 'linkse hobby's van het politiek café van GroenLinks Amsterdam. Gerry van der List, chef Kennis en Cultuur bij Elsevier, behandelt in het boek Filosofen van het hedendaags liberalisme (1990) de opvattingen van de liberaal denker Karl Raimund Popper. 'De groei van kennis vloeit bij Popper niet voort uit het 'bewijzen' van de waarheid, maar het ontmaskeren en elimineren van onwaarheid.' Dat nu, dames en heren, het ontmaskeren van onwaarheid, zal ik nu in deze korte tijd proberen te doen. Het idee dat een bloeiend kunst- en cultuurbeleid (en bijbehorende subsidies) slechts aan de linkerflank van de politiek toebehoort, is een misconcept. Ik herinner mij Mark Rutte op het boekenbal van 2009. Omringd door twee of drie kornuiten. Jeugdige partijgenoten? JOVD'ers? Nu staat de VVD natuurlijk bekend als een hoeder van intellectuelen en kunstenaars; zo bestempelde Frits Bolkestein zichzelf in het verleden als 'Reviaan' – liefhebber van schrijver Gerard Reve – en was Hans Dijkstal voorzitter van het Filmfonds. Rutte zelf speelt graag een mopje piano – enfin, dat schone kunst een plek verdient in de vitrinekast van de VVD, moge duidelijk zijn. 'Juist de liberale traditie is in hoge mate schatplichtig aan culturele voorhoedes (en niet alleen tijdens Renaissance en Verlichting) die vernieuwingen aanreikten die later gemeengoed werden. Net als onderwijs en wetenschap behoort kunst en cultuur daarom tot de essentialia van een samenleving die zich ontwikkelt.' Dit zijn niet mijn woorden, maar ze komen letterlijk uit het Liberaal Manifest (PDF) uit 2005.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: CDA- of PvdA-begroting?

“Wat er aan lastenverlichting wordt gegeven, is nauwelijks gedekt, er komt een generaal pardon, er mag niet worden gesproken over kernenergie of de versoepeling van het ontslagrecht. Dit is dus een kabinet waar de PvdA domineert.”

Aldus Mark Rutte, fractievoorzitter van de VVD, die spreekt van een PvdA-begroting.

“Het is pertinent onwaar dat de lagere inkomensgroepen erop vooruitgaan.”

Aldus Femke Halsema, fractievoorzitter van GroenLinks, die spreekt van een CDA-begroting.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.