Hoe transparant is de Brusselse lobby?

Brussel staat bekend als een lobbyparadijs, maar wordt het beïnvloedingsspel transparant gespeeld? En in hoeverre is strenge regulering, zoals in de Verenigde Staten, gewenst? Update 6 juni, 17.01, zie onder. Rinus van Schendelen heeft achteraf een beetje spijt van zijn schatting. Jaren geleden becijferde de ‘lobbyprofessor’ dat er in Brussel 15.000 lobbyisten actief zouden zijn, een getal dat maar op blijft duiken in publicaties en artikelen. ‘Het was echt nattevingerwerk. De toen ongeveer 3.000 belangengroepen in Brussel taxeerde ik gemiddeld op vijf stafleden, voilà. Zo berekend, zijn het er nu meer’ , zegt Van Schendelen in zijn kleine werkkamer aan de Erasmus Universiteit. In het lobbyregister staan nu ruim 5000 belangengroepen ingeschreven. Indien je meerekent de ontelbare groepen die zich door anderen laten vertegenwoordigen of af en toe in Brussel zijn, dan zijn het er nog meer. Het aantal lijkt niet zo gek veel uit te maken. Vast staat dat lobbyen een belangrijk onderdeel is van het Brusselse wetgevingsproces en dat lobbyen big business is. Het Brusselse wetgevingsproces is voor een buitenstaander ingewikkeld en de media berichten er weinig over. Brussel heeft daarom de naam een paradijs te zijn van achterkamertjes- en wandelgangenpolitiek, een politieke powerhouse waar machtige bedrijven deals sluiten tijdens lange copieuze lunches. Transparantie Om meer inzicht te bieden in het beïnvloedingsproces openden Parlement en Commissie vijf jaar geleden hun ramen met behulp van ondermeer een lobbyregister. De vraag is, is dit genoeg?

Foto: Storm Crypt (cc)

Nederlandse multinationals geven steeds meer geld uit aan lobby VS

ANALYSE - Nederlandse multinationals geven steeds meer geld uit aan lobbyactiviteiten in de Verenigde Staten. Dat blijkt uit een data-analyse van cijfers van Open Secrets, een Amerikaanse Lobbyregister.

Vorig jaar staken Nederlandse bedrijven ruim 27 miljoen dollar (ruim 21 miljoen euro) in pogingen om een Amerikaans overheidsorgaan voor of tegen een beleidsplan te krijgen. Dat is een stuk meer dan in 2007; toen werd er ruim 15 miljoen dollar uitgegeven.

De stijging komt voornamelijk op het conto van Shell, Aegon en Philips. Die drie bedrijven spannen in 2012 dan ook de kroon. Shell gaat voorop met liefst 15,5 miljoen dollar aan lobbyuitgaven in dat jaar.

Shell heeft een aparte bedrijfstak die zich bezighoudt met lobbyactiviteiten: Shell Government Affairs (GA). ‘GA probeert de bedrijfsvoering van Shell te beschermen en praat met overheden om de belangen van het bedrijf te verdedigen’, legt een woordvoerster uit. ‘Ontwikkelingen op het gebied van wetgeving en vergunningen kunnen onze bedrijfsvoering raken. Dat kan onze productie, onderzoek en vervoer aangaan, maar bijvoorbeeld ook de marketing of de belasting die werknemers moeten betalen.’

Belangen verdedigen

Dat Shell meer is gaan uitgeven, komt doordat zij in 2007 hebben gekeken of zij hun belangen wel goed verdedigen. Sindsdien zijn er meer Shell-lobbyisten aangenomen en is de hoeveelheid werk dat GA verzet verdrievoudigd, laat het bedrijf weten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EU maakt Brussel transparanter, maar vergeet zichzelf

De EU lost een langverwachte belofte in de transparantie te vergroten. Het is alleen jammer dat ze zelf nog steeds tekort schiet.

Na jaren van overleg hebben het Europese Parlement en de Europese Commissie deze maand een register van lobby-organisaties gepubliceerd. Het is voor het eerst dat de namen en gegevens van instellingen die het beleid in Brussel proberen te beïnvloeden systematisch in één openbare lijst worden geregistreerd. Hieronder vallen pr- en consultancy bureaus, maar ook vakbonden, NGO’s en advocatenkantoren die voor hun clienten lobbyen.

Op de site kan je zoeken op naam, ‘interesses’ en onderzoeksgebieden van de bedrijven. In sommige gevallen krijg je jaarcijfers te zien en een schatting van het budget dat gebruikt wordt om belangen te behartigen in Europa. Verder zijn er vooral adresgegevens te vinden. De argeloze onderzoeker krijgt op die manier op zijn best een indruk van schaal en grootte van het lobby-apparaat in Brussel (momenteel zijn er meer dan 3000 organisaties geregistreerd). Zonder verdere kennis is het echter lastig te zien waar en hoe invloed wordt uitgeoefend.

De lijst is niet compleet en het is de vraag of hij ooit volledig zal zijn. Kerken en religieuze organisaties zijn bijvoorbeeld vrijgesteld, maar ook de andere clubs hoeven zich niet verplicht te voelen. De EU heeft geen middel om registratie af te dwingen. Dat is jammer.