“Voor wie werk je”, vroeg de reorganisatieprofeet, “je ambtelijke baas, de politieke leidsman, de samenleving?” Ik geloof wel dat ik de samenleving heb geantwoord. Maar ik denk ook wel dat de werkelijkheid een slag weerbarstiger was. Ook ik had tenslotte kinderen en een hypotheek. Een goede vraag is het wel: we hebben een bureaucratisch bestuur dat geleid wordt door de politieke amateurs. Die zijn voor hun functioneren afhankelijk van de deskundigheid van de ambtenaren, maar verantwoorden zich voor hun beslissingen aan de kiezers. Het is die rolverdeling waar het nieuws mij weer op drukte: wat hebben de ambtenaren nu precies gedaan en gedacht, aan de Alderstafel over vliegveld Lelystad? Wat is er gedacht en wordt er gedacht, als een boze Groninger verhaal komt halen, omdat zijn huis door de aardbevingen tot een ruïne is geworden? Complexiteit Het is onoverzichtelijk en ingewikkeld, als je een bescheiden ‘groen’ vliegveld echt op de burgerluchtvaart wilt aansluiten. Hoe vliegt vertrekkend verkeer weg en hoe komt aankomend verkeer precies binnen? Welke gevolgen zijn er voor de overzichtelijkheid van het luchtruim, voor de geluidhinder, voor de veiligheid van andere luchtruimgebruikers? Ik vind het idee van Alderstafel op het eerste gezicht niet zo gek. Zet iedereen aan tafel, ga een transparant gesprek aan, neem de tijd om de problemen te bespreken. Ik zoom nu even in op een niet bestaande figuur. Een ambtenaar in Overijssel heeft zich bemoeid met het milieu, fabrieken, schadelijke stoffen en is de laatste jaren op de luchtvaart gezet. Hij moest zijn provincie vertegenwoordigen aan de Alderstafel. Het aanzitten aan de tafel van Alders was wel aardig. Hij rapporteerde braaf wat hij hoorde aan zijn gedeputeerde. Misschien heeft hij wel gealarmeerd gerapporteerd, maar vermoedelijk zag het er allemaal niet zo zorgelijk uit. Zijn kennis van zaken over procedures in de luchtvaart was ook niet groot genoeg om de materie goed te overzien. Dat zei hij er braaf bij.
De Milieu Effect Rapportage waarop het besluit om vliegveld Lelystad fors uit te breiden is gebaseerd, blijkt vol fouten te zitten. De te verwachten geluidhinder wordt berekend, en die methode blijkt zo vol fouten te zitten dat b.v. 55% van de binnenkomende Boeings meer geluidsoverlast veroorzaakt dan berekend.
Zelfs de overheid – bij monde van Staatsecretaris Dijksma – heeft nu erkend dat er “onvolkomenheden” in de rapportage zitten.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
ANALYSE - Soms ontstaat er een mooi relletje in het openbaar bestuur, waarvan wat te leren valt. Boeiend is het gedoe rond de veranderingen in het luchtruim, door de inzet van Lelystad Airport, als ontlasting van Schiphol.
Het cynisme over het bestuur wordt steeds groter, de prestaties, het leveren van het bestuur steeds minder, lijkt het. De overheid is in principe een blunderende sukkel, dus als je daar leuk werkt, kun je niet veel voorstellen. Maar het is een beetje lastiger.
Laten we de avonturen rond Schiphol, Lelystad en Teuge maar eens nader bezien.
Groei burgerluchtvaart
In 2011 schreef ik, toen als havenmeester van zweefvliegveld Terlet:
“de provincie zal aan de betrokken rijksoverheid helder moeten maken dat het Gelders Luchtruim alleen onder strenge voorwaarden door gemotoriseerde luchtvaart mag worden gebruikt, dus in corridors of op grotere hoogte. (> 2000 meter)
In ruil daarvoor heeft de provincie ook iets aan te bieden: bestuurlijke medewerking aan de stille luchtruimgebruikers (zoals zweefvliegers) bij het zoeken naar alternatieven voor het overvolle luchtruim in de Randstad.”
Het was te voorzien. De gedachte van een nieuw Schiphol in de Noordzee was losgelaten, de groeicijfers van de burgerluchtvaart waren bloemig, dus een toenemende druk van de luchtvaart in oostelijke richting lag wel voor de hand.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.