Kunst op Zondag | Sinterklaas is dood

Gisteren arriveerde een replica van een katholiek icoon in Nederland. Een replica, want het origineel is al geruime tijd dood. De replica kunnen we zien als een “levend standbeeld”. Een soort van kunst dus. De vraag is of de replica in de verschijning zoals die gisteren was te zien, recht doet aan het origineel. Dat lijkt me wel het geval bij De Denker van Rodin, die op diverse plaatsen in de wereld zit te suffen. Maar niemand die er wakker van ligt dat het geen origineel, eerste exemplaar is. Misschien voelen sommigen zich wel bedrogen als ze in een museum een replica van een origineel schilderij zien. Het komt voor, vooral om het origineel tegen slijtage en diefstal te beschermen. Of om een zaalopstelling in tact te houden. Soms ook als extra publiektrekkertje. In het geval van Sint Nicolaas hoeft niemand, op wat tere kinderzieltjes na, zich bedrogen te voelen. De replica is immers gebaseerd op een bisschop die ooit in Turkije dienst deed. De bisschop is niet de enige overledene die voortleeft in schilderijen, standbeelden en verhalen. De replica van de Sint Nicolaas die gisteren voet aan wal zette, heeft zo goed als niets meer van het origineel. Om te beginnen is het allerminst een heilige, ook al doet de bijnaam “goedheiligman” wellicht anders denken. Tot 1969 kwam Nicolaas nog in de rijen der heiligen voor, daarna werd hij door paus Paulus VI er uit geknikkerd. Gewoon omdat er volgens de paus een overdaad aan heiligen waren. Nicolaas was blijkbaar niet bijzonder genoeg om in de Calendarium Romanum voort te mogen leven. Wie meer over de originele Sint wil weten, moet de eens de kunstgeschiedenis in duiken. Hoe zag de echte Nicolaas er uit? Het Amerikaanse St. Nicholas Center verzamelt een schat aan historie rond de mystieke figuur en geeft antwoord op hoe de echte Nicolaas er mogelijk uitzag.

Foto: warrenski (cc)

Kunst op Zondag | Voorbij Nelson Mandela

Nelson Mandela zal als herinnering een rol blijven spelen in hoe Zuid-Afrika verder moet. Speelt kunst daarin een rol?

In de vele reacties op de dood van Nelson Mandela wordt het icoon dat hij bij leven al was ook met kunstuitingen onderstreept. Van ’10 fantastische artistieke eerbetonen aan Mandela’ tot ‘Top tien songs over Mandela’.

Nelson Mandela had de statuur van een popidool. De man had natuurlijk ook een prachtige kop, die op veel schilderijen, muurtekeningen en in andere artistieke uitingen steeds meer een symbool werd van hemzelf, in plaats van waar de icoon voor zou moeten staan. Het is niet te hopen dat het met Mandela’s hoofd net zo vergaat als met die van Che Guevara. Te zien op posters en T-shirts en weinigen die nog weten waar de man voor staat.

Er zijn gelukkig kunstwerken die een eerbetoon aan Mandela zijn en net iets verder gaan dan de gemiddelde “ik hou van Mandela”-portretten.

Eén van de fraaiste werd vorig jaar onthuld vlakbij de plek waar Mandela in 1962 werd gearresteerd. Het begin van zijn 27 jaren gevangenschap.

Vijftig stalen pijlers, in hoogte variërend van 6,5 tot 9,5 meter hoog zijn zo bewerkt dat je vanuit een bepaald standpunt het portret van Mandela ontwaart. De vijftig pijlers symboliseren de strijd, de 50 jaren na Mandela’s arrestatie en het idee dat velen kunnen één geheel maken. Mandela als symbool voor het verzet en de solidariteit, die tot politieke verandering leidde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Boyzie Cekwama – Influc Controls: I wanne be, I wanne be

In ‘Influx Controls: I wanna be wanna be’ staat Boyzie Cekwana, een Zuid-Afrikaanse danser en choreograaf, staat op het podium als een hedendaagse karikatuur van ‘de Afrikaan’. Niet alleen met de iconografische rode lippen en zwarte schmink, maar ook met een bomgordel. Een waarschuwing voor stereotypering.

Filmpje bij Kunst op Zondag | Voorbij Nelson Mandela, van zondag 8 december 2013.

 

Mary Sibande – The Purple shall govern

Dit jaar nam Mary Sibande afscheid van Sophie. In ‘The Purple shall govern’ gebaseerd op een incident in de 80’er jaren waarbij de politie demonstranten met paarse verf bespoot om ze beter te kunnen herkennen en te arresteren. Met dit nieuwe werk wil Sibande verder met haar eigen leven en haar dromen en verwachtingen over een nieuw Zuid-Afrika (meer in dit interview).

Filmpje bij Kunst op Zondag | Voorbij Nelson Mandela, van zondag 8 december 2013.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.