Prinsjesdag en de mythe van de schaarse middelen

Tijdens Prinsjesdag wordt de begroting van de overheid voor volgend jaar gepresenteerd. Zoals altijd zal er weer veel met miljarden worden gegoocheld. In de politiek gaat het om ‘keuzes maken in schaarste’ zoals Mark Rutte het onlangs in Zomergasten uitdrukte. Over welke schaarste heeft hij het, en waar gaat het bij Prinsjesdag werkelijk om? Ondanks zijn hoge functie is Mark Rutte een bescheiden en keurige liberaal. Wie hem in Zomergasten heeft gezien weet dat hij niet machtshongerig is en dat hij het als zijn taak ziet schaarse middelen zo goed mogelijk te verdelen. Ook zijn collega’s denken er zo over. Sander Dekker bijvoorbeeld weigerde onlangs in te gaan op een verzoek van de nieuwe omroepbaas Shula Rijxman om het budget voor de omroep met vijftig miljoen te verhogen. Zijn motivatie : Het is niet reëel […] De publieke omroep is natuurlijk belangrijk, maar we hebben het hier niet over de nationale veiligheid of [over] onderwijs voor onze kinderen. Het is dus een soort triage: bij een gegeven budget bepalen politici welke overheidstaken prioriteit hebben. Niet alles kan doorgang vinden en ze moeten daarom vaak pijnlijke keuzes maken. Het publiek van informatie voorzien - hoe belangrijk ook - heeft volgens Dekker een lagere prioriteit dan veiligheid en onderwijs [1]. Hij moet woekeren met schaarse middelen. Mij gaat het nu niet om de vraag of dit een terechte keuze is – ik denk het niet – maar om een andere vraag: wat zijn die schaarse middelen?

Door: Foto: Pixel Addict (cc)
Waan van de dag

Inflatie Oekraïne (onofficieel) op 272%

, door

Matt O’Brien in The Washington Post:

Hyperinflation is always and everywhere a political phenomenon.

It happens after wars or revolutions, when governments have to print the money they need because there’s not much of an economy left to tax—which brings us to Ukraine. It had a revolution, it has a war now, and it’s all but broke. Inflation is officially 28.5 percent, but, according to Johns Hopkins professor Steve Hanke, it’s really more like 272 percent. And that’s only going to get worse as long as Ukraine’s currency does.

It’s hard to overstate how challenged Ukraine is. Its economy has actually shrunk since communism ended in 1991. Or since 1992. Or even 1993. That’s because communism never really did end. Ukraine just traded party bosses for oligarchs. Sure, it privatized companies and introduced markets, but Ukraine didn’t shed its Soviet-era corruption or inefficiency. There was barely any rule of law, tax rates had to be jacked up to make up for all the wink-wink, nod-nod tax evasion, and, as a result, even more of the economy entered the shadows. The IMF estimates that Ukraine’s underground—and non-tax-paying—economy is as much as 50 percent of GDP.

Now Ukraine’s not-so-cold war with Russia is destroying the little that’s left.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wat als de euro instort?

, door

Een gastbijdrage van Germen. De bijdrage is overgenomen van Visionair.nl.

Hoe bescherm je het beste jezelf en je naasten als geld van de ene op de andere dag niets meer waard is? Een visionaire verkenning.

In 2008 was het al bijna zo ver. Insiders zeiden achteraf dat het maar een paar uur had gescheeld of er was geen geld meer uit de pinautomaten gekomen. Sindsdien hebben we een zware economische depressie gehad die voorlopig enigszins voorbij lijkt te zijn. Het is de vraag of dat ook zo blijft. Er wordt nog steeds veel te veel geld bijgedrukt en het schulden maken – vooral in de Verenigde Staten, maar ook hier – gaat onverminderd door. Er is maar één goede oplossing om van die schulden af te komen: de centrale bank koopt ze op en drukt euro’s bij. De kans is dus niet ondenkbeeldig dat er heel veel euro’s in omloop gebracht gaan worden.

Stel dat Zuid-Europa uit de euro stapt, dan betekent dat dat de Zuid-Europese euro’s deze kant op komen. Er zal dan kunnen gebeuren wat er ook in Argentinië gebeurde toen de peso niets meer waard werd. Op basis van de Argentijnse ervaringen dit scenario. Het eerste verschijnsel waarmee we in dit geval te maken zullen krijgen is dus hyperinflatie. Hyperinflatie is vooral schadelijk voor je spaargeld en je pensioen. Op basis van dit verschijnsel de onderstaande tips.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.