Echte feiten over de mens

Bij Jalta hebben ze ook interesse in wat de politiek partijen beloven te doen voor meer gelijkheid. Maar dan net even vanuit een wat andere invalshoek. Wouter Roorda bekritiseert de verschillende voorstellen van partijen om de ongelijkheid te verminderen. De effecten daarvan zullen volgens hem zijn dat mensen gaan ‘delen in armoede’ en dat kwartjes weer dubbeltjes worden. Verwijzend naar Marx signaleert Roorda dat de wens om in economische zin iedereen gelijk te maken ‘onuitroeibaar’ is. Telkens weer wordt de aloude vraag gesteld: waarom zou iemand die 40 uur per week fysieke arbeid doet niet evenveel verdienen als een beleidsmaker die evenveel uur op een ministerie achter zijn bureau zit?

Door: Foto: ludmila drago (cc)
Quote du Jour

Quote du jour | Achterhaalde theorie

, door

Uit zijn antwoorden [over de Wet werk en zekerheid] valt af te leiden dat minister Asscher de werkgever ziet als een rationele homo economicus, want hij zegt: ‘Als de verschillen tussen flex en vast kleiner worden, zullen rationele werkgevers een goede werknemer aannemen.’ Precies hier zit hem het probleem. Gedragswetenschappers voerden het model van de mens als rationeel handelende homo economicus decennia geleden al af. Het is een achterhaalde theorie over menselijk handelen, en beleidsinterventies die op dit model gebaseerd zijn pakken vaak averechts uit. […]

Onze regering start dus vanaf 1 januari één groot experiment met werkgevers en werknemers, waarvan de effecten niet vooraf zijn onderzocht.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Geloof in straf

, door

COLUMN - Het blinde geloof in strenger straffen helpt ons steeds verder van de regen in de drup.

Wie z’n ziektekostenverzekering niet betaalt, krijgt een boete. Veel mensen die dat treft kunnen die boete helemaal niet betalen. Daardoor komen ze in een wanbetalersregeling terecht. Ondertussen zit inmiddels twee procent van de hele bevolking in zo een regeling.

Ook in de sociale zekerheid werkt men sinds kort met hoge boetes om fraude tegen te gaan. Het blijkt echter dat mensen hierdoor langer in een uitkering blijven hangen.

En erger: omdat ze in de financiële problemen komen, blijken ze nota bene juist sneller geneigd tot fraude.

Ondertussen verhoogt Teeven de straffen van het jeugdstrafrecht. Maar los van dat mensen opsluiten bepaald niet goedkoop is, is al lang aangetoond dat crimineel gedrag hierdoor eerder wordt bevorderd dan tegengegaan.

Het is zo verleidelijk om te geloven in het effect van strenger straffen. Als er een hoge straf voor staat, bedenken mensen zich wel tweemaal voordat ze de fout ingaan, toch?

Dat klinkt ook zo logisch. Waarom werkt het dan niet?

Om te beginnen gaat het fout bij het idee dat mensen ongewenst gedrag zouden vertonen omdat ze de straf die erbij staat zo lekker laag vinden.

Foto: kevin (cc)

Neoliberalisme – vrije markt of bestraffende staat?

, door

ANALYSE - Het neoliberalisme is diep in alle poriën van het maatschappelijk leven doorgedrongen, schrijft Willem Visser. Is het ons overkomen of ons opgedrongen door een onzichtbare hand?

Tik ‘neoliberalisme’ in en Google hoest 5.790.000 resultaten op. Het maakt de tongen los, maar leidt tot een Babylonische spraakverwarring. Beschrijvingen staan haaks op elkaar en over de oorsprong is niemand het eens.

Neoliberalisme is een kameleontisch begrip.

Kenmerkend voor het neoliberalisme is de grote (lees: allesbepalende) rol van de economie. De mens is een homo economicus, een rationele speler op een volledig vrije markt. Deze markt vrijwaart ons van bureaucratie. Het brengt een goedkopere staatshuishouding met zich mee en draagt bij aan de maximalisatie van individuele ontplooiingskansen. In kleine lettertjes lezen we nog iets over de flexibilisering van de arbeidsmarkt en de nadruk op korte termijnrendement.

Vrije markt

Het economisch denken en handelen maakt alles ondergeschikt. Nergens vinden we een duidelijk ondersteunend maatschappelijk of politiek systeem. Die vrije markt is niet noodzakelijk verbonden met liberale democratie. Neoliberale experimenten in Chili na de val van Allende gingen samen met een onderdrukkende dictatuur. Bovendien is er nauwelijks sprake van een uitgewerkt mensbeeld: de mens is een economisch handelend wezen die uitsluitend uit is op eigen voordeel.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Keuzevrijheid en neurowetenschap

, door

Een gastbijdrage van Bart Nooteboom van CentER Innovation Research van de Universiteit van Tilburg. Het artikel is overgenomen van Me Judice.

Economie gaat over het maken van keuzes. Maar valt er nog wel wat te kiezen? Er is geen vrije wil, is vaak te horen van hersenwetenschappers. We mogen op enig moment nauwelijks verantwoordelijk zijn voor wat onze wil ons oplegt, maar het onderzoek laat ook zien dat we de ontwikkeling van onze wil kunnen beïnvloeden.

We horen de laatste tijd veel over het al of niet bestaan van vrije wil. Er is geen vrije wil, zegt de hersenwetenschap. Keuzen worden buiten ons om door het brein bedisseld. Achteraf verzinnen we redenen om ons gedrag te rationaliseren en we geloven daarin omdat we ons niet bewust zijn van de processen die in feite onze keuzen bepalen. De filosoof Nietzsche, en voor hem Schopenhauer, en voor hem Spinoza, zeiden al dat de vrije wil een illusie is. Schopenhauer zei het mooi exact: de wil gaat zijn eigen gang, en is dus op zichzelf vrij, autonoom, maar we hebben er geen bewuste controle over. De wil zit in ons karakter en daarop hebben we geen invloed. Nietzsche zei: het schip volgt de stroom, niet de sturing van de schipper.