Recensie: Het maakbare nieuws

Het moest bijna twee jaar duren voordat er een tegenboek kwam op Het zijn net mensen. Beelden uit het Midden-Oosten van Joris Luyendijk. Lekker actueel. Maar omdat de discussie over (buitenland)journalistiek nog steeds wordt gevoerd, was het blijkbaar nodig om Het maakbare nieuws te schrijven. Herkenbaar Net als voor veel andere journalisten was ook voor mij was het boek van Luyendijk herkenbaar ? en ik heb heel kort bij de NOS gewerkt. Toch begon halverwege het boek Luyendijks verwende toontje me te vervelen: 'Ik probeer hier Hoge Journalistiek te bedrijven, maar de omstandigheden weerhouden me daarvan'. In Het maakbare nieuws schrijven Van Hoogstraten en Jinek dat 'het jammer is dat hij (Luyendijk, AB) aan zijn correspondentschap begon voordat hij journalist was'.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het zijn net journalisten

, door
The riddler (Foto:Flickr/*Your Guide)

Het is jammer dat hij (Luyendijk, red) de journalistiek als wetenschap beschouwde, waarmee hij de absolute waarheid op het spoor kon komen. [..] Hij raakte gedesillusioneerd toen hij ontdekte dat hij die waarheid niet kon vinden.

Aldus Monique van Hoogstraten en haar collega Eva Jinek – buitenlandredactrices van het NOS Journaal – in de inleiding van het boek ‘Het Maakbare Nieuws‘. De dames besloten dat het tijd werd een antwoord te geven op de multi-bestseller ‘Het zijn net mensen‘ van Joris – popgod – Luyendijk, naar eigen zeggen om een realistischer beeld te geven van de buitenlandjournalistiek. Ondanks dat de dames zich geroepen voelden om een tegenboek te schrijven, erkennen ze wel dat er -sinds het boek en de brede discussie die daarna ontstond- het een en ander is veranderd:

Bij een item over Tibet hadden we in het verleden gezegd: Er zouden 19 doden zijn gevallen. Nu zeggen we dat volgens de Chinese autoriteiten 19 doden zijn gevallen, volgens de Tibetaanse regering in ballingschap 203, maar dat er geen journalist het gebied in kan en we het dus niet weten.

Een nuance of daadwerkelijk een verschil?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.