Associatie met Holocaustoverlever brengt Corbyn in het nauw

Je moet wel een uitermate fijn ontwikkeld gevoel voor dialectiek bezitten om te kunnen bevatten dat de joodse staat, die is gesticht met het doel het anti-semitisme onschadelijk te maken, nu een van de belangrijkste oorzaken dreigt te worden van een nieuw verschijnsel, met name het anti-israëlisme. Het lijkt enigermate op het oude anti-semitisme, maar het is er geenszins mee identiek. Dat nieuwe gewas kan hier en daar nog wel voeding trekken uit oude wortels, maar de huidige politiek van de staat Israël voorziet erin dat het ook volslagen uit eigen kracht kan groeien. Dat het een schijn van gelijkenis vertoont met het ouderwetse anti-semitisme ligt vooral aan het feit dat zoveel joden naar buiten toe kritiekloos de Israëlische politiek onderschrijven - ook in gevallen waarin die de spot drijft met criteria van humaniteit en internationaal recht. Wie schreef dit? De in 2014 overleden vredesactivist Hajo Meyer. Het citaat is uit een essay over antisemitisme dat hij schreef voor een boekje bestaande uit bijdragen van een aantal leden van 'Een Ander Joods Geluid'. Het citaat is ineens weer heel actueel. Meyer duikt namelijk ineens op in de alsmaar doorzeurende soap in Groot-Brittannië dat de Labour Party een ''antisemitisme probleem'' zou hebben en dat partijleider Jeremy Corbyn er niet mee afrekent en misschien zelf ook wel antisemiet zou kunnen zijn.

Door: Foto: Andy Miah (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hajo Meyer, 1924-2014

, door

ACHTERGROND - Kort na zijn negentigste verjaardag is vrijdagnacht Hajo Meyer, oud-bestuurslid van Een Ander Joods Geluid, activist, overlevende van Auschwitz, in zijn slaap overleden. Hajo was een bijzondere man met een indrukwekkende levensloop, gepassioneerd en gedreven, een overtuigde tegenstander van het zionisme, die tot zijn laatste dagen de wereld afreisde (waaronder de VS en Zuid-Afrika) om spreekbeurten te houden.

Hajo was oorspronkelijk Duitser, wat levenslang aan zijn uitspraak te horen was. Hij vluchtte in 1939 als jongen van 14 naar Nederland, zonder zijn ouders die later in de nazikampen werden vermoord. Hijzelf werd in 1943 gepakt en zat onder meer tien maanden in Auschwitz. Na de oorlog kwam hij terug naar Nederland, studeerde natuurkunde en het bracht tot hoofd van het Natuurkundig Laboratorium van Philips in Eindhoven. Na zijn pensionering nam zijn leven een andere wending en schoolde hij zich om tot vioolbouwer. Hij moet in totaal zo’n vijftig violen en altviolen hebben verkocht. Ook leerde hij er zijn latere vrouw Chris Tilanus door kennen – ze kwam langs om een viool te laten repareren.

Nog weer wat later werd Hajo vredesactivist. In diverse interviews heeft hij verteld hoe hij aanvankelijk nooit de ‘officiële’ geschiedschrijving van Israël in twijfel had getrokken, maar dat de Israëlische inval in Libanon van 1982 en de moorden in de Palestijnse kampen Sabra en Chatila hem aan het denken zette. En aan het lezen – van onder meer de boeken van de Israëlische ‘new historians’ die de geschiedenis van Israëls ontstaan en de verdrijving van de Palestijnen in een wat minder rooskleurig en vooral realistischer perspectief plaatsten.

Het leidde tot zijn inzicht dat de manier waarop het zionisme te werk was gegaan, niet overeenkwam met het jodendom dat hij in zijn jonge jaren van huis uit had meegekregen: een liberaal (reform) jodendom dat met name nadruk legde op de humanitaire kanten van het judaïsme. Over die discrepantie tussen zionisme en jodendom zou hij later een boek schrijven, Het einde van het Jodendom, dat in onder meer in het Duits en Engels werd vertaald.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.