Waarom staan er op aarde nog planten en bomen terwijl miljoenen dieren en insecten het voorzien hebben op de sappige groene bladeren? Twee verschillende theorieën strijden al jaren over de verklaring van dit fenomeen. De eerste is de 'Groenewereld-hypothese' uit 1960 die zegt dat roofdieren ervoor zorgen dat ecosystemen niet overbegraasd worden. Een tweede theorie is dat planten door stekels en giftige sappen zich verdedigen tegen vraatzuchtige vegetariërs. Mijn inziens kunnen deze theorieën gewoon naast elkaar bestaan, plus het feit dat er op aarde jaarlijks gewoon ook ontzettend veel biomassa groeit, te veel om op te vreten zelfs? Maar als de ruimte beperkt is, zoals op kleine eilandjes en roofdieren ontbreken dan kan het gebeuren dat de planteneters een ravage aanrichten en de wereld er een stuk minder groen uitziet. Zo bleek uit een studie in Venezuela naar recent ontstane eilandjes in een stuwmeer. We could see that there were huge differences between the little islands that didn’t have any predators on them, and larger islands that did have predators. The take-home message is clear: the presence of a viable carnivore guild is fundamental to maintaining biodiversity (Duke University)
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Dezer dagen is het in wetenschappelijke kringen modieus om te stellen dat de mens al vóór de industriële revolutie invloed had op het klimaat. Zo kwam een half jaar geleden in het nieuws dat de prairie-branden die Noordamerikaanse indianenstammen aanstaken wellicht zoveel CO2 produceerden dat het klimaat opwarmde: Oude beschavingen wars van Kyoto. Utrechtse onderzoekers komen nu met een omgekeerde relatie: de pest-epidemie in Europa die zorgde voor een drastische bevolkingsreductie en had tot gevolg dat er weer bos ontstond op verlaten akkers, die toename van bos in Europa zorgde voor een CO2-afname in de atmosfeer wat weer leidde tot de Kleine IJstijd (1430-1850).
Europe’s “Little Ice Age” may have been triggered by the 14th Century Black Death plague. Pollen and leaf data support the idea that millions of trees sprang up on abandoned farmland, soaking up carbon dioxide from the atmosphere (BBC). Zien wij hier het werk van fashion victims of juist een revolutionaire nieuwe kijk op het ontstaan van de Kleine IJstijd?
Een onderzoeksteam onder leiding van Dr Thomas van Hoof bestudeerden het verloop van boom- en graanpollen en vergeleek deze met data van stomata (bladhuidmondjes van loofbomen die CO2 opslurpen en die een maat zijn voor de concentratie atmosferische CO2) En wat bleek? De pollen van granen namen toe vanaf het jaar 1200 en daalde scherp na 1347, het jaar van de uitbraak de Zwarte Dood in Europa. Een derde van de Europese bevolking stierf en akkers werden verlaten. In dezelfde periode van agrarische uitbreiding voor 1347 namen de stomata op bladeren eerst af, want met meer CO2 in de lucht heeft een blad minder mondjes nodig. Daarna namen de stomata per blad weer toe: een aanwijzing dat de CO2 concentratie weer daalt wellicht door uitbreiding van het bosareaal veroorzaakt door het verlaten van akkers.
Gelukkig worden er nog échte ontdekkingen gedaan op onze planeet, ontdekkingen die zo uit een avontuurlijk stripboek lijken te komen, Kuifje in Guyana…
Cueva del Fantasma is een grot in de jungle van het Guyana Shield in Venezuela, de grot is zo groot dat je er met een helicopter in kan vliegen (zie die stipjes op de foto). In de grot, die eigenlijk een ingestorte kloof is, vonden onderzoekers een nieuwe soort pijlgifkikker. Een snel bewegend geel-oranje beestje dat zich ophoudt rondom de kreekjes en poeltjes bij de grot. Explorers Discover Huge Cave and New Poison Frogs (LiveScience)
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
CO2 + H2O ==> H2CO3 .:::. De stijging van van de CO2-concentratie in de atmosfeer versterkt niet alleen het broeikaseffect, het maakt ook nog eens de oceanen zuurder. 
Professor Christopher Langdon heeft gisteren op de Geophysical Union 2006 te Honolulu (6 uur vliegen van LA) gewezen op de mogelijke gevolgen van de toename van atmosferische CO2 op de koraalriffen. Volgens hem hebben sommige koralen in de 20ste eeuw wellicht geprofiteerd van de 0,6 ºC temperatuurstijging, maar is dit teniet gedaan door de lagere pH van het zeewater. Te warm water is echter ook niet goed voor koralen dan treedt de beruchte bleaching op. Gecombineerd met een hogere zuurgraad zal dit leiden tot een stop van de koraalgroei en vervolgens kalven de riffen af door erosie, aldus Langdon. Results from controlled laboratory experiments suggest that a doubling in atmospheric carbon dioxide could drive production of carbonate on many reefs below what is needed to replace skeletal damage from natural erosive forces. (MiamiRosenstielSchool) Ken Caldeira van het Carnegie Institution’s Department of Global Ecology ging in Honolulu nog een stapje verder. Zijn computermodel voorspelt dat de oceanen binnenkort zuurder zullen zijn dan tijdens het uitsterven van de dinosauriërs. Hij vond ook duidelijke overeenkomsten tussen de huidige trend en die uit paleodata van 65 miljoen jaar geleden, toen een heel groot deel van het oceaanleven uitstierf. This drop in ocean pH would be especially damaging to marine animals such as corals that use calcium carbonate to make their shells. Under normal conditions the ocean is supersaturated with this mineral, making it easy for such creatures to grow. However, a more acidic ocean would more easily dissolve calcium carbonate, putting these species at particular risk. (EurekAlert)
Shackleton was de sleutelfiguur van het oceanisch paleoklimaatonderzoek, pionier in isotopenonderzoek. Hij werkte op het Godwin Lab (niet te verwarren met Godwin’s Law) dat tegenwoordig Cambridge Quaternary heet. Op de voorpagina van de website van dit instituut voor paleo-onderzoek aan het Kwartair prijkt een grote foto van Professor Sir Nicholas J. Shackleton / born 23.06.1937, died 24.1.2006.
Wapenfeit: Hij bevestigde Milankovitch’ gelijk.
Levenswerk: Global chronostratigraphical correlation tabel.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
In de Verenigde Staten (het machtigste land op aarde zoals sommigen van jullie wel weten) doen ze niet zo moeilijk over taalverschillen. En terwijl hier in Nederland bepaalde mensen een taalpolitie willen oprichten om anders-taligen op straat in de kraag te vatten publiceert men in de VS trots haar multi-taligheid op kekke interactieve kaarten. Hierboven ziet u bijvoorbeeld de verspreiding van Pools babbelende loodgieters. Stelt u zelf uw kaart samen en leer over de verspreiding van net Navajo of het Yiddisch in de VS op de website van The Modern Language Association.
Stop de persen! Gooi de geschiedenisboeken op de brandstapel! Amerika is helemaal niet ontdekt door Columbus. De Chinese generaal Zheng He ontdekte Amerika al zeventig jaar eerder, tijdens een rondreisje door de Pacific. En hij gaf een onderknuppel meteen de opdracht er een kaart van te maken. De kaart, in 2001 gekocht voor 4000 Yuan door een Chinese verzamelaar, is opmerkelijk staaltje. Zo voer de Chinese vloot kennelijk al het begin van de vijftiende eeuw door de Middelandse zee, zijn de kusten van Europa uitgebreid bevaren, en was men op de hoogte van het bestaan van Nova Zembla. En zien we daar de Noord-Oost polder ingetekend?
Note to self: Les 1 Michiel: Als je een vaag gevoel hebt dat je dit al eerder hebt gelezen, dan was het waarschijnlijk gewoon op Sargasso. Dit gaat bier kosten op de volgende redactieborrel….
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.