De B-25 Mitchell: vliegend erfgoed

Ook als we geen coronacrisis hadden, zou ik een flink deel van mijn tijd thuis werken. Dat gaat echter niet altijd even gemakkelijk. Als een vliegtuig overkomt, verlies ik concentratie. Dat geldt ook voor bouwvakkers of andere kabaal. Of, als ik zit te werken in de trein, voor geklets in de stiltecoupé. Petities om de vliegbewegingen van Schiphol terug te brengen tot een aanvaardbaarder niveau, of om rolkoffers uit de Amsterdamse straten te weren, of om de stiltecoupés te voorzien van automatische schietstoelen voor mensen die blijven kletsen, zal ik ongezien tekenen. Geluidsoverlast veroorzaakt hart- en vaatziekten. Het RIVM schat dat we door onvoldoende bestreden geluidsoverlast elk jaar ruim tachtig extra doden hebben. Ik sympathiseer dan ook ten diepste met de mensen in Gilze, die deze zomer klaagden over een B-25 Mitchell-bommenwerper. Die vloog nogal laag over en bleef laag overvliegen. “Je kunt buiten geen gesprek meer voeren als het gevaarte overkomt.” Heel herkenbaar. Ik zou een grap over luchtdoelgeschut maken als die grap niet al duizend keer gemaakt was.

Door: Foto: Alan Wilson (cc)
Foto: foto:nl.wikipedia.org

Een dagje boem boem boem

, door

OPINIE - Dance festivals in de open lucht zijn populair. De geluidsoverlast blijft zorgen voor klachten van omwonenden en natuurbeschermers.

Het festivalseizoen is weer begonnen. Fijn voor de muziekliefhebbers. Minder plezierig voor omwonenden in de wijde omtrek die urenlang getrakteerd worden op dreunende bassen. En in deze tijd ook nog schadelijk voor de broedende vogels. Protesten en tegenacties (NDSM-terrein Amsterdam-Noord, Zwolle, Leeuwarden, het Soendafestival in Utrecht/De Bilt) halen doorgaans weinig uit. Gemeentebesturen verlenen gemakkelijk vergunningen, maar de daarin gehanteerde geluidsnormen nemen de klachten niet weg. “Niet zeuren” lijkt het antwoord van de organisatoren van de festivals en de meewerkende autoriteiten. “Het is maar een dagje, we zijn zo weer weg.” Natuurlijk is geluidsoverlast erg subjectief. Maar het aantal luidruchtige festiviteiten in de open lucht neemt toe. En het volume neemt niet af. Tot nu toe zijn er ook geen wettelijk vastgestelde grenzen voor de geluidsoverlast van evenementen.

Het verkrijgen van een vergunning voor zo’n festival is overigens geen sinecure, zo blijkt bij navraag naar de gang van zaken bij het Soendafestival waar de Gemeente De Bilt verantwoordelijk voor blijkt te zijn. De organisatoren moeten zelf een inschatting van de geluidsbelasting maken. De aanvrage wordt door de Omgevingsdienst, een extern bureau voor milieumetingen, beoordeeld en van advies voorzien. De burgemeester beslist uiteindelijk. Omwonenden van de Ruigenhoekse polder maken al jaren zonder succes bezwaar tegen het festival. Een van de redenen is de verstoring van vogels in het broedseizoen. De burgemeester van de Bilt zag ook voor dit jaar ondanks uitspraken van de gemeentelijke adviescommissie voor bezwaarschriften en de Nationale Ombudsman geen reden om een vergunning te weigeren. Volgens de omwonenden moet de burgemeester maar eens duidelijk maken welke reden hij heeft om die vergunning wél te geven na afweging van alle belangen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Lekker brommen? Dan ook dokken

, door

COLUMN - Het wordt hoog tijd dat we netjes gecompenseerd gaan worden voor de overlast van onze brommende medeburger.

Je komt ‘m wel eens tegen bij het stoplicht: ‘de eerlijke brommer-sticker’, een plaatje van een brommer (eigenlijk meer een scooter) met de uitlaat die recht in het gezicht van de bestuurder blaast. Bedacht door iemand die onbekend wil blijven. Ik vraag me altijd af wat de brommer- en scooterrijders denken als ze de sticker zien. Zouden ze weten met hoeveel ellende ze hun stadsgenoten opzadelen? Zouden ze weten dat fietsers achter hen meer fijnstof binnenkrijgen van een scooter dan een vrachtwagen, en dat ze daarmee een nog grotere kans op kanker lopen dan gedacht werd? Zouden ze doorhebben dat ze hun medeweggebruiker veel te vaak in gevaar brengen, dat ze met stip op één staan in de top tien van meest irritante geluidsbronnen?

Voor mij als econoom is de sticker naast een grap ook een symbool voor de oplossing: breng de schade aan derden (in jargon: de externaliteit) in rekening bij de overlastgever. Hierbij een driestappenplan, succes gegarandeerd.

Stap 1: Schat de schade. Idealiter tel je de gezondheidsschade door de fijnstof, ongevallen en geluidshinder bij elkaar op, maar dit lijkt me een herculeswerk. Je zult alle medische kosten, kosten van hulpdiensten en het misgelopen inkomen van gedupeerden (waaronder tienduizenden slapelozen) in kaart moeten brengen. Een snellere manier is om even per email aan alle Amsterdammers – excuses voor de hoofdstedelijke bias – te vragen hoeveel zij gecompenseerd zouden willen worden voor alle overlast die scooteraars over hen uitkieperen. Ik schat dat daar gemiddeld minstens 100 euro per Amsterdammer per jaar uit zou komen, wat de schade voor de 800.000 Amsterdammers tezamen op 80 miljoen euro zou brengen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.