Wind, olie en flamingo’s

Het waait flink op Bonaire, het hele jaar door Bij een constante temperatuur van ongeveer 30 graden. Warme wind dus. Bepaald geen markt voor wasdrogers. Maar wel voor windenergie, dacht ik. Op onze eerste tocht over het eiland (over de EEG-Boulevard) kwam ik welgeteld één molen tegen. En die draaide niet. Uw Europa-correspondent bevindt zich momenteel ver buiten de regio. Bonaire is een bijzonder soort gemeente (‘ Openbaar Lichaam’ ) binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Dus toch ook een beetje Europees? Bij binnenkomst moest ik net als bij het vertrek van Schiphol mijn paspoort laten zien. ‘ Welkom in Nederland’ zei de douanebeambte met een brede lach op mijn vraag waarom dat nodig was op een reis tussen twee delen van het hetzelfde land. Maar die niet aflatende wind dus. Je zou denken dat de Bonairianen daar goed van kunnen profiteren. Het locale water- en elektriciteitsbedrijf, Webbonaire, meldt dat een derde van de elektriciteit wordt geleverd door windmolens, waaronder die ene grote die niet draaide toen ik er langskwam. Elders las ik dat er over de prijs van de elektriciteit nogal wat te doen is geweest. Kostprijsverhogingen zijn onvoldoende gecompenseerd door subsidie die vooral de laagste inkomens tegemoet moet komen. De subsidie zou voor een belangrijk deel ten goede gekomen zijn van de grote (bedrijfs)aansluitingen. Lagere tarieven, bijvoorbeeld door inzet van wind- en zonne-energie, mogen de bewoners van Bonaire hoogstens in de toekomst verwachten. Een weinig bemoedigend uitzicht voor laagste inkomensgroepen die los van de elektriciteitstarieven toch al flink tekort komen. Anders dan in Nederland is er hier volgens het Antilliaans Dagblad geen realistisch sociaal minimum. Investeren in fossiele brandstof Het Openbaar Lichaam is naast het bestrijden van de coronapandemie nu vooral nog druk met fossiele brandstoffen. Bopec, een overslagbedrijf voor olie uit Venezuela is failliet door mismanagement en de Amerikaanse sancties tegen het regime van Maduro. De ontslagen werknemers, die al maanden zonder loon zitten, krijgen nu van de overheid een vergoeding. Ter overbrugging van de afwikkeling van het faillissement heeft de overheid ook een boedelkrediet ter beschikking gesteld. Ondertussen werkt het bestuur van Bonaire in samenwerking met het Nederlandse ministerie voor Economische Zaken aan de oprichting van een nieuw bedrijf dat de brandstoftoevoer zeker moet stellen. Dat moet vooralsnog een staatsbedrijf worden. Nederland investeert in fossiele energie: dat gaat PvdD-Kamerlid Van Raan te ver. Hij deed een vergeefse poging minister van Economische Zaken van ‘t Wout op dit punt tegen te houden. Flamingo’s Achter het faillissement van de Bopec zit een heel verhaal. Er waren al langer problemen onder andere met de veiligheid. Het bedrijf heeft in het verleden ook olie laten lekken in het nabijgelegen Gotomeer waardoor de flamingokolonie, die daar te bewonderen was grotendeels is verdwenen. Volgens mijn reisgids. Maar wie schetst mijn verbazing dat er in dit prachtige zoute bergmeer nu (toch weer?) grote groepen flamingo’s te bewonderen zijn, terwijl ze met hun kenmerkende sierlijke passen waden door de ondiepe delen. Goed nieuws dus. Nu de windmolens nog. Zonde dat daar niet eerder werk van is gemaakt. Dan zou die omstreden investering in fossiele brandstoffen misschien niet eens nodig zijn geweest.  

De existentiële dreiging van klimaatzaken voor olie, kolen en gas

ANALYSE - Een lang lezenswaardig stuk van Michael Liebreich, Bloomberg New Energy Finance, over het toenemend aantal klimaatzaken tegen olie-, kolen- en gasbedrijven. Waarvan vooral de zaak van de Conservation Law Foundation tegen ExxonMobil interessant wordt. De Conservation Law Foundation klaagt ExxonMobil aan omdat ze onvoldoende gedaan zouden hebben om de laagliggende terminal langs de Mystic River in Massachusetts voldoende tegen klimaatgerelateerde risico’s te beschermen. ExxonMobil lijkt klem te zitten tussen stellen dat het niet over informatie beschikt over toenemende overstromingsrisico’s van zijn Mystic River terminal, met het risico op beschuldigingen van nalatigheid (of erger als later blijkt dat Exxon wel over informatie beschikte). Het alternatief voor Exxon is toegeven dat ze wel over informatie over toenemende overstromingsrisico’s beschikt. Dan heeft ExxonMobil haar zorgen voor werknemers, investeerders en lokale bewoners verzaakt door niet naar die informatie te handelen. Ook geen prettige situatie met de aanklacht van de New Yorkse aanklager over het onjuist informeren van investeerders over de klimaatrisico’s die ExxonMobil loopt in gedachte.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Rool Paap (cc)

Zweden werkt op diverse fronten aan CO2 reductie

ELDERS - Ook al staat fossielvrij vliegen nog in de kinderschoenen , luchthavens kunnen nu ook al bijdragen aan CO2 reductie, vinden ze in Zweden. Minder vlees eten is er ook populair, zelfs bij de Burger King.

De Zweedse luchthavenbeheerder Swedavia streeft ernaar (€) voor volgend jaar de gebouwen en grondvoertuigen op tien luchthavens CO2-vrij te maken. Het bedrijf zet onder meer groene stroom, biomassa en biobrandstof uit eigen land in. Op drie plaatsen is het doel al bereikt: Luleå in het noorden, Ronneby in het zuiden en Visby op het eiland Gotland. Swedavia reageert hiermee op de groeiende flygskam van de Zweden.  Steeds meer Zweden nemen vanwege het klimaat de trein en mijden het vliegtuig.

Vanwege de grote afstanden in het land en het intensieve verkeer met de rest van Europa zal het vliegverkeer niet meteen te lijden hebben onder de ‘vliegschaamte’ van de Zweden. De binnenlandse vliegtuigmaatschappij BRA profiteert er wel van door passagiers de mogelijkheid te bieden een extra bedrag te betalen voor de inkoop van biobrandstoffen.

Greta Thunberg, exponent van het vergevorderde milieubewustzijn in Zweden en boegbeeld van de Europese acties van scholieren voor een voortvarender aanpak van de klimaatverandering, reist uitsluitend per trein door Europa om haar boodschap te verkondigen. Deze week was ze uitgenodigd door een groep Franse parlementariërs om in Parijs de volksvertegenwoordiging toe te spreken. Tot grote verontwaardiging van rechtse parlementsleden die duidelijk lieten blijken geen behoefte te hebben aan het optreden van deze ‘ ecologische Justin Bieber’ en ‘goeroe van de apocalyps’. Jordan Bardella, de leider van Le Pen’s Rassemblement National in het Europese Parlement maakte het nog bonter: ‘Deze dictatuur van de herhaalde emotie is, vooral als het via kinderen gaat, een nieuwe vorm van totalitairisme.’

Foto: Mike Poresky (cc)

CEO-bonussen Amerikaanse energiebedrijven verhinderen energietransitie

In het rapport Executive Excess 2015: Money to Burn onderzoekt het Institute for Policy Studies het beloningsbeleid van de dertig grootste Amerikaanse olie-, gas- en steenkoolbedrijven. In het rapport worden verschillende blokkades in het beloningsbeleid genoemd voor de transitie naar een duurzame energievoorziening.

Aandelen en optiebeloning

CEO’s van de grote energiebedrijven krijgen hun beloning voor een groot deel uitbetaald in aandelen en opties. Waarbij de tijdshorizon voor verzilvering 3 tot 5 jaar bedraagt. Een termijn die te kort is om de negatieve effecten van klimaatverandering in de waarde van aandelen en opties terug te zien. Bovendien mogen CEO’s optie- en aandelenpakketten vaak eerder verzilveren als er sprake is van ontslag. Zo werd de executive vice-president van Alpha Natural Resources in september 2014 gedwongen met pensioen te gaan. Waarna hij ruim $ 1,5 miljoen meekreeg, waarvan bijna $ 300.000 aan aandelenbeloningen die hij pas in 2012 en 2013 had ontvangen. Inmiddels heeft Alpha Natural Resources minder dan een jaar later faillissement aangevraagd.

De kosten voor aandelen- en optiebeloningen zijn voor bedrijven in de VS aftrekbaar van de winst, zolang het om ‘performance’ beloningen gaat.

Inkoop eigen aandelen

De korte tijdshorizon voor de beloning in aandelen en opties stimuleert acties die op korte termijn de aandelenkoers verhogen. Bijvoorbeeld het inkopen van eigen aandelen in plaats van te investeren in de transitie naar duurzame energie. ExxonMobil kocht in 2014 voor $13,2 miljard aan aandelen terug. Ondanks deze inkoop daalde het rendement voor aandeelhouders met 6% en daalde de beurskoers van ExxonMobil. Dat er sprake is van een ondergewaardeerd aandeel, zoals de top van ExxonMobil beweert is dus lastig vol te houden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

PME dumpt (itt het ABP) wél investeringen in kolen

Kijk, zo kan het dus ook.En dat van het pensioenfonds van de Metalelektro (scheepswerven, auto-industrie en andere dingen met grote machines).

“Toch is de overtuiging dat we ook in deze industrie af moeten van vervuilende brandstoffen”, zegt bestuursvoorzitter Eric Uijen, die erop wijst dat er inmiddels alternatieven zijn. En: “Wij beleggen niet voor vandaag of morgen, maar voor overmorgen. Ook dan moet de aarde nog leefbaar zijn.”

Daar kan het ABP een voorbeeld aan nemen.

Trump’s nieuwe wereldorde: fossiel vs. groen

ANALYSE - Energie-expert Michael Klare vraagt zich af of Trump bezig is met het creëren van een nieuwe wereldorde. Deze is in zijn ogen niet gebaseerd op het wereldbeeld van Wilsonian’s internationalisten, die de wereld verdeeld zien tussen liberale democratieën (aangevoerd door de VS en zijn Europese bondgenoten) en onvrije autocratische landen (geleid door Rusland onder Vladimir Putin). Het is ook niet gebaseerd op Samuel Huntington’s wereldbeeld uit The Clash of Civilizations, waarin de botsing plaatsvind tussen de Islam en het Joods-Christelijke westen. Veeleer lijkt de scheiding te lopen tussen landen die kiezen voor fossiele energie en landen die kiezen voor hernieuwbare energie.

Pacifische landen overwegen verbod op kolenmijnen

NIEUWS - Veertien Pacifische landen overwegen het eerste internationale verdrag dat zich ten doel stelt om de winning van fossiele brandstoffen uit te faseren. De 14 landen richten zich in eerste instantie op verplichte doelstellingen voor duurzame energie en op een verbod op nieuwe kolenmijnen en op de uitbreiding van bestaande kolenmijnen. Naar verwachting staat het verdrag op z’n vroegst in 2018 op de internationale agenda.

Een verdrag dat nieuwe kolenmijnen en de uitbreiding van bestaande kolenmijnen verbiedt zou een enorme opsteker betekenen voor de wereldwijde ‘keep it in the ground‘ beweging, die aangevoerd wordt door 350.org.

Het tijdperk van fossiele energie loopt ten einde, wat rest zijn details

ANALYSE - Dat is de boude stelling van Paul Gilding op de Australische site Reneweconomy. Volgens hem verandert de energiemarkt fundamenteel. De afgelopen honderd jaar werd de energiemarkt gedomineerd door grote, traag bewegende bedrijven die fysieke voorraden in grote hoeveelheden ontwikkelden en leverden. Het nieuwe energiesysteem dat zich ontwikkeld wordt gedomineerd door hernieuwbare energie en energieopslag als ’technologie’, een bedrijfsmodel dat meer lijkt op dat van informatie en communicatie technologie. Een bedrijfstak waar prijzen blijven dalen, de kwaliteit blijft stijgen, verandering snel gaat en disruptieve innovaties normaal en constant aanwezig zijn.

Conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig

Volgens analisten van UBS zijn conventionele energiecentrales binnen 10 tot 20 jaar overbodig als gevolg van de prijsdaling van zonne-energie, energieopslag en elektrische auto’s. In een briefing aan cliënten schrijven ze dat de ontwikkeling van deze drie technologieën de wijze waarop elektriciteit wordt geproduceerd, gedistribueerd en opgeslagen verandert. Volgens de analisten zijn conventionele elektriciteitscentrales te log en inflexibel om in deze nieuwe omgeving te overleven, ook noemen ze conventionele elektriciteitscentrales “irrelevant”. In 2025 is elektriciteit:

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende