Kortzichtig cijferfetisjisme: over de rekbaarheid van voorspellingen

Op dit moment worden grote politieke besluiten genomen op basis van 'harde' cijfers van het Centraal Plan Bureau. Die cijfers blijken echter zeer rekbaar. Voor de goede orde, het is niet mijn bedoeling om het Centraal Plan Bureau (CPB) af te zeiken, al spelen haar cijfers wel een hoofdrol in dit verhaal. Er is een grote spanning tussen de stelligheid waarmee ramingen en cijfers van het CPB worden gebruikt door de Haagse stolp en de rekbaarheid en relativiteit van diezelfde cijfers. Om deze frictie duidelijk te maken heb ik gekeken hoe nauwkeurig het CPB een aantal economische indicatoren heeft voorspeld in de afgelopen jaren. Ik heb álle gepubliceerde ramingen sinds 2004 op een rij gezet en vergeleken met wat er uiteindelijk in de reële economie van die ramingen is terechtgekomen. Met andere woorden: wie de ramingen van het CPB plot, ziet weliswaar een patroon, maar wel in de vorm van een schot hagel.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

CPB heeft geen idee over olieprijs

, door

Afgelopen donderdag bracht het Centraal Planbureau een korte termijn raming uit van de Nederlandse economie en overheidsfinanciën. In de titel van het persbericht lees ik “Voorzichtig herstel economische groei na 2012”. Ik ben eens in de cijfers(PDF) gedoken en ontdekte dat het CPB geen enkel idee heeft van de olieprijs en de invloed van de olieprijs op de wereldeconomie.

(klik voor vergroting)

De deskundigen van het CPB verwachten dat de olieprijs de komende 4 jaar niet zal stijgen. De olieprijs is in de afgelopen 10 jaar verviervoudigd van ca. $25 per vat naar $110 per vat. De huidige prijs voor een vat Brent-olie bedraagt $124. En toch houdt het CPB vol dat de prijs in 2015 gemiddeld $111 per vat zal zijn.

Deze rooskleurige toekomstvoorspelling zet politici en journalisten op het verkeerde been. Maar misschien willen die graag op het verkeerde been gezet worden, zodat ze het sprookje van het economisch herstel en de eeuwigdurende groei nog een jaartje langer kunnen vertellen.

Afgelopen woensdag leende de Europese Centrale Bank (ECB) 530 miljard euro uit aan particuliere banken voor 3 jaar tegen een zeer lage rente van 1%. Deze 530 miljard komen bovenop de 489 miljard euro, die de banken in december 2011 al leenden van de ECB.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.