De bij als vredestichter

In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: hoe een bijenhek vrede sticht tussen Keniaanse boeren en olifanten, ecotoiletten op Haïti en duiken naar hardhout in Belize. Bijenhek In de jaren tachtig werd de Keniaanse olifantenpopulatie gedecimeerd. Tegenwoordig neemt hij dankzij een succesvol beschermingsprogramma weer toe. Dat leidt echter tot flink wat problemen. Intussen is de mensenpopulatie namelijk verviervoudigd en treft de olifant op zijn traditionele migratieroute allerlei gebouwen en wegen aan. Olifanten hebben echter geen boodschap aan grenzen. Plunderende kuddes verwoesten huizen en oogsten. Ten einde raad grijpen de boeren naar extreme maatregelen als het vergiftigen of afschieten van de olifanten. Een gezamenlijk project van de universiteit van Oxford en Save the Elephants biedt uitkomst.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bijen in de stad

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: bescherming van het Canadese regenwoud, bijen houden in Berlijn en het verduurzamen van oude huizen in Londen.

Behoud van Canada’s regenwoud

Veel van onze oerbossen zijn inmiddels door grootschalige houtkap verloren gegaan. De kaalslag waar dat toe leidde, is ook zichtbaar in het Great Bear Rainforest in Brits-Columbia. Dit uitgestrekte gebied van meer dan 6 miljoen hectare, ongeveer net zo groot als Zwitserland, is een van de grootste gematigde regenwouden ter wereld. Je vindt er bomen van 1500 jaar oud. Niet voor niets wordt het ook wel de Amazone van Canada genoemd. Voor de inheemse volkeren heeft de houtkap grote gevolgen, net als voor de honderden diersoorten die er leven.

Na jarenlange protesten kwam twee jaar geleden de Great Bear Rainforest Agreement tot stand. Volgens die overeenkomst is nu een derde van het bos beschermd gebied waar niet meer gekapt wordt. In het resterende deel wordt selectiever en minder intensief gekapt. Een vijfjarenplan moet ervoor zorgen dat ook dit deel beter beheerd gaat worden. Daarnaast is 120 miljoen dollar beschikbaar gesteld aan de First Nations gemeenschappen, de inheemse volkeren die al meer dan 8000 jaar in dit regenwoud wonen, om een duurzame economie op te bouwen. De laatste berichten zijn echter niet hoopgevend: in het zuidelijk deel neemt de houtkap weer toe en dat bedreigt het conserveringsplan dat zo moeizaam tot stand kwam.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wees maar blij: u bent geen bij

dawson5
Donderdag studentendag! De kroegen vullen zich straks weer met toekomstig hogeropgeleiden die zich onderdompelen in een met alcohol gekatalyseerd paringsritueel. Velen onder hen zullen na vijf bier besluiten dat het ook deze avond weer niks wordt en vervolgens alle gevoelens van frustratie verdoven met nog meer alcohol. Maar voor al deze wanhopige jonge mensen is er één troost: wees maar blij dat u geen ‘Dawson bij’ bent.

De mannetjes van de Australische Dawson bijensoort vechten zich namelijk massaal dood om maar te mogen paren met een vrouwtje. Een BBC cameraploeg legde dit dramatische tafereel voor het eerst vast. Zodra de vrouwtjes -op donderdag- uit hun ondergrondse holen kruipen duiken de mannetjes erboven op. Onmiddelijk ontstaat er een kluwe van bijtende en stekende bijen. Het gaat er meedogenloos aan toe, in het filmpje is te zien hoe zelfs een vrouwtje per ongeluk wordt onthoofd. Maar de echte slachtoffers zijn de mannetjes, die zijn op het eind zo goed als allemaal dood. Het ritueel verzekert de vrouwtjes ervan dat ze enkel met de sterkste mannetjes paren. Frenzied bees enter deadly combat (BBC Wildlife) Past u een beetje op in de kroeg?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour | Inkapselen

“This is a novel finding, and very striking. The implication is that the bees are sensing [pesticides] and actually sealing it off. They are recognising that something is wrong with the pollen and encapsulating it” (Guardian)

Bijen kunnen hoge concentraties pesticide in verzameld stuifmeel waarnemen en kapselen het vervolgens in. Het is een laatste redmiddel, maar tevergeefs. Volgens Jeff Pettis, entomoloog aan het Amerikaanse ministerie voor Landbouw, wordt het inkapselen van honingraatcellen waargenomen bij stervende bijenvolken. De ingekapselde cellen bevatten steevast zwaar verontreinigd stuifmeel. De laatste jaren gaan bijenpopulaties wereldwijd hollend achteruit. Inmiddels is er een verband tussen de bijensterfte en een pesticide van Bayer aangetoond. Het wanhopig inkapselen van het giftige stuifmeel laat zien dat de bijen zich bewust zijn van het gevaar en het doet denken aan de pogingen om de lekkende kernreactor in Japan af te dekken: beide tevergeefs…

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende