Syrië: geen eenvoudige uitweg

Foto: Riccardof (cc)
Serie:

,,Ik lees het nieuws over Syrië, de berichten over de grote aantallen slachtoffers. Op papier zijn ze statistieken. Maar als ik jou zie, dan zijn het mensen.’’

Het gesprek ging over de vraag hoe het geweld in Syrië kan worden gestopt en we zagen het somber in. We waren net als Robert Fisk bang dat de slachtoffers van Houla al snel weer vergeten zullen zijn. Tegenover mij zat een vrouw van wie de ouders jaren geleden naar Nederland vluchtten voor het regime van Hafez Al-Assad. Ik keek haar aan en dacht: ,,hoe kunnen wij haar vertellen dat we niks doen? Wat als ook haar familie en vrienden slachtoffer worden?’’

Vandaag drie artikelen die ingaan op de vraag welke mogelijkheden er nog zijn om in te grijpen.

Het eerste artikel is een vraaggesprek van NPR News met Rami Khouri en Joshua Landis. Zij zien een neerwaartse spiraal in de richting van een burgeroorlog langs etnische lijnen. ,,There’s just no easy option, and people are as frustrated as they are outraged.’’ Het Jemen-scenario van Obama – Assad vertrekt, de vice-president blijft en er wordt over een vreedzame transitie onderhandeld met de oppositie – werkt alleen als Assad denkt dat het voor hem ,,game over’’ is. Tot die tijd houdt men vast aan het vredesplan van Kofi Annan. In de tussentijd leiden de sancties tot toenemende schaarste en honger. Het leger raakt steeds meer controle kwijt en wordt afhankelijk van de shabiha, ongeregelde troepen. Intussen wordt de oppositie bewapend. Daardoor wordt het conflict steeds meer sektarisch en ontwikkelt zich een ,,regime change through civil war’’. Het artikel gaat uitgebreid in op de rol van Rusland, Turkije, de VS en Saoedi-Arabië: iedereen wacht op elkaar. Ook aan de orde komt de vraag of het conflict zal overslaan naar Libanon. Khouri, zelf uit dat land afkomstig: ,,the Lebanese are not stupid enough to allow themselves to fight a proxy civil war for somebody else, and they’ve had their civil war.’’

In het tweede artikel tapt Elliot Abrams uit een heel ander vaatje. Volgens hem zijn er maar twee mogelijke uitkomsten van de Syrische burgeroorlog. Optie één is dat Assad wint door genoeg mensen te doden om de opstand de kop in te drukken. In dat geval boeken Iran en Syrië (en haar wapenleverancier Rusland) een grote overwinning. De les voor dictators elders is dat Ben Ali en Mubarak het bij het verkeerde eind hadden en eenvoudigweg niet genoeg mensen doodden. Optie twee is dat Assad verliest, en met hem Iran, Hezbollah en Rusland. Abrams pleit voor het onder Amerikaanse leiding leveren van wapens en munitie aan de oppositie. Want daar zal Assad banger voor zijn dan voor de woorden van Hillary Clinton en Kofi Annan. Zijn boodschap is dat tastbare hulp ,,will bring down this murderous anti-American regime.’’

In het derde artikel memoreert James Traub een recente lunch met VN-ambassadeur Susan Rice. Op een spervuur van vragen over humanitaire corridors, luchtaanvallen en dergelijke antwoordde Rice dat er een risico is dat het geweld daardoor toeneemt. Daarom moet je tot het einde blijven zoeken naar vreedzame oplossingen, ook als de kans op succes klein is, zei Rice. Traub stelt de vraag: ,,When do you stop pursuing this low-probability game? When, if at all, do the risks of action become greater than the risks of inaction?’’ Hij verwijst naar de gevolgen van het blijven praten in Srebrenica, in Soedan en Rwanda. Dat is een geschiedenis die de opsteller van het vredesplan voor Syrië goed kent. Kofi Annan was ten tijde van Srebrenica en Rwanda hoofd van de VN vredestroepen, later onderhandelde hij in Darfur. Annan is ook degene die aan de basis stond van de ‘responsibility to protect’ doctrine. Die doctrine stelt dat als een staat zijn plicht om de eigen bevolking tegen ernstige schendingen van mensenrechten te beschermen niet nakomt, andere staten de verplichting hebben dat wel te doen. Kofi Annan zocht naar vreedzame oplossingen, maar resultaat blijft uit. Traub: ,,the time has come — or perhaps has very nearly come — for the world to stop hiding behind Kofi Annan’s skirts. We gave diplomacy a chance; now we must accept that diplomacy has failed.’’

Reacties (30)

#1 Jabir

Het is inderdaad de hoogste tijd dat we het over de ‘voortzetting van diplomatie met andere middelen’ gaan hebben. Maar het is erg lastig, want Syrië is de lont in het kruitvat van het midden oosten. Op welke manieren kan het misgaan als we militair gaan ingrijpen. Is het een idee om De russen op de een of andere manier te compenseren als die hun handen van Assad aftrekken ? Die hebben daar nu allemaal strategische en financiële belangen die ze niet zomaar gaan opgeven.

  • Volgende discussie
#1.1 Johanna - Reactie op #1

Ik zou daar de vraag tegenover willen stellen wat de consequenties zijn als ‘we’ niet ingrijpen. Hoeveel meer bloedbaden vinden we dan acceptabel?

#1.2 Jabir - Reactie op #1.1

Ik ben bang voor het domino effect in de regio. Dat zou wel eens een oneindig veel groter bloedbad kunnen worden dan een Syrische burgeroorlog.

#1.3 Johanna - Reactie op #1.2

Ik ben benieuwd hoe je dan denkt over de impact op de omringende landen als we niks doen en de ontwikkelingen die we nu zien zich ongehinderd blijven voortzetten.
Ik denk dan bijvoorbeeld aan de gevolgen voor Turkije en Libanon, die beide ook vele etnische groepen kennen. En aan de stromen vluchtelingen die er nu al zijn, naar Turkije, Libanon en Jordanië.

  • Volgende reactie op #1.2
#1.4 Jabir - Reactie op #1.3

@Johanna

Ik denk ook dat Bolke gelijk heeft met zijn taxatie, maar de VS gaan niettemin steeds meer te voelen voor zo’n interventie. Voorwaarde is denk ik wel dat de Syrische oppositie als eenheid moet opereren, maar dat gaat denk ik niet lukken. Overigens zou de Arabische liga ook wel eens wat meer verantwoordelijkheid kunnen nemen, want een paar incompetente waarnemers sturen is natuurlijk ook niet genoeg.

De effecten voor omringende landen zijn inderdaad ook groot als je niets doet, maar een groot probleem nu is dat de Iraanse revolutionaire garde ook al actief is in Syrië en je er gratis een conflict met Iran bijkrijgt als je Assad afzet. Daarnaast is het zo, dat als Syrië niest, dat Libanon verkouden is.

  • Volgende reactie op #1.3
#1.5 cerridwen - Reactie op #1.3

@Jabir:
Er hoeft geen conflict met Iran te ontstaan, ook al zetten ze manschappen in in Syrië. Er is door Irak ook geen conflict met Iran ontstaan, ook bemoeide Iran zich actief met het militaire conflict daar.
Iran is wellicht boos, maar zal niet echt iets kunnen doen als Assad afgezet wordt.

  • Volgende reactie op #1.3
  • Vorige reactie op #1.3
#1.6 Jabir - Reactie op #1.3

Irak en Syrië zijn niet te vergelijken met elkaar, al was het maar omdat Irak en Iran best wel een hekel aan elkaar hebben. Daarnaast wordt Assad nu al militair bijgestaan door Iran, daarvan was in Irak geen sprake. Daar zagen ze Saddam ook liever gaan dan komen en hielpen ze hooguit de shi’iten een beetje om de VS te trollen.

  • Volgende reactie op #1.3
  • Vorige reactie op #1.3
#1.7 cerridwen - Reactie op #1.3

Dat is niet waar. Na de val van Saddam Hussein zijn de Shiieten in Irak aan de macht gekomen, en die kunnen het over het algemeen uitstekend vinden met de Iraniërs. De Iraniërs hebben de shi’itische milities uitgebreid voorzien van wapens en training, en daar hebben ze gretig gebruik van gemaakt.

  • Volgende reactie op #1.3
  • Vorige reactie op #1.3
#1.8 Jabir - Reactie op #1.3

Niet vergelijkbaar met het daadwerkelijk sturen van troepen en als je denkt dat Irak en Iran elkaar liggen, zit je er goed naast. Volgens mij hebben de Iraniërs ook niet geholpen met het in het zadel houden van Saddam.

  • Volgende reactie op #1.3
  • Vorige reactie op #1.3
#1.9 Bolke de big - Reactie op #1.3

Wie gaat die militaire interventie betalen?
Zoete lieve gerritje?

We hebben er geen geld voor en geen militaire wil, dus die politici roeptoeteren maar wat, not gonna happen.

  • Vorige reactie op #1.3
#1.10 Bolke de Big - Reactie op #1.2

Militair ingrijpen?

Grootspraak, daar is de NAVO op dit moment helemaal niet toe in staat (en dat weet Assad ook).

Het enige wat zou kunnen gebeuren is een libie-scenario waarbij de NAVO de luchtmacht van het ‘vrije syrische leger’ maar dat leger is bij langa na niet zo sterke als dat in Libie en bij lange na niet zo goed georganiseerd.

Tevens is het reguliere leger van Syrie echt vele malen sterker als dat van Khamaffie.

Ik zie het niet gebeuren hoor.

  • Volgende reactie op #1.2
  • Vorige reactie op #1.2
#1.11 cerridwen - Reactie op #1.2

Je vergeet dat niet ingrijpen ook voor een domino effect in de regio kan zorgen. De passie in Libanon loopt alvast hoog op, wat gebeurt er in Turkije en Jordanië met de vluchtelingen? Iran heeft al zelf toegegeven wat hulp te hebben gestuurd. Wat doet Israel?

Militair ingrijpen is natuurlijk een containerbegrip waar veel verschillende soorten interventies onder kunnen vallen, van veel verschillende soorten landen.

Het zou mij erom gaan om in ieder geval de druk op te voeren richting Assad, zodat hij bereid is tot praten. Een realistische dreiging van militair ingrijpen is dan noodzakelijk, voor minder krijg je de middelvinger.

Turkije is de meest waarschijnlijke kandidaat om met wat militair ingrijpen Assad tot andere gedachten te brengen.

  • Vorige reactie op #1.2
#1.12 Bolke de big - Reactie op #1.11

Angst politiek, komt nog eens bij, nou en of het overslaat naar de buren, nog steeds niet ons probleem.

  • Volgende reactie op #1.11
#1.13 Jabir - Reactie op #1.11

Zelf zou ik wel voorstander zijn van een drone war boven Syrië, maar ja, dan krijg ik last met Harm.

  • Vorige reactie op #1.11
#2 TisMeWat

Bovendien is het maar de vraag of we zonodig eenzijdig voor de Soennieten moeten opkomen. Deze worden nu door Saudi-Arabie en andere Arabische staten ondersteund met financiele en militaire middelen. Duidelijk met een politiek doel. Ook zijn er al talrijke splintergroeperingen actief, die bestaan uit oud-“strijders” uit Afghanistan/Irak.

Zijn deze nu werkelijk de “goeden” in dit conflict? Echt? Kan er dan niemand hier verder kijken dan de politiek correcte neus het toelaat?

Nogal hypocriet dat deze “opstandelingen” kennelijk wel mogen moorden/verkrachten, want “zielig” en “verzetsstrijders”.

En wat zullen deze geloofsfanatici doen als ze aan de macht komen? Wordt de situatie dan werkelijk beter in Syrie? En zeg nu niet “alles is beter dan dit”, want dan weet je niet wat je over jezelf afroept.

Het is een grote clusterfuck daar, en Assad’s regime is zeker niet om over naar huis te schrijven, maar er zitten veel meer aspecten aan dit conflict dan een puur “zij zijn slecht en wij zijn goed” verhaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Joop - Reactie op #2

Juiste opmerking over bepaalde minder leuke externe invloeden zoals Saoedi-Arabië. Niet best, veel geld, zodat er radicale moslims meer macht kunnen krijgen. Kijk naar Egypte.

  • Volgende reactie op #2
#2.2 cerridwen - Reactie op #2

Die financiële middelen uit Saudi Arabie en actieve jihadstrijers worden schromelijk overdreven. De kern van het conflict is nog steeds de Syrische bevolking die in opstand is gekomen tegen het Assad regime, dat echt wel wat erger was dan ‘niet over naar huis te schrijven’. Vanaf het begin heeft Assad geprobeerd de veelal vreedzame protesten met geweld de kop in te drukken. Ergens in de zomer is (een deel van) de oppositie zich gaan bewapenen, bestaande uit burgers die hun wapen van zolder hebben gepakt en wat gedeserteerde soldaten. Er blijkt nog vrij weinig van al dat geld uit Saudi Arabië: het verzet is vrij slecht bewapend.

Assad heeft vanaf het begin geprobeerd er een sectarisch conflict van te maken (door vooral Alawieten in te zetten als zijn stoottroepen voor het vuile werk), en helaas lijkt dat steeds meer te lukken.
Echter, het is nog steeds vooral een strijd tussen de dictator en het volk, zoals de grootschalige winkelstaking in Damascus laat zien: http://www.reuters.com/article/2012/05/28/us-syria-unrest-strike-idUSBRE84R0MN20120528

  • Volgende reactie op #2
  • Vorige reactie op #2
#2.3 Bolke de Big - Reactie op #2.2

De kern van het conflict is nog steeds de Syrische bevolking die in opstand is gekomen tegen het Assad regime

Nee een DEEL van de Syrische bevolking, bij lange na geen meerderheid, dat is de kern van het probleem, In Libie wilde op een gegeven moment een meerderheid Khamaffie weg hebben, in Syrie is dat echt niet het geval omdat een groot deel van de bevolking ‘favoriet’ is van Assad, die hebben er geen enkel belang bij dat die weg gaat.

  • Volgende reactie op #2.2
#2.4 cerridwen - Reactie op #2.3

“Nee een DEEL van de Syrische bevolking, bij lange na geen meerderheid”

Het is volstrekt onwaarschijnlijk dat het slechts een minderheid zou zijn die de opstand steunt. Er zijn immers in alle provincies en grote steden protesten, de regering is de controle over aanzienlijke gebieden feitelijk kwijt, zelfs in hartje damascus wordt er nu door de winkels gestaakt.

Gezien de grote hoeveelheid geweld die Assad gebruikt, kan het verzet alleen blijven bestaan vanwege de grote steun onder de bevolking. Die uiteraard alleen maar groter wordt na incidenten als in Houla.

Mocht je dat allemaal niet geloven, kijk dan naar de demografie: 60% van de bevolking is Sunni, 10% is Alawiet. Assad wint eerlijke verkiezingen echt niet.

  • Volgende reactie op #2.3
#2.5 Johanna - Reactie op #2.3

Dat niet de gehele bevolking Assad weg wil hebben, daar ben ik het mee eens. Hoe groot die groep is, is moeilijk in te schatten.
Overigens riepen de demonstranten toen ze vorig jaar begonnen met demonstraties niet om het vertrek van Assad, maar om hervormingen. Pas toen Assad op die demonstraties met flink geweld reageerde, en daar ook toen al kinderen het slachtoffer van werden (bijvoorbeeld in Dar’aa) ging gaandeweg een roep om zijn vertrek klinken.
Feit is ook dat de meeste locale comités nog steeds geweldloze demonstraties voorstaan. Persoonlijk vind ik dat heel dapper, zeker wanneer er met scherp op je geschoten wordt.

Overigens: mijn vraag is niet of Assad wel/niet moet vertrekken, dat kunnen we beter aan de Syrische bevolking zelf overlaten. Waar het me wel om gaat: Als er echter zulk grof en grootschalig geweld wordt gebruikt zoals we nu zien, blijven we dan lijdzaam toekijken? En met ‘we’ bedoel ik dan de internationale gemeenschap. Als het zo is dat Rusland en China daadkrachtiger en effectief optreden niet mogelijk maken, wat moet er dan gebeuren om dat te laten veranderen? Moeten we wekelijks bij hun ambassades gaan staan?

  • Vorige reactie op #2.3
#2.6 TisMeWat - Reactie op #2.2

“Die financiële middelen uit Saudi Arabie en actieve jihadstrijers worden schromelijk overdreven.”

Aha. Heb je daar ook een legitieme bron voor?

“De kern van het conflict is nog steeds de Syrische bevolking die in opstand is gekomen tegen het Assad regime”

Onzin. Het is een klein deel, en dan voornamelijk Soennieten.

“Vanaf het begin heeft Assad geprobeerd de veelal vreedzame protesten met geweld de kop in te drukken.”

Veelal vreedzame protesten die met geweld de kop worden ingedrukt? Waar haal jij je nieuws in hemelsnaam?

“Ergens in de zomer is (een deel van) de oppositie zich gaan bewapenen, bestaande uit burgers die hun wapen van zolder hebben gepakt en wat gedeserteerde soldaten.”

Aha. Dus het is maar een deel, en het zijn oude wapens van zolder, en het zijn maar wat gewone burgers en een enkele oud-soldaat? Nogmaals: waar haal jij in hemelsnaam je nieuws?

“Er blijkt nog vrij weinig van al dat geld uit Saudi Arabië: het verzet is vrij slecht bewapend.”

Is dat werkelijk zo, of wil je dat alleen maar geloven?

“Assad heeft vanaf het begin geprobeerd er een sectarisch conflict van te maken (door vooral Alawieten in te zetten als zijn stoottroepen voor het vuile werk), en helaas lijkt dat steeds meer te lukken.”

Aha. Dus het is Assad die ervoor gekozen heeft er een sectarisch conflict van te maken, en niet de Soennietische geloofswaanzinnigen die al “Allahoeakbar” schreeuwend moordend en verkrachtend rond gaan, zichzelf van de rest van de Syrische bevolking onderscheidend, en nog trots daarop ook?

Interessant hoe de wereld eruit ziet als je oogkleppen opdoet.

  • Vorige reactie op #2.2
#2.7 cerridwen - Reactie op #2.6

Ik vraag me ook af waar jij je nieuws haalt. Dus het zijn Soennieten die moordend en verkrachtend door Houla trokken, volgens jou? Of is dat allemaal niet bewezen?

Hou eens een weekje bijvoorbeeld deze site bij: http://www.enduringamerica.com/
Wellicht leer je nog eens wat van Syrië.

  • Volgende reactie op #2.6
#2.8 Johanna - Reactie op #2.6

Dus de opstandelingen mogen niet bewapend worden, maar als Assad de shabiha bewapent, dan doen we daar niks aan?

  • Volgende reactie op #2.6
  • Vorige reactie op #2.6
#2.9 TisMeWat - Reactie op #2.6

Zolang er nog dit soort dingen blijven gebeuren, heb ik geen vertrouwen erin dat het nieuws uit Syrie ook maar enigszins in de buurt van de waarheid komt.

““What I am really astonished by is that a news organization like the BBC doesn’t check the sources and it’s willing to publish any picture sent it by anyone: activist, citizen journalist or whatever. That’s all,””

Maar ja, de BBC, ooit een baken van nieuwsgaring, is al jaren geinfiltreerd door politiek-correcte luiden van links-Islamitische inslag, dus daar kun je ook niet veel goeds van verwachten.

Kortom: Zolang deze “opstandelingen” dezelfde opzichtige propagandatechnieken gebruiken om de boel om de tuin te leiden als de Palestijnen, blijf ik zeer skeptisch.

  • Vorige reactie op #2.6
#2.10 Johanna - Reactie op #2

Merkwaardig, je valt een hele rij stromannen aan. Is er iemand die zegt dat we eenzijdig voor soennieten moeten opkomen? Is er iemand die zegt dat rebellen wel mogen moorden en verkrachten? Ik hoor ze niet.

De vraag die ik aan de orde probeer te stellen wanneer we zeggen: stop dit geweld, het is genoeg, meer accepteren we niet. Ongeacht de daders en ongeacht de slachtoffers.
Wie er ook verantwoordelijk is, Assad vervult een sleutelrol. Als hij zelf het geweld inzet, als dader. Mocht dat niet zo zijn, wat ik niet geloof want de berichten wijzen anders uit, dan nog heeft hij als staatshoofd de rol om álle burgers in zijn land te beschermen. Dat doet hij op dit moment niet, uit onwil of uit onvermogen?

  • Vorige reactie op #2
#3 Jos van Dijk

Kan me niet voorstellen dat dit conflict met wapens opgelost kan worden. Maar stel je eens voor dat de VN alle wapenhandel zou kunnen controleren. De optie van Jabir (@1) is zo gek nog niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Johanna - Reactie op #3

Het is mooi om daarover te dromen. Inderdaad, als dat eens zou kunnen… stel je voor dat er geen wapenhandel zou zijn.

#3.2 Bolke de big - Reactie op #3.1

Dan zouden wij een heel stuk armer zijn.

#4 servetius

Mijn idee is dat de aantallen doden in Syrië ongeveer gelijke tred houden met de VS moordpartijen met drones in Afghanistan en Pakistan.
Ik zie dus niet zo het verschil tussen Obama en Assad, het verschil is natuurlijk wel dat de VS veruit de grootste militaire macht ter wereld is, met een 840 bases wereldwijd.
De doden in Syrië zijn natuurlijk een bagatel vergeleken met de doden in Irak. zelfs de laagste schattingen komen op honderduizenden.
Hoe zeer de VS het internationale recht ter harte gaat blijkt wel uit de CIA rendities, de moorden in Pakistan, Guantanomo Bay, en de intrigues om Assange uitgeleverd te krijgen.
De klap op de vuurpijl is Obama’s recente uitspraak dat dan maar tegen het internationale recht in Syrië moet worden ingegrepen.
China en de Sovjet Federatie doen niet mee in de poging het VS imperium verder uit te breiden.
Begrijp me goed, ik ben geen fan van Assad.
Maar bedacht dient wel te worden dat in het Midden Oosten stamloyaliteit de hoofdzaak is, daarom is daar zomaar democratie invoeren een utopie.
Verder, de moorden op Saddam en Ghadaffi leiden er uiteraard toe dat Assad z’n huid duur wil verkopen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie