SOA

‘Goedemiddag, ik zou graag een soa-test laten doen.’
‘Alweer? U was hier vorige week ook al!’
‘Ja, dat klopt, maar je weet het nooit hè…’
‘Maar toen zei u dat u nog nooit seks hebt gehad! Moet ik u feliciteren?’
‘Nee hoor, nog steeds niet.’
‘Wat hebt u dan gedaan in de afgelopen week waardoor u nu een nieuwe test wilt?’
‘Voornamelijk sudoku’s gemaakt.’
‘Nee, sorry, dan kan ik weinig voor u betekenen; u valt niet onder een van onze risicogroepen.’

Soa-klinieken voeren vanaf nu alleen nog soa-tests uit bij risicogroepen. In 2010 moesten de poli’s niet minder dan 105.000 consulten verwerken, maar de meeste bezoekers kwamen gewoon om gezellig te keuvelen onder het genot van het gratis kopje koffie, of zochten slechts hulp bij hun biologieproefwerk. Dat moest maar eens afgelopen zijn: met ingang van het nieuwe jaar word je niet meer binnengelaten als je bij aankomst niet ten minste 5 ml genitale pus kunt overhandigen, of als de schimmelculturen niet al door je spijkerbroek heen te identificeren zijn.

Tot de risicogroepen behoren jongeren tot 25 jaar, prostituees, hun bezoekers, homoseksuelen, hetero’s met veel wisselende contacten, ‘mensen met klachten’ (de menselijke pendant van jus met ingrediënten), mensen die gewaarschuwd zijn voor een soa en mensen uit landen waar veel hiv is, kortom IEDEREEN behalve Frans Bauer – maar er zal streng geselecteerd worden, ‘zodat de subsidie bij de juiste mensen terechtkomt’.

Het ware meer in de geest van het huidige kabinet geweest als het RIVM alleen nog de mensen buiten de risico-categorieën een gratis test zou aanbieden; als ze je extra laten dokken wanneer je vrijwillig een tweede studie gaat doen nadat je je krediet van overheidswege opgesoupeerd hebt, dan mag je je soa-test ook wel zelf betalen als je er zelf voor kiest om naar de hoeren te gaan. Waarom moet de maatschappij ervoor opdraaien als Henk het niet gewoon bij Ingrid houdt?

Ook de mensen uit landen waar veel hiv is worden geheel tegen de tijdgeest in buitengewoon gematst. Dat zij vanwege hun paspoort een verhoogd risico zouden lopen, is net zoiets als zeggen dat iemand met een strafblad wel Marokkaans zal zijn. Opmerkelijk genoeg lopen degenen die het doen met mensen uit landen waar veel hiv is geen risico; zij kunnen tegen betaling bij de huisarts terecht.

Wie nog gratis en anoniem getest wil worden, zal vanaf nu dus moeten aantonen dat hij of zij gerede kans maakt daadwerkelijk een soa te hebben. De praktijk zal moeten uitwijzen hoe streng er geselecteerd wordt bij de categorie ‘mensen met klachten’, en welke smoezen kwalificeren voor de categorie ‘mensen die gewaarschuwd zijn voor een soa’. Is het genoeg om één keer Gênante lijven op RTL5 gezien te hebben, of moet je een aangetekende brief van je vader of moeder kunnen overhandigen (“Pas op zoon, de soa komt van links”)? Is de selectie al te streng, dan moet gevreesd worden voor een levendige handel in valse Zimbabwaanse paspoorten, of wordt de oud-Hollandsche smeekbede om S5 weer in ere hersteld – zij het deze keer niet omdat de jonge heer dienst weigert.

Wat vaststaat: als alleen risicogroepen getest worden, zal de uitslag in een groter percentage van de gevallen positief zijn. In de krant maken ze daar volgend jaar van dat het aantal mensen met een geslachtsziekte in een jaar tijd verdubbeld is. Dat zal leiden tot een hartenkreet vanuit de Tweede Kamer, waar men zal vinden dat iedereen zich gratis op soa’s zou moeten kunnen laten testen. Een jaar later kunnen de politici zichzelf vergenoegd in de spiegel kijken, omdat dezelfde foute rekensom dan een spectaculaire daling laat zien, waarna de cirkel weer rond is.

Kost een paar onopgemerkte chlamydia-gevallen, maar dan heb je ook niks.