serie

Themablog

Foto: daisy.images (cc)

Volledig op de hoogte voor Duitse verkiezingen

ACHTERGROND - Beslagen ten ijs komen voor de Duitse verkiezingen? Ewald Engelen biedt de helpende hand met een aantal leestips (via Tegenlicht).

The New German Question – Timothy Garton Ash (The New York Review of Books)

Brits historicus Timoty Garton Ash, in Tegenlicht eerder te zien in de aflevering ‘De Arabische lente en wij‘, schrijft in The New Review of Books het artikel ‘The New German Question’.

There is a new German question. It is this: Can Europe’s most powerful country lead the way in building both a sustainable, internationally competitive eurozone and a strong, internationally credible European Union? Germany’s difficulties in responding convincingly to this challenge are partly the result of earlier German questions and the solutions found to them. Yesterday’s answers have sown the seeds of today’s question.

lees  ‘The New German Question’

‘Ja, ik ben ook woedend’ – Koen Haegens (De Groene Amsterdammer)

In de serie ‘Heerlijke nieuwe wereld’ interviewt Koen Haegens de Duitse socioloog Wolfgang Streeck. Over de uitgestelde crisis die al in de jaren ’70 begon en hoe nu toch een nieuwe oplossing moet worden bedacht:

Ik denk daarom dat we zijn aanbeland in een fase waarin de oude oplossingen niet meer werken, en er een geheel nieuwe oplossing moet worden bedacht. Dat lijkt mij een behoorlijk treffende definitie van een crisis, niet?

Foto: daisy.images (cc)

Themablog | Duitsland kiest

OPEN DRAAD - Terwijl we ons in Nederland klaarmaken voor de eerste Troonrede van koning Willem-Alexander, strijden in Duitsland 38 partijen voor stemmen in de Bondsdagverkiezingen, die aanstaande zondag plaatsvinden. Houdt CDU stand als grootste partij, blijft de FDP coalitiegenoot? Is de Alternative für Deutschland echt een alternatief? Moet Duitsland uit de eurozone treden?

Vanavond heeft Tegenlicht een aflevering over ‘Het Duitse alternatief‘ met als hoofdvraag: overleven de euro en Europa na 22 september in de huidige vorm?

Ook Sargasso besteedt deze week aandacht aan de Duitse verkiezingen in het themablog ‘Duitsland kiest’. Wat is de huidige sociaal-economische staat van het land, in cijfers? Wat moet je weten om volledig op de hoogte zijn? En staat Europa op een kruispunt met deze verkiezingen?

Foto: daisy.images (cc)

Twintig jaar JSF

ACHTERGROND - De Joint Strike Fighter gaat er waarschijnlijk toch komen in Nederland. Het is al bijna twintig jaar geleden dat het project startte in de VS.

Het is 1994 als de Verenigde Staten grote vliegtuigbouwers vraagt om een design te maken voor een nieuw gevechtsvliegtuig, het JAST-project. Dit wordt later de Joint Strike Fighter (JSF). Inmiddels kunnen we de JSF het zorgenkindje van Den Haag noemen en is de straaljager voor Amerika ook een gevoelig onderwerp geworden. Hoe is deze Amerikaanse straaljager, in bijna twintig jaar tijd, door de Nederlandse politiek meegezogen in een enorme draaikolk?

Ontwerp JSF

De Amerikaanse bedrijven Boeing, Lockheed Martin en MCDonnell Douglas gaan in 1994 aan de slag met het ontwerpen van de JSF. Uiteindelijk zijn het Boeing en Lockheed Martin die in 1996 tot finalisten worden gekozen. Na vijf jaar van bouwen en testvluchten is het Lockheed die er in 2001 met de prijs vandoor gaat. Met hun ontwerp van de F-35 Lightning II worden ze door het Pentagon uitgekozen als producent van de JSF.

In de Haagse wandelgangen zijn de eerste geluiden over de straaljager in 1996 te horen. Door het ministerie vanDefensie wordt er dan gezocht naar vervanging voor de huidige F-16’s. Op dat moment tekent staatssecretaris van Defensie Gmelich Meijling (VVD) een intentieverklaring voor deelname aan de conceptontwerpfase van het JSF-programma.

Foto: daisy.images (cc)

Karel Doorman in de etalage?

ACHTERGROND - De Koninklijke Marine wacht al jaren op een nieuw logistiek bevoorradingsschip, de nieuwe Karel Doorman. Maar het gerucht gaat dat het schip, dat vanaf 2015 operationeel moet zijn, alweer in de verkoop staat. 

Er zijn nog geen officiële berichten over verschenen, maar er wordt volop gespeculeerd dat de Karel Doorman in de etalage van Dienst Materieel Organisatie (DMO, dat ook de verkoop van strategisch defensiematerieel van de Nederlandse krijgsmacht verzorgt) staat. Trouw berichtte eerder deze maand dat de verkoop van de Karel Doorman deel is van de 330 miljoen euro die minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert moet doorvoeren. Wel zal er in plaats daarvan een kleiner bevoorradingsschip komen dat naast de huidige Hr. Ms. Amsterdam zal varen.

Daarmee zijn de plannen voor een Joint Support Ship (JSS), wat de Karel Doorman zou worden, van de baan. Dit nieuwe schip zou niet alleen de bevoorrading van marineschepen op zee verzorgen, maar ook groot materieel van de lucht- en landmacht kunnen vervoeren. Dat was nodig omdat de huidige capaciteit voor transport over zee bij de marine niet groot genoeg is en er behoefte bestond aan ondersteuning vanaf zee voor landoperaties. 

Voor bevoorrading van een marineschip dat bijvoorbeeld in de Golf van Aden bij Somalië ligt voor een anti-piraterij missie heeft de Koninklijke Marine op dit moment één bevoorradingsschip, de Zr. Ms. Amsterdam (166 meter), dat in 1995 in gebruik genomen werd. Tot 2012 had de marine ook beschikking over de Hr. Ms. Zuiderkruis, maar dat schip (dat al sinds de jaren ’70 voer) moest in verband met bezuinigingen toen al uit dienst gehaald worden.

Foto: daisy.images (cc)

Themablog | #Te land, ter zee en in de lucht?

OPEN DRAAD - De aanschaf van een peperdure Joint Strike Fighter, bezuinigingen die in de miljarden lopen. Het politieke spel rondom Defensie blijft maar doorgaan. De Nederlandse krijgsmacht, wat blijft er nog van over? Daarover hebben we het deze week op Sargasso en DNP.

Dat standpunten in de politiek flexibel zijn, bewijst de PvdA als het gaat om de aanschaf van de JSF. Het lijkt er op dat de straaljager er nu toch echt komt, maar wat betekent dit voor de rest van Defensie? Het nieuwe marineschip De Karel Doorman wordt nog gebouwd, maar staat nu al te koop. Achteraf toch een beetje duur, zo’n schip.

Met het kopen en verkopen van oorlogsmateriaal probeert Defensie blijkbaar de financiën op orde te krijgen. Daarnaast worden kazernes gesloten en vallen er behoorlijk wat gedwongen ontslagen. Het zijn moeilijke tijden voor onze krijgsmacht en de vraag is dan ook hoe de toekomst er uit gaat zien?

Hebben we straks dertig straaljagers, maar niemand die weet hoe je ze moet besturen? Kunnen we misschien met een kleinere marine, land- en luchtmacht af, want we nemen toch alleen maar deel aan vredesmissies? Of moeten we voor landsveiligheid toch blijven investeren in de krijgsmacht? Deze week onderzoeken Sargasso en DNP het in dit themablog.

Foto: daisy.images (cc)

Coöperaties erkend in Energieakkoord

INTERVIEW - “Samen sta je sterk” is het idee achter de coöperatie. Nederland is van oudsher een coöperatieland, met de Rabobank als bekendste voorbeeld. Deze week besteden De Nieuwe Pers en Sargasso in het weekthema aandacht aan Oud-Hollandsch Coöpereren.

Decentrale energie, dat zijn burgers die samen een energiebedrijf oprichten door lokaal energie op te wekken en af te zetten. Jolt Oostra noemde de landelijke opkomst van deze energiecoöperaties toen een stille revolutie met als doel onafhankelijk te zijn: ‘Daarbij speelt het sentiment dat je als gemeente jezelf kunt voorzien van duurzame lokale energie en niet afhankelijk bent van grote multinationals, waarvan je de winst naar het buitenland ziet verdwijnen.’

Duurzame energie, daar moeten de makers van het energieakkoord enthousiast van worden. Vorige week maakte de SER bekend dat er overeenstemming is bereikt over een Energieakkoord voor duurzame groei. Is er in dit akkoord ook aandacht voor al die lokale projecten en coöperaties? Daarover sprak ik met Igor Kluin, activistisch ondernemer, die begin van dit jaar stevige kritiek gaf op de plannen van het ministerie van Economische Zaken wat betreft de decentrale energie in het akkoord.

Welke positie nemen coöperaties in, in het energieakkoord?

‘Voor het eerst is er erkenning voor decentrale en collectieve energie. Het krijgt serieuze aandacht in het akkoord en dat is een waanzinnige winst.’

Foto: daisy.images (cc)

Coöpereren door de eeuwen heen

ACHTERGROND - “Samen sta je sterk” is het idee achter de coöperatie. Nederland is van oudsher een coöperatieland, met de Rabobank als bekendste voorbeeld. Deze week besteden De Nieuwe Pers en Sargasso in het weekthema aandacht aan Oud-Hollandsch Coöpereren.

Maatschappelijk betrokken ondernemingen die bijdragen aan het terugdringen van armoede en werkeloosheid. Dat zijn coöperaties volgens de Verenigde Naties. In 2012 zette de VN coöperaties in de schijnwerpers tijdens het jaar van de Coöperatie. Wat blijkt? In Nederland deden coöperaties in 2011, met een omzet van 111 miljard euro, een behoorlijke duit in het economische zakje. Hoe zijn we uitgegroeid tot zo’n coöperatief land?

David Dale, Robert Owen en de Rochdale Pioniers

In 1780 werd David Dale in Schotland geraakt door de slechte leef- en werkomstandigheden van zijn werknemers in de katoenindustrie. Onderwijs, betere werkvoorwaarden en een hoger salaris moest de armoede wat hem betreft verminderen. Hiermee was hij de inspiratie voor Robert Owen, zijn latere schoonzoon en één van de grondleggers van coöperaties in het Verenigd Koninkrijk.

Het was Owen die het idee van coöpereren voortzette. Zijn sociale standpunten tegenover zijn arbeiders hebben hem tot de geestelijk vader van coöperaties gemaakt.

In het Engelse Rochdale hebben 28 mannen dit gedachtegoed omgezet in daden. Als arbeiders waren ze de oneerlijke verdeling van welvaart zo zat dat ze een eigen winkel begonnen, waar klanten tegen een eerlijke prijs hoogwaardige producten konden kopen. Dankzij de Rochdale Pioniers ontstond er een nieuwe beweging.

Vorige