serie

Kunst op zondag

Foto: Joan (cc)

De langst lopende serie op Sargasso. De kunstredactie zorgt voor wat kunsteducatie op de vroege zondagochtend. Lezersbijdragen worden zeer gewaardeerd.


Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Allemaal wonderen in Utrecht

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Vorige week bezocht ik het Museum Catharijneconvent in Utrecht. Voor mij was het de eerste keer dat ik weer een museum bezocht na de lockdown en ik vond het een relaxed bezoek. Door het tijdslot en het warme weer vorige week, was het bijzonder rustig en had ik alle tijd om alles eens rustig te bekijken.

De tentoonstelling “Allemaal wonderen” verdient ook zeker tijd en aandacht; heerlijk om je eens te verdiepen in de wonderen die je zomaar mee zou kunnen maken of waar je al zo lang op zit te wachten… Het thema “wonderen” fascineert me enorm en was ook zeker de reden om deze tentoonstelling te bezoeken; wie wil er nou niet eens een wonder meemaken?

De tentoonstelling is onderverdeeld in een aantal hoofdthema’s, te beginnen bij wonderen rondom de dood. De foto hierboven is van een vroeg schilderij van Jan Sluijters “De profeet Elisa wekt de zoon van de vrouw uit Sunem tot leven”, waarmee hij in 1904 een belangrijke prijs, de Prix de Rome, in de wacht sleepte. Een prachtig schilderij wat zeer tot de verbeelding spreekt; zo’n wonder wil iedereen wel achter de hand hebben; opstaan uit de dood maak je niet dagelijks mee en gebeurt toch vooral in religieuze verhalen. En daar heb je het al meteen; gebeuren wonderen alleen als je erin gelooft? Bij binnenkomst van de expositie tref je meteen een grote tekst aan de muur: “Ik ben realistisch, ik verwacht wonderen” van  Dr. Wayne Dyer , Dat vind ik nog al een gedurfde uitspraak, maar zeker iets om over na te denken. Dat is misschien het allerleukste aan deze tentoonstelling, dat het je tot nadenken aanzet; iets waar je de volgende dag nog mee bezig bent.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | KunstZomerTexel

VERSLAG - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break

KunstZomerTexel is een nieuw initiatief voor kunstliefhebbers om deze zomer het eiland Texel en de Texelse kunstenaars individueel te bezoeken. In verband met de coronamaatregelen zijn alle grote evenement tot 1 september 2020 geannuleerd. Zo ook de kunstevenementen op Texel. De leden van de Stichting Lange Juni hebben een alternatief bedacht zodat je deze zomer toch kunt genieten van de artistiek energie op het eiland.

Mondkapje verplicht tijdens de overtocht © foto Wilma Lankhorst

Mondkapje verplicht tijdens de overtocht © foto Wilma Lankhorst

Texel met trein en (huur)fiets

Het eiland Texel is via Den Helder gemakkelijk per trein te bereiken. De veerboten varen elk half uur en de overtocht duurt maar 20 minuten. Mede hierdoor is Texel een ideale bestemming voor een dagtocht. Je eigen fiets mag voorlopig nog even niet mee in de trein. In de haven van ’t Horntje (Texel) zijn fietsen te huur. Je kunt het eiland ook met de eilandbus verkennen. En als je meer tijd hebt, kun je ook plannen maken voor een mini-vakantie of lange zwoele zomervakantie in eigen land.

Kunst_Zomer_Texel_Rozendijk_Wolkers © foto Wilma_Lankhorst

Rozendijk, even buiten Den Burg © foto Wilma Lankhorst

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Musea: het nieuwe open

De musea ontvangen weer publiek. Ze zijn gehouden aan een protocol dat moet garanderen dat het bezoek met ‘gezonde afstand’ weer kunst bewondert.

Online kaartjes kopen, vastgestelde routes lopen, beperkt aantal mensen in de gebouwen en in de zalen, overal handgels,  geen groepsactiviteiten, performances en workshops. Het is voor iedereen nog wennen dat ‘nieuwe open’.

De voorlichting op de websites van de musea is net zo verschillend als de praktische uitwerking van het protocol.

Alle musea werken met toegang per tijdslot, online te reserveren. Eenmaal binnen mag je bij het ene museum zo lang blijven als je wil, bij een ander moet je er na 1 tot 2 uur weer uit.
Bij de een kun je handgel gebruiken door het met een voetpompje uit de fles te halen, bij een ander staan overal flesjes die iedereen met de handen aanraakt.
De route die je kunt lopen is bij het ene museum vrij strak bepaald, terwijl je in een ander museum wat vrijer rond mag kijken.
In sommige musea zijn ook restaurant, winkel en bibliotheek toegankelijk, bij anderen weer niet.

Soms gaat het er in het museum net zo aan toe als in de rest van de samenleving en loop je het risico dat er toch iemand binnen 1,5 meter naast of achter je gaat staan. (Meneer, u staat te dichtbij! – Nee hoor, ik sta toch 1,5 meter van het schilderij?!).

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Havenhuis Antwerpen

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Havenhuis Antwerpen foto Maria Willems

Havenhuis
Zaha Hadidplein 1
Antwerpen

(een gedicht met een mening)

Ja lach maar. Kijk maar. Wijs maar. Lach maar.
Maar humor ten koste van een ander is niet leuk,
ook niet als het een ding is, een gebouw betreft.
Ja, ik weet waar ik over praat, want ik heb het
nu over mezelf, de Brandweerkazerne
aan het Zaha Hadidplein 1 te Antwerpen.
Ja, dat tragische geval met dat ruimteschip
plompverloren op z’n kop. Niet te missen.
God, wat sta ik er voor joker bij. Bedankt Zaha.

Dan sta je daar, sinds 1912, aan de kade in de
haven, prachtplek, dat uitzicht, de schittering
van het water en de geur van pek en olie.
Je bent een brandweerkazerne, opgebouwd
uit baksteen: deuren, ramen, poorten, binnenplaats,
niks aan de hand, ook al had je een keer
zelf brand op je dak, ironisch genoeg, haha,
Ja, lach er maar om. Maar je had liever brand
op je dak dan dat Havenhuis van Zaha Hadid.
Djesus, heb je dat glimmende geval wel gezien?
Dat drie keer zo duur werd als begroot? En jongens,
nog iets, wie gaat al die ramen lappen? Ik  heb hier
een offerte van 65.000 euro. Dat is per jaar, ja.
Het shinen het glanzen, het schitteren heeft een prijs.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Fietsen in Antwerpen

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Afgelopen week gingen de musea open, maar ik heb me er nog niet aan gewaagd en aangezien het ook eigenlijk maar voor een zeer beperkt aantal mensen mogelijk is om een bezoek te plannen, deze keer nog een coronaproof kunstuitje.

Vanaf mijn woonplaats is het drie kwartier rijden en dan ben je in hartje Antwerpen en dat vind ik heel fijn! Wat een leuke stad om te winkelen, terrasjes te pakken en zeker ook heel veel cultuur te snuiven. Wat ik regelmatig doe is een fiets huren en de route fietsen die naar het Middelheim Museum leidt (de route en ander routes zijn verkrijgbaar bij het vvv op de Groenplaats). Wel wil ik erbij vermelden dat ik dat bij voorkeur op zondag doe, want ik ben niet zo gesteld op de Belgische verkeersregels en situaties; het is allemaal toch wat onoverzichtelijker dan in Nederland en op zondag is het wat rustiger.

Mijn eerste stop maak ik steevast bij het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, zie foto boven). Het museum wordt al sinds 2011 grondig verbouwd en gerestaureerd en aan de buitenkant ziet het er al prachtig uit; de gevel is al klaar en er wordt nog gewerkt aan een museumtuin. De collectie omvat alle grote Belgische namen uit de zestiend en zeventiende eeuw zoals Jan van Eyck, Hans Memling, Rogier van der Weyden en natuurlijk Peter Paul Rubens, maar ook werk uit latere periodes zoals van James Ensor, Theo van Rysselberghe en Rik Wouters. Het was de bedoeling dat de verbouwing in 2019 klaar zou zijn, maar dat is niet gehaald en nu wordt er gepraat over eind 2021 of zelfs 2022. Je kunt de vorderingen volgen via hun website en het ziet er veelbelovend uit. Ik kan niet wachten tot ze opengaan!

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Kijk Jan Mankes

RECENSIE - 2020 is het grote herdenkingsjaar voor de schilder Jan Mankes (1889-1920. De Stichting 100 jaar Jan Mankes zocht naar een blijvend bewijs van de grote genegenheid voor deze schilder van het realisme. Van 1916 tot aan zijn dood in 1920 woonde Jan met zijn vrouw en zoon in het Gelderse Eerbeek. Daar schilderde hij ruim een derde deel van zijn totale oeuvre. Ook anno 2020 kent ons land nog veel Mankes-liefhebbers. Veertien van hen delen hun mooiste Mankes-moment in Kijk Jan Mankes.

Kijk_Jan_Mankes zelfportret (1915) © collectie Museum MORE

Zelfportret Jan Mankes (1915) Collectie Museum MORE.

“Er was eens een man.
Die kon blij zijn met niks: met dingen die er zomaar waren.
Een gemberpot, een lijster op een twijg, een ingedroogde muis”.

Keuze van schrijver Lydia Rood – Klein Licht uit Kijk Jan Mankes (2020)

Over wie gaat dit boek?

De titel laat er geen twijfel over bestaan. Dit boek gaat over Jan Mankes en vooral over zijn werk. Wie met enige regelmaat een museum bezoekt, heeft vast wel eens iemand opgewekt horen roepen: “Kijk, een Mankes!” Dat gevoel krijg je ook al je de mooie omslag van dit jubileumboek voor het eerst ziet: “Ja een echte Mankes”. De jonge gespikkelde steenuil (1909), oplettend kijkend terwijl hij op de rand van een emaillen koffiebeker zit. Naast hem ligt een staafje houtskool. Het is net of Mankes even van zijn plaats is gegaan en dat de steenuil wacht op zijn terugkomst. De oplettende blik van de steenuil als metafoor voor de lezer om zelf de blik op scherp te zetten om dit boek verder te gaan verkennen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag |Wandelen in het spoor van Jan Mankes

VERSLAG - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break.

In mijn eerste bijdrage aan Kunst op Zondag nodig ik je van harte uit voor een wandeling. Veel musea gaan op 1 juni met nieuwe richtlijnen weer open. Maar er is ook veel moois buiten de museale muren te beleven. De wandeling in het spoor van Jan Mankes in het Gelderse Eerbeek is zo’n voorbeeld. Dit jaar herdenken we dat “Hollands meest verstilde schilder” 100 jaar geleden in Eerbeek is overleden. Zijn graf en dat van zijn vrouw is onderdeel van een mooie meditatieve route.

Sneak preview van mijn wandeling in Eerbeek

Jan Mankes De geit © Marijke Ladage 1992 ©foto Wilma Lankhorst

Voor het beeld de geit (1992) heeft Marijke Ladage zich laten inspireren door Mankes schilderijen.

De geit van Jan Mankes

De VVV aan de Stuyvenburchstraat in Eerbeek is ons startpunt voor de wandeling in het spoor van schilder Jan Mankes en zoöloog Max Weber. De echtparen Jan en Anne Mankes en Max en Anna Weber leerden elkaar in Eerbeek kennen en werden hechte vrienden. Vanuit zijn atelier en serre keek Jan op het huis van de familie Weber. Vóór dat we deze plek bekijken, gaan we eerst op zoek naar het beeld van de geit van kunstenaar Marijke Ladage (1943)  aan de Derickxkamp. Op de hoge sokkel staat een mooi gedicht van Willem de Mérode (1887 -1939) .

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Utrechtse muurschilderingen

Utrecht is het Teheran van Nederland, althans als het gaat om muurschilderingen. Net als in de hoofdstad van Iran kun je daar aan de Rijn en de Vecht geen hoek omslaan of er is wel een mooi versierde wand. Een tijdje geleden keek ik al vol bewondering naar de bovenstaande schildering op de hoek van de Amsterdamsestraatweg en de Mimosastraat. De bewoners hebben hun favoriete boektitels mogen noemen en een kunstenaarscollectief dat “De strakke hand” heet heeft er iets moois van gemaakt. Ik vind het grappig dat iemand de Playboy als favoriet heeft genoemd.

Wie Utrecht over de Amsterdamsestraatweg binnen komt rijden, heeft dan op de hoek van de Sint-Ludgerusstraat de onderstaande muurschildering al gezien: een landkaart van de voormalige gemeente Zuilen. Zulke plattegronden, gemaakt door Jos Peeters, zijn op diverse plekken in Utrecht te zien.

Muurschildering Amsterdamssestraatweg/Sint-Ludgerusstraat

Diverse schilderingen zijn door “De strakke hand” gemaakt in opdracht van het Centraal Museum, zoals deze tot huisgrootte opgeblazen Slapende Mars, in 1629 geschilderd door de toen in Utrecht werkzame Hendrick ter Brugghen. Te zien op het Westplein, tegenover de moskee.

Muurschildering Westplein

In dezelfde reeks tot-huisgrootte-opgeblazen kunstwerken is er ook deze Luitspeler van de eveneens Utrechtse schilder Dirck van Baburen uit 1622 aan het Attleeplantsoen op het Kanaleneiland …

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Vraag mij maar niks. Vraag het maar niet aan mij.

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Man rookt een sigaret temidden van en woud van verkeesborden.

Een man rookt een sigaret in een woud van verkeersborden

Vraag mij maar niks. Vraag het maar niet aan mij.
Ik weet het wel vaker niet. Ik zeg ook maar wat.
Ik heb het ook wel ‘ns fout. Ik weet ook niet alles.
Dus vraag het maar niet aan mij.
Vraag mij maar niks, want ik weet het niet.
Ik weet het wel vaker niet.
Nee, vraag maar niks aan mij.
Ik heb het toch fout en anders weet ik het niet.
Het klopt niet wat ik zeg, ik weet het niet
Vraag dus maar niks aan mij,
vraag mij maar niks.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | My hometown

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Blijf gezond, blijf thuis; dat is het motto van deze dagen, vanwege het coronavirus. Even geen mooie tentoonstellingen dus waarover ik iets zou kunnen vertellen. Een goede reden om eens in je eigen omgeving kunst te kijken of nog eens nader te bekijken. In mijn eigen hometown (Racoon schreef er zelfs een liedje over, want het is ook hun hometown), het Zeeuwse stadje Goes, is genoeg te zien!

In 2015 organiseerde De Culturele Raad Goes het evenement “Mural Goes”. Tijdens een tiendaags festival zijn tien muren omgetoverd tot kunstwerken. Inmiddels zijn sommige weer verdwenen, omdat een pand soms gesloopt moest worden, maar er komen er regelmatig ook weer een paar bij. De duif die je bovenaan ziet is van Stephan Thelen, een plaatselijke kunstenaar die werkt onder het pseudoniem Super A. Hij maakte een duif op een afbraakpand en dit werk werd in 2012 uitgeroepen tot mooiste illegale kunstwerk van Nederland. Het pand brandde af, maar inmiddels heeft hij deze 32 meter hoge duif gemaakt die boven Goes uittorent.

Mural Weidezicht Goes, oude man Herman Beikirch. Foto Krina van der Drift

Bovenstaande foto is werk van de wereldberoemde Hendrik Beikirch uit Duitsland. Hij schildert altijd dit soort gigantische portretten in zwart wit. Ongelooflijk mooi en knap vind ik dit. Het werd van boven naar beneden, heel systematisch, op de zijmuur van dit flatgebouw gezet. Het leuke van deze kunstvorm is dat je gewoon even kunt gaan kijken als ze bezig zijn en zo een inkijkje krijgt in de manier van werken. Op de volgende foto zie je een mural die er pas vorig jaar is bijgekomen, maar wat een aanwinst….

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Voorwaarts na de bevrijding

Politieke prenten van Fritz Behrendt, Alex Jagtenberg en Max Velthuijs.

De verwachtingen waren hooggespannen na het einde van de Duitse bezetting, 75 jaar geleden. Alles zou anders worden. De oude vooroorlogse politiek had afgedaan. We gaan met een schone lei en nieuwe partijen beginnen aan een progressief en welvarend Nederland. Dat was de stemming, die al in het laatste oorlogsjaar in verschillende verzetsbladen tot uiting was gekomen. Het communistische blad De Waarheid was een van de belangrijkste spreekbuizen van de politieke vernieuwing. De voormalige verzetskrant kwam direct na de bevrijding uit als dagblad en trok onmiddellijk duizenden abonnees uit verschillende politieke groeperingen. Het in de oorlog opgebouwde distributieapparaat maakte het mogelijk om binnen korte tijd uit te groeien tot de grootste krant van het land met bijna 350.000 abonnees.

De Waarheid heeft aanvankelijk een aantal jaren een weekblad uitgegeven: Voorwaarts. Het blad was bedoeld om nieuwe lezers aan te trekken en spiegelde zich aan vooroorlogse bladen als het satirische blad De Notenkraker en vooral WIJ, het weekblad van de SDAP. Max van den Berg, die als jonge vrijgestelde van de CPN voor Voorwaarts heeft gewerkt, zag al snel dat het doel niet werd gehaald en dat de verspreiding van het blad beperkt bleef tot de eigen kring. Het werd in 1950 opgeheven en vervangen door Uilenspiegel, weekblad voor het gezin. Het isolement van de communisten in de Koude Oorlogsperiode was toen al vergevorderd en de politieke vernieuwing waar Voorwaarts in zijn korte bestaan van getuigde was volledig mislukt.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Šamaš, de zonnegod

ACHTERGROND - Het onderstaande reliëf uit Sippar in het noorden van Babylonië is misschien wel een van de bekendste kunstvoorwerpen uit het oude Mesopotamië. Niet zonder reden. Het is gebaseerd op de gulden snede en treft ons dus als harmonieus.

Tablet van Šamaš uit Sippar (British Museum, Londen)

Onder een baldakijn zit de zonnegod Šamaš (een naam die gewoon “zon” betekent) met in zijn hand een korte scepter en een ring. Beide zijn machtssymbolen; ik herinner me hoe de tweede lange tijd “ring of power” werd genoemd, tot die Tolkienfilms die uitdrukking voorzagen van onbedoelde bijbetekenissen, zodat wetenschappelijke jargontermen ineens populair werden (farshiang, kydaris). Deze Achaimenidische Ahuramazda en dat Sasanidische investituurreliëf zijn andere voorbeelden.

Hammurabi en de zonnegod (Louvre, Parijs)

De iconografie was, toen dit reliëf rond 860 v.Chr. werd gemaakt, al een millennium oud. Op de Wetten van Hammurabi (hierboven) wordt de zonnegod precies hetzelfde afgebeeld, met een ring en een staf in de hand en op zijn helm drie paar hoorns, waarmee is geïllustreerd dat het een hoge godheid is. Mindere goden hebben ook minder hoorns.

Stierenmannen

De troon van Šamaš is voorzien van twee wezens die oudheidkundigen aanduiden als de “bull-men”. Deze stierenmannen openen in de ochtend in het verre oosten de poort van de dageraad waardoor de zon opkomt. Hier zijn hun broertjes, een millennium ouder.

Vorige Volgende