Overzicht

serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Crisis Venezuela duurt voort

, door

ELDERS - Deze week blijven we in Venezuela. De situatie lijkt steeds schrijnender te worden in de Caribische oliestaat. Na ruim twee weken van protesten zijn minimaal 13 doden gevalen. Het einde lijkt nog niet in zicht, daar zowel regering als oppositie elkaar als schuldige van het conflict aanwijzen.

Vorige week schreef ik over de protesten van de studentenbeweging en de radicale oppositie. Toen was de verwachting dat Leopoldo López, een van de oppositieleiders, zich afgelopen dinsdag aan zou geven bij de autoriteiten. Dat is inmiddels gebeurd. Hij wordt door de regering gezien als het brein achter de gewelddadige protesten. Hoewel López nog steeds vast zit, zijn de aanklachten samenzwering en moord inmiddels komen te vervallen.

Volgens de regering zijn de gewelddadigheden de schuld van de oppositie. Maduro heeft meerdere malen geroepen dat de oppositie opnieuw een – door de VS gesteunde – staatsgreep wil plegen. Een aantal Amerikaanse diplomaten moest daarom het land verlaten. De president van Venezuela claimt ook dat radicale fascisten verantwoordelijk zijn voor de doden en gewonden die tot nu toe zijn gevallen. Video’s en foto’s uit Venezuela vertellen echter een ander verhaal. In verschillende media is te zien hoe medewerkers van de geheime dienst, gewapende Chavista-bendes en de politie demonstranten verwonden en soms zelfs vermoorden.

Foto: Riccardof (cc)

VS kleuren langzaam roze

, door

ELDERS - De VS kleuren langzaam roze. In zeventien staten is het homohuwelijk inmiddels legaal. Begin februari oordeelde een rechtbank in Kentucky dat homohuwelijken die in een andere staat gesloten zijn, erkend moeten worden in Kentucky, ook al is een huwelijk tussen mensen van gelijk geslacht daar niet legaal. In Missouri is vorige week een soortgelijke zaak van start gegaan. Van de 33 staten waar het homohuwelijk nog illegaal is, zijn er slechts acht waar op dit moment géén rechtszaak gevoerd wordt over het homohuwelijk.

Voorvechters van gelijke rechten voor LGBT-stellen hopen dat op deze manier langzaamaan alle staten gedwongen worden getrouwde homostellen gelijke rechten te geven en uiteindelijk dat het homohuwelijk overal legaal wordt. In meer dan dertig staten is nu nog constitutioneel vastgelegd dat mensen van gelijk geslacht niet met elkaar mogen trouwen. In onder andere Utah en Virginia zijn zulke amendementen op de grondwet inmiddels onconstitutioneel verklaard, maar zijn de tegenstanders van het homohuwelijk in beroep gegaan, waardoor homohuwelijken nog altijd niet mogelijk zijn.

De strijd om marriage equality te bewerkstelligen lijkt daarmee vooral een juridische, geen politieke kwestie te zijn geworden. 

In mei 2012 sprak Barack Obama zich als eerste zittende president ooit voor het homohuwelijk. ‘At a certain point, I’ve just concluded that for me personally it is important for me to go ahead and affirm that I think same-sex couples should be able to get married,’ zei Obama toen tegen een ABC-journalist.

Foto: Riccardof (cc)

Zwitserse kramp

, door

ELDERS - Met 50,3 procent stemde een nipte meerderheid van de Zwitsers zondag voor beperking van de toelating van werknemers uit het buitenland.  De xenofobie verdeelt het land en schaadt de relaties met de rest van Europa.

Onverwacht is er dan toch een meerderheid voor het plan van de rechts conservatieve Zwitserse volkspartij om de immigratie naar het land aan banden te leggen. De regering in Bern is in verlegenheid gebracht tegenover de rest van Europa. Zwitserland is geen lid van de EU maar volgt wel de regels van de interne markt en sluit daarvoor aparte verdragen met de EU. Afwijzing van het vrije werknemersverkeer brengt de andere verdragen in gevaar, reageerde Commissievoorzitter Barroso. Zwitserland zal nu rekening moeten houden met beperkingen in hun relaties met omliggende landen. Barroso: “‘Het is niet eerlijk als één land alle voordelen geniet en diezelfde voordelen niet gunt aan zijn partners”. Het Oostenrijkse Europarlementslid Swoboda: “We zullen niet toestaan dat ze alleen de krenten uit de pap krijgen” . Dit is ook een duidelijke hint naar de Britten die er op uit zijn het Zwitserse voorbeeld te volgen. Enkele dagen na het referendum blokkeerde de EU de energie-onderhandelingen met Zwitserland, een eerste ‘speldenprik’ volgens Elsevier.  De Zwitsers, die zo graag via directe democratie voor hun belangen opkomen, staan hier met lege handen, zonder enige invloed op relaties met hun buren, zolang ze een volwaardig EU-lidmaatschap afwijzen.

Foto: Riccardof (cc)

Demonstraties in Venezuela, ‘koopvrije dag’ in Argentinië

, door

ELDERS - Deze week behandelen we de protesten in Venezuela en leren we wat Argentijnse consumenten doen hun koopkracht op peil te houden.

De afgelopen weken zijn in Venezuela verschillende protestmarsen georganiseerd door studenten die tot de politieke oppositie worden gerekend. Zij demonstreren tegen de toenemende onveiligheid (op de campussen) en vóór de onafhankelijkheid van hun universiteiten.

Volgens de studenten versterkt de nationale overheid steeds verder haar greep op zowel publieke als private universiteiten. De universiteiten zijn van oudsher anti-Chavistische bastions, en zijn een doorn in het oog van de regering van president Maduro.

Bij de protesten vielen tot nu toe enkele gewonden, waaronder 12 politieagenten. Verschillende studenten zijn opgepakt vanwege geweldpleging. Volgens de regeringsgezinde pers gaat het om radicalen die de Maduro willen afzetten. Zij beschuldigen oppositiepoliticus Leopoldo López tot het aanzetten van geweld. Volgens insiders is López de gedoodverfde kandidaat van de oppositie bij de eerstvolgende presidentsverkiezingen.

Maar niet alleen de studenten gaan de straat op. Ook de vakbond voor journalisten heeft opgeroepen tot demonstraties. De journalisten vrezen voor hun baan omdat kranten moeite hebben om papier in te kopen. Het papier wordt geïmporteerd uit het buitenland. De overheid weigert echter regelmatig de benodigde dollars beschikbaar te stellen voor de inkoop van het papier. Hierdoor zijn al enkele kranten verdwenen. 

Foto: Riccardof (cc)

Heroïnedebat in Amerika en Jay Leno neemt afscheid

, door

ELDERS - Philip Seymour Hoffman werd zondag dood aangetroffen in zijn appartement in New York. Hij lijkt te zijn gestorven aan een overdosis. Vorig jaar werd al bekend dat Hoffman, die in 2005 een Oscar won voor zijn rol in Capote, heroïneverslaafde was. Zijn dood heeft geleid tot een debat over het toenemend aantal doden door overdoses van heroïne. De National Geographic schrijft over heroïne en noemt het een uiterst gevaarlijke drug omdat het euforische gevoel dat bij het eerste gebruik ontstaat zelden terugkomt, en er steeds grotere hoeveelheden genomen moeten worden om een effect te krijgen. Die hoeveelheden kunnen leiden tot een overdosis.

In The New York Times schrijft een arts op de opiniepagina over een nieuwe wet die dinsdag is aangenomen om het middel naloxone makkelijker te verspreiden onder heroïneverslaafden. Naloxone kan bij een overdosis als een soort antigif ingenomen worden. In Californië is het middel sinds 1 januari al beter beschikbaar.

Gelijke rechten voor homostellen

Het ministerie voor Justitie stuurt vandaag een memo rond langs alle afdelingen in het hele land waar alle rechten voor getrouwde homostellen in staan. Dat betekent een forse uitbreiding van rechten voor mensen van gelijk geslacht die getrouwd zijn. Zo zijn ze, net als een man en vrouw die getrouwd zijn, niet verplicht te getuigen tegen de echtgenoot in een rechtsproces. Dit geldt voor alle homostellen, óók in de staten waar hun huwelijk niet als huwelijk erkend wordt. Ook worden regels rond alimentatie na een scheiding gelijkgetrokken met de regels voor heterostellen. Kortom: het ministerie gaat getrouwde homostellen volledig gelijk behandelen als getrouwde heterostellen.

Foto: Riccardof (cc)

Jezus redt

, door

ELDERS - De Poolse katholieke kerk wil godsdienstles verplicht stellen voor alle scholen. Een poging om de nieuwe generatie op te  voeden met conservatieve waarden.

Het Poolse centrum-linkse weekblad Polityka maakt zich zorgen over de conservatieve waarden die kinderen in Polen meekrijgen via de godsdienstlessen (360 Magazine, nr. 50, alleen voor abonnees). Het godsdienstonderwijs op openbare scholen is nu nog vrijwillig. Maar de meeste scholieren kiezen het om niet uit de toon te vallen en lastige vragen te vermijden als het vak op hun eindlijst zou ontbreken. Kinderen staan onder grote druk om mee te doen, ook als hun ouders dat niet willen. Niet-godsdienstig opgevoede kinderen worden zo via de school opgenomen in de katholieke kerk. Een veelgehoord motief is ook dat je langs deze weg kunt deelnemen aan het ‘vormsel‘, een katholiek ritueel dat in Polen verplicht is als je in de kerk wilt trouwen.

Toen het godsdienstonderwijs in 1989 werd ingevoerd leek er geen kwaad te steken in een kennismaking met de catechismus. Maar in de praktijk gaan de godsdienstleraren wel een stukje verder. Kennis over godsdienst is in Polen praktisch nihil volgens Jozef Baniak van de Universiteit van Poznan. Wat er wel wordt overgedragen is een “infantiel beeld van seksualiteit”. Middelbare scholieren leren dat masturberen erger is dan de atoombom (volgens anderen is het gelijk aan gewond raken op het slagveld).  Anticonceptie zou tot tot onvruchtbaarheid leiden. Het gebruik van voorbehoedmiddelen is volgens de gebruikte leerboeken een “godslasterlijke daad die de macht van de goddelijke schepping schendt.”

Foto: Riccardof (cc)

Conflictoplossing in de Amerika’s

, door

ELDERS - Deze week behandelen we de oplossing van conflicten in Latijns-Amerika. Zo maakte het Internationaal Gerechtshof een einde aan het Chileens-Peruaanse grensconflict, en werd in Cuba een vredeszone opgericht. Omdat uw correspondent op reportagereis is in Patagonië, is de post van deze week wat ‘lichter’ dan normaal.

Landen in de regio kiezen steeds vaker voor internationale bemiddeling bij regionale conflicten. Wat volgt zijn twee recente voorbeelden.

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag kwam afgelopen week tot een uitspraak in het Chileens-Peruaanse grensconflict. Peru betwist de huidige zeegrens en had daarom in 2008 een zaak aangespannen bij het Hof. Peru had 38.000 vierkante kilometer zeegebied geclaimt, waarvan een deel bijzonder visrijk is. Dit maakt het gebied relevant voor de vissector van beide landen.

Het voorlezen van de uitspraak duurde ruim twee uur, en de inhoud kan worden gezien als een compromis. Het Hof geeft een deel van het gebied aan Peru, maar het meest visrijke gedeelte blijft in Chileense handen. In Peru wordt de uitspraak als een overwinning gezien, terwijl men in Chili het gevoel heeft ‘verliezer’ te zijn.

De presidenten van beide landen hadden voorafgaand aan het vonnis beloofd de bindende uitspraak te accepteren. Toch vond president Piñera van Chili de uitspraak maar moeilijk te verteren. Het zal echter aan zijn opvolger Michelle Bachelet zijn om de uitspraak te implementeren.

Foto: Riccardof (cc)

Kristallnacht

, door

ELDERS - Wij, het klootsjesvolk, zijn onvoldoende dankbaar ten opzichte van de 1%. En dat, zo vinden ze bij The Wall Street Journal, doet duistere tijden uit het verleden herleven.

Een tijdje terug stuurde Tom Perkins, een 82-jarige miljardair en mede-oprichter van een succesvolle venture capital firm, een ingezonden brief naar de redactie van The Wall Street Journal. In deze brief wees een boze Perkins op de onheilspellende paralellen tussen de demonisering van de rijken in de VS en de demonisering van de Joden in Nazi-Duitsland:

[…] I would call attention to the parallels of fascist Nazi Germany to its war on its “one percent,” namely its Jews, to the progressive war on the American one percent, namely the “rich.” […] This is a very dangerous drift in our American thinking. Kristallnacht was unthinkable in 1930; is its descendant “progressive” radicalism unthinkable now?

Ik zou wel eens van Joodse overlevende die de jaren dertig in Duitsland heeft meegemaakt, willen horen wat deze van Perkins’ vergelijking vindt. Stelselmatige, gewelddadige intimidatie, beroepsverboden, ontneming van het staatsburgerschap en – uiteindelijk – massamoord op industriële schaal is te vergelijken met oproepen om een einde te maken aan de groeiende inkomensongelijkheid, met pleidooien dat de allerrijksten eindelijk weer eens hun fair share gaan betalen?

Zoals was te verwachten, riep Perkins’ brief de nodige reacties op. Zo veel zelfs, dat The Wall Street Journal het nodig vond om diens standpunt te verdedigen. Toegegeven, de oorspronkelijke vergelijking was wat ongelukkig, maar in essentie had ‘hun vriend’ Tom Perkins wel degelijk gelijk, zo bleek met name uit de hevige reacties die de brief had opgeroepen:

Foto: Riccardof (cc)

Extreem-rechts wint in Kiev

, door

ELDERS - De opstand in de Oekraïne tegen het autoritaire en corrupte regime van Poetin’s vriend Janoekovitsj is vreedzaam begonnen met Europese vlaggen. Het geweld van de afgelopen weken komt vooral van extreem-rechtse nationalisten.

Als vertegenwoordigers van de oppositie die op het Maidan plein en in de media in beeld komen zien we de ex-bokskampioen Vitali Klitsjko, Arseni Jatsenjoek, fractievoorzitter van de Vaderlandpartij van de gevangen genomen ex-premier Timosjenko, en Oleg Tyagnybok, voorzitter van de nationalistische Svoboda partij. Klitsjko kan met zijn eigen partij UDAR (een acronym voor ‘stoot’) nog wel gezien worden als Europa-minded. Hetzelfde geldt voor de Vaderland partij. Maar Tyagnybok gaat echt alleen voor het vaderland. Svoboda (Vrijheid) is een extreem-rechtse partij die geliëerd is aan de Hongaarse racistische Jobbikpartij, het Franse Front National en de Britse Nationale Partij. Ook Tyagnybok schuwt antisemitische uitspraken niet. In 2004 werd hij uit het parlement verwijderd na een toespraak bij de herdenking van aan de nazi’s geliëerde Oekraïense partizanen. Hij beweerde dat het land geregeerd werd door een “Russisch-Joodse maffia”. Joodse organisaties in de VS en elders reageerden in december dan ook geïrriteerd toen republikeins senator McCain in Kiev samen met Tyagnybok de demonstranten toesprak.

Svoboda’s electorale basis zit vooral in het westen van de Oekraïne. Boze tongen beweren dat huidig president Janoekovitsj de partij graag steunt als opponent van zijn grootste tegenstander, de Vaderland partij van Timosjenko die het ook vooral van het westen van het land moet hebben. Bij de verkiezingen van 2012 haalde Svoboda 38 zetels met ongeveer 10%  van de stemmen, tegen nog geen 1% vijf jaar eerder. In Lviv, de hoofdstad van de meest westelijke provincie in Oekraïne haalde Svoboda meer dan 50%.

Foto: Riccardof (cc)

Pesocrisis Argentinië

, door

ELDERS - Deze week speciale aandacht voor de pesocrisis in Argentinië. In een paar dagen tijd verloor de Argentijnse munt ruim twintig procent van haar waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar. In meerdere opkomende markten staat de nationale munt onder druk, maar de situatie in het Zuid-Amerikaanse land lijkt het meest penibel.

Sinds eind 2011 is de Argentijnse valutamarkt aan banden gelegd. Om kapitaalvlucht te voorkomen werd de vrije handel in vreemde valuta beperkt. Het begon met redelijke eisen om witwassen te voorkomen. Daarna werd een belasting van 2o procent (en later 35 procent) ingevoerd op uitgaven in het buitenland. In de loop der tijd werden steeds vreemdere en strengere eisen gesteld: vorige week werden zelfs internetaankopen aan banden gelegd. Slechts twee maal per jaar mogen de Argentijnen nog producten uit het buitenland via internet bestellen. 

Peso in vrije val

Ondanks de valutarestricties bleef de koers van de peso ten opzichte van de dollar gestaag dalen. Afgelopen week ging het ineens wel heel hard: in twee dagen tijd verloor de munt in totaal 17 procent aan waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar. De Centrale Bank zette in totaal bijna driehonderd miljoen dollar in om een verdere koersval te voorkomen.

Foto: Riccardof (cc)

King Day tegen racisme in de VS

, door

ELDERS - Niks geen blue Monday afgelopen week, maar Martin Luther King, Jr. Day in de Verenigde Staten. De dag dat overheidsinstanties -inclusief scholen- de deuren sluiten en mensen stil staan bij waar King Jr voor stond: geweldloze strijd tegen rassendiscriminatie. Het heeft een tijd geduurd sinds de eerste viering in 1986 tot alle vijftig staten King Day officieel vierden, maar sinds 2000 is het echt een nationale feestdag.

Desondanks besloten sommige staten scholen gewoon te openen op de officiële feestdag. Tijdens de sneeuwstorm eerder dit jaar moesten scholen dicht blijven. Dat wordt nu deels goedgemaakt door op King Day open te gaan, tot groot ongenoegen van voorvechters van burgerrechten. De State Representative van South Carolina John R. King zei:

I think it’s blatant. I think it’s disrespectful. As the only African-American legislator in my area, it’s a slap in my face and in the faces of people who look like me.

Maar scholen die open gingen op King Day wierpen tegen:

“There’s no intention on our part to dishonor Martin Luther King in any way,” said a district spokeswoman, Elaine Baker. She said that even black families had contacted the district to support the move and that Dr. King would not have had a problem with students learning on his holiday.

Foto: Riccardof (cc)

Dieren en grenzen

, door

ELDERS - Anders dan mensen trekken dieren zich doorgaans weinig aan van nationale grenzen. Maar er zijn uitzonderingen.

Onderzoekers hebben in het Boheemse woud een merkwaardige ontdekking gedaan. Het Tsjechische natuurgebied loopt nu al een kwart eeuw naadloos over in het Duitse Beierse woud. Maar de herten die op Tsjechisch gebied leven respecteren nog steeds de grens van het voormalige ijzeren gordijn. Duitse vrouwtjesherten doen dat aan hun kant ook, maar hun mannelijke partners durven de inmiddels onzichtbare grens wel over te steken. De onderzoekers vermoeden dat hertenmoeders hun kinderen over generaties heen de grenzen van hun territorium doorgeven. Aan Duitse kant denkt men dat de vrouwelijke dieren met hun kinderen terughoudender zijn sinds er in Tsjechië weer meer op herten wordt gejaagd.

Andere wilde dieren trekken zich voor zover we weten niets aan van grenzen. De wolf, de bever en de lynx zijn zonder paspoort in Duitsland teruggekeerd. In Niedersachsen, aan de grens van Nederland zwerven naar schatting inmiddels zo’n vijfentwintig wolven. Het komkommernieuws in Nederland van de afgelopen zomer werd gedomineerd door de vondst van een dode wolf bij Luttelgeest in de Flevopolder. Later bleek dat het dier in Polen was doodgeschoten en hier was gedumpt.

Vorige Volgende