Identiteitspolitiek onder het mes

Elma Drayer heeft een allergie voor slachtofferschap, schreef een recensent in de NRC. Kan me daar iets bij voorstellen. Tot voor kort was ze nogal eens te horen bij Tijs van den Brink's radioprogramma 'Dit is de dag', dat bij mij vaak aanstaat als ik aan het koken ben. Elma hield zich daar bepaald niet in als mensen zich in haar ogen ten onrechte benadeeld of slecht behandeld voelden. Ze vond veel klachten overdreven, zeker als ze van links kwamen. Ik vond haar niet altijd even sympathiek, vooral door de manier waarop ze mensen die oprecht tegen onrecht opkwamen afzeikte. Maar ze had soms wel gelijk vanwege de onhandigheid waarmee iemand gevoelige kwesties in de openbaarheid aan de orde stelde. In 'Witte Schuld' gaat Drayer helemaal los over de kwalijke kanten van de identiteitspolitiek, een uit de Verenigde Staten overgewaaide trend, zoals die tot uitdrukking komt in de standpunten van veel fanatieke antiracisten. Het boek bevat een aaneenschakeling van incidenten en uitspraken over zwart en wit die laten zien hoe het openbare debat in de afgelopen jaren te lijden heeft gehad onder moralistische, politiek correcte ingrepen die de vrijheid van meningsuiting ernstig hebben aangetast. Met als gevolg een ongezonde polarisatie in de openbare meningsvorming. In herinnering aan haar radio-optredens begon ik met enige scepsis aan haar boek. Maar ik moet zeggen dat ze bij een aantal aspecten van het actuele racismedebat de spijker op de kop slaat. Er is wel degelijk sprake van ontsporingen die een gezond cultureel en wetenschappelijk klimaat in de weg zitten.

Foto: Kelly Garbato (cc)

Het vervallen huis van de islam

ANALYSE - Onlangs besloot ik te beginnen aan het boek van socioloog Ruud Koopmans Het vervallen huis van de islam, ondanks de flaptekst. Een cursist zou er eens vragen over kunnen stellen en dan sta ik niet graag met mijn mond vol tanden.

Het boek is geen kleine prestatie. Hoofdthese is de stelling dat de enorme achterstand in de islamitische wereld religieuze wortels heeft. De opkomst van het fundamentalisme in de afgelopen vijftig jaar zou die achterstand hebben aangejaagd. Dat is een punt dat door meer lieden wordt gedebiteerd, maar Koopmans is de eerste – ere wie ere toekomt – die dat tracht te adstrueren aan de hand van echte cijfers en wetenschappelijk onderzoek. Dat doet hij uitgebreid en daarbij verantwoordt hij de herkomst van zijn cijfers ook bijzonder goed. Daarnaast geeft hij ook vanuit zijn bevindingen kritiek op andere, alternatieve verklaringen naast de religieuze.

Ik moet zeggen: vooral bij het lezen van zijn eerste paar hoofdstukken had ik het idee dat hier eindelijk eens een beter onderbouwd stuk voorlag. Dat het niet lekker gaat in de islamitische wereld weten we wel, alleen: de oorzaken, daar lijkt nog wel een forse discussie over mogelijk. Ook met Koopmans, want een mogelijk omgekeerde causaliteit (achterstand veroorzaakt verspreiding van fundamentalisme) behandelt hij – helaas – in zijn boek niet. Dat neemt echter niet weg dat hij een boel nieuwe, frisse gegevens in de discussie aandraagt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

SG-café dinsdag 12-11-2019

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 12-11-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Simone Ramella (cc)

BOVAG & RAI voorstel: haal oude diesels van de weg

NIEUWS - Om de uitstoot van stikstof terug te schroeven, zou het een stuk schelen als oude dieselauto’s van de weg worden gehaald. Er rijden zo’n 1,2 miljoen oude diesels rond die goed zijn voor ongeveer 1/3 van de stikstofuitstoot van het verkeer. Autobrancheverenigingen Bovag en Rai Vereniging stellen voor om automobilisten via een aantrekkelijke sloopregeling afscheid te laten nemen van hun bejaarde personenwagen of bestelbus met dieselmotor en een schonere auto aanschaffen. Bovag stelt:

Je verbetert de luchtkwaliteit in steden, je helpt het klimaat en het is een stimulans voor de nieuwverkoop van personenauto’s en bestelwagens.

Een andere manier om diesels op leeftijd voortijdig naar de sloop te dirigeren is volgens de Rai Vereniging het verlagen van de aanschafprijs van auto’s. De RAI woordvoerder stelt:

Nederland heeft het oudste wagenpark van Europa, omdat nieuwe auto’s hier zo duur zijn. We rijden dus langer met relatief vuile auto’s door. Maak nieuwe auto’s goedkoper door de aanschafbelasting bpm te schrappen.

De voorstellen zijn goed getimed, omdat het Kabinet naar verwachting deze week met plannen komt om de stikstofcrisis aan te pakken.

Preken voor eigen parochie

Beide voorstellen zijn gericht op het verhogen van de verkoop van nieuwe auto’s. Begrijpelijk gezien de bron van de voorstellen. Daarmee zijn het voor het milieu en de mens niet per se de beste oplossingen. Vanuit zowel milieuoogpunt als menselijk zou het goed zijn als het aantal auto’s op de weg afneemt. Dat doe je niet door een oude door een nieuwe auto te vervangen. Dat doe je wel door te gaan denken in mobiliteitsoplossingen, zoals mobility as a service (pdf alert). Bijvoorbeeld door de hoogte van de bonus niet alleen afhankelijk te maken van de ouderdom van de auto, maar ook van het alternatief dat de eigenaar  kiest. Kiest een eigenaar er bijvoorbeeld voor om geen nieuwe auto te kopen, maar voor vervoer per (elektrische) fiets, openbaar vervoer, deelauto of deelname aan een proef voor mobility as a service dan kan dat beloond worden met een hogere bonus.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom we humaniora hebben

COLUMN - De historische wetenschappen werken met allerlei soorten begrippen: de wezensdefinitie, de omschrijvende definitie, de typen, de ideaaltypen, de extreemtypen, de familiegelijkenissen. Daar wil ik het eens over hebben.

Een wezensdefinitie is mogelijk als er een benoembare essentie is die bij alle beschreven objecten en alleen bij de beschreven objecten voorkomt. GW-Basic is een computertaal met een bepaalde grammatica, die we niet aantreffen bij andere computertalen. Een bonobo heeft een eigen DNA dat andere dieren niet hebben. Slavernij is het als iemand anders jou bezit. Water bestaat uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof. Als het zo precies niet lukt, zullen we zaken moeten beschrijven door middel van omschrijvende definities of een van de andere soorten begrippen.

En dan gaan we het nu – zucht – hebben over Zwarte Piet.

Welles nietes

Eerst even dit: ik ben een traditionalist. Dat betekent dat ik weet dat het Sint-Nikolaasfeest allerlei historische transformaties heeft ondergaan (lees maar) en nog zal ondergaan. Ik heb dus geen enkele moeite met aanpassingen en heb in de jaren negentig zowel zwart als blauw gepiet. Roetveegpiet en Stroopwafelpiet zijn niet werkelijk mijn ding, maar zijn me ook geen crisis waard. Ik zie niet in wat er tegen is om een beetje rekening te houden met andermans gevoeligheden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Helloween

Ah, die goede oude tijd, toen je een bandje leerde kennen doordat iemand je een bandje (dus: een cassettetape, voor de jongeren onder ons, dit) gaf. Zo maakte ik ooit kennis met Helloween, in hun absolute topperiode, ten tijde van de twee Keeper of the Seven Keys albums.

Het is een blauwdruk voor wat later (voornamelijk Duitse) powermetal gaat worden: epische, lange en bij vlagen briljante nummers, zoals het pareltje dat u hier kunt luisteren. Afgewisseld met (soms wel erg blije) meezingers. Een prima combinatie.

Foto: Christopher Michel (cc)

Klimaatontkenners geven lezing in Diergaarde Blijdorp

De klimaatontkennende stichting Clintel organiseert binnenkort een lezing in De Rotterdamse dierentuin Diergaarde Blijdorp waar controversiële wetenschapsontkenner Susan Crockford mag vertellen dat het geweldig gaat met de ijsbeer. Crockford (riep iemand hier Crook?) zal op zondag 17 november in de Haaienzaal ‘inzichten’ verkondigen die door échte wetenschappers met de grond gelijk zijn gemaakt. In Blijdorp? Ja, het verbaast ons ook dat de dierentuin ruimte geeft aan klimaat- en andersoortige ontkenners om hun verhaal luister bij te zetten.

Crockford zal in haar lezing, getiteld ‘The Polar Bear Catastrophe that Never Happened’, vertellen dat er geen reden is om ons zorgen te maken over de ijsbeer – en dus over klimaatverandering. Zo wordt het althans door Clintel aangekondigd: “een voorbeeld van hoe gezonde scepsis over klimaatverandering verketterd wordt”. Recent schreef de New York Times over hoe klimaatontkenners de ijsbeer voor hun eigen gelijk inzetten om twijfel te zaaien over de bedreigingen van opwarming van de aarde. Crockfords blog ‘Polar Bear Science’ speelt daarin een centrale rol.

Twijfel zaaiende stichtingen

Weet Diergaarde Blijdorp welke stichtingen het in huis haalt? Clintel is opgericht door wetenschapsjournalist Marcel Crok en emeritus hoogleraar Guus Berkhout. De stichting claimt objectief’ te berichten over klimaatwetenschap, maar het NRC prikte dat al door: hun doel is om twijfel te zaaien. Clintel is internationaal bekend vanwege hun recente brief vol onwaarheden aan de Verenigde Naties die door 500 ‘klimaatsceptici’ werd ondertekend, met de boodschap ‘There is no climate emergency’. The Guardian bestempelde deze actie als regelrechte klimaatontkenning.

Foto: skinner08 (cc)

Europese grensmuren zijn goudmijn voor militaire en security-industrie

ONDERZOEK - Wapenhandelaren, die verdienen aan de gewapende conflicten, repressieve regimes en mensenrechtenschenders waarvoor mensen op de vlucht slaan, profiteren ook volop van de muren die voor deze vluchtelingen worden opgetrokken, schrijft Mark Akkerman van Stop Wapenhandel op basis van een recent onderzoeksrapport.

Dertig jaar na de val van de Berlijnse Muur telt Europa meer muren dan ooit. Met name sinds de zogenaamde ‘vluchtelingencrisis’ van 2015 verrezen steeds meer grensmuren en -hekken. Die hebben inmiddels een totale lengte van zo’n 1000 kilometer, zo werd vorig jaar becijferd in het rapport ‘Building Walls’. Daarnaast bestrijken Frontex-operaties het hele Middellandse Zeegebied en de zee tussen het Afrikaanse vasteland en de Canarische Eilanden, in totaal zo’n 4750 kilometer. Een nieuw rapport, ‘The Business of Building Walls‘, van Stop Wapenhandel, het Transnational Institute (TNI) en Centre Delàs, duikt in de kosten van en bedrijven achter deze landmuren, ‘maritieme’ muren en de ‘virtuele’ muren van Fort Europa, de (biometrische) databases en het EU-grenssurveillancesysteem Eurosur.

De muren zijn een prominent en zichtbaar onderdeel van het totale Europese migratiebeleid, dat sterk gericht is op het buiten houden of krijgen van vluchtelingen. Hieronder ligt een narratief waarin migratie geframed wordt als een veiligheidsprobleem en bedreiging, waartegen de inzet van militaire middelen dé oplossing is. Dit narratief wordt vooral door de militaire en security-industrie stevig gepromoot.

SG-café maandag 11-11-2019

Dit is het Sargasso-café van maandag 11-11-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Rita Hovink – voor mijn moeder

Afgelopen weekend overleed mijn moedertje op 78-jarige leeftijd. Ze laat een hele schare verdrietige mensen achter, want ze had een groot hart.

Ze was een creatief mens, kookte de sterren van de hemel, maakte haar eigen kleding (en die van ons kinderen, niet altijd tot ons genoegen). Ze speelde toneel, zong en speelde piano, en ze schreef alsof haar leven ervan af hing. Ik heb gelukkig een aantal van die dingen van haar geërfd. En als er 1 artiest is waar ze altijd mee dweepte, dan is het Rita Hovink. Laat Me Alleen is volgens mij haar favoriet. Dus deze is voor haar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende