In april won de Hongaarse premier Viktor Orbán met zijn partij Fidesz voor de vierde keer op rij de parlementsverkiezingen. Nu staat hij volgens Reuters voor zijn zwaarste uitdaging sinds hij in 2010 aan de macht kwam: een hoge inflatie, een zwakke forint en EU-fondsen die niet vrijkomen vanwege het voortdurende geschil over democratische normen. Een resolutie van het Hongaarse parlement over Europese hervormingen zal Brussel niet bepaald toeschietelijker maken. De Europese democratie loopt dood, volgens een meerderheid in het Hongaarse parlement. De macht moet terug naar de nationale parlementen en de rechtstreekse verkiezing van Europarlementariërs kan beter vervangen worden door een benoeming door de staatshoofden. Het zijn ideeën waarvoor elders in Europa bijzonder weinigen warm zullen lopen.
Energiecrisis
Buiten het parlement laten demonstranten zich weer zien. Onder andere in protest tegen een nieuwe wet die de belastingen verhoogt voor tal van kleine bedrijven en zzpers die tot nu toe konden profiteren van belastingvoordelen. Ook het schrappen van een plafond voor de prijs van gas, water en licht voor huishoudens die veel gebruiken heeft geleid tot protesten. Het past allemaal in de deze week goedgekeurde begroting voor 2023 die het begrotingstekort moet reduceren tot 3,5% van de economische output. De energiecrisis in Europa als gevolg van de oorlog in Oekraïne raakt Hongarije meer dan de meeste andere lidstaten. Orbán is er tot nu toe in geslaagd de steun van een meerderheid van de Hongaarse bevolking te behouden met wat Keno Verseck, commentator van Deutsche Welle, noemt een ‘kostbaar sociaal model’. Dat zal in de huidige omstandigheden niet langer in stand kunnen blijven. Met als gevolg afbrokkelende steun voor de Fidesz-regering.
Op hulp vanuit de collega-lidstaten kan Orbán niet rekenen als de Hongaarse regering volhardt in zijn illiberale, anti-Europese koers. Hij heeft zich bovendien sinds het begin van de oorlog vervreemd van alle collega’s, inclusief zijn beste maatje, de PiS-regering in Polen, vanwege zijn flirt met Poetin, de man die hem als eerste feliciteerde met zijn verkiezingsoverwinning in april. Orbán heeft de EU herhaaldelijk beschuldigd van het financieren van oorlog in plaats van vrede. Hongarije heeft zich ook uitgesproken tegen de EU-sancties die aan Rusland zijn opgelegd. De Hongaarse regering heeft met succes haar veto uitgesproken over een poging van de EU om sancties op te leggen aan patriarch Kirill, het hoofd van de Russisch-orthodoxe kerk, die oorlogsmisdaden heeft verheerlijkt. Alles bij elkaar zou dit het begin van het einde van Orbáns model kunnen zijn, suggereert Verseck. Het Europese isolement is één probleem, de binnenlandse economische problemen zouden uiteindelijk wel eens beslissend kunnen zijn voor Orbáns toekomst.
Hongaarse politici in Roemenië
Zsolt Németh, de voorzitter van de parlementaire Buitenlandcommissie, was gisteren in Roemenië op een bijeenkomst voor de Hongaren in dat land. Europa is volgens hem de grote verliezer van de oorlog in Oekraïne. Hij verwees naar ‘de gehavende euro, inflatie en stijgende energieprijzen, evenals de chaos in internationale diplomatie’. Németh erkende dat Hongarije en Polen tegengestelde standpunten hadden over de kwestie. Polen helpt het slachtoffer, Oekraïne, door wapens te sturen, terwijl Hongarije “een actief vredesbeleid voert” in een poging de vrede in de regio Transkarpatië te handhaven. Op deze door Boedapest gesponsorde Balvanyos Summer University in Baile Tusnad krijgen Hongaarse politici de kans de Hongaarse minderheid in Roemenië te binden aan de politiek van het buurland. Zaterdag wordt Orbán zelf ook nog verwacht voor een toespraak. Hij heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij verlangt naar een Groot-Hongarije waarin alle Hongaren uit de buurlanden verenigd zijn.
Europese Trump
Viktor Orbán spiegelt zich steeds meer aan zijn Amerikaanse voorbeeld, Donald Trump. Begin augustus zal hij in Dallas de openingsspeech houden op de CPAC, de jaarlijkse Conservatieve Politieke Actie Conferentie van extreem-rechts Amerika. Trump zal er ook spreken, evenals de republikeinse senator Ted Cruz. De CPAC hield eerder dit jaar voor het eerst een bijeenkomst in Boedapest. Daar riep Orbán op tot een conservatieve machtsomwenteling. ‘We moeten de instellingen in Washington en Brussel terugpakken’, zei Orbán bij die gelegenheid. ‘We moeten vrienden vinden, en we moeten bondgenoten vinden. We moeten de beweging van onze troepen coördineren, want we hebben een grote uitdaging voor de boeg.’ De ‘mainstream’ media kunnen we daar volgens de Hongaarse premier niet gebruiken. Hij adviseerde conservatieven om alleen gebruik te maken van eigen media. ‘Het is de enige manier om te wijzen op de waanzin van progressief links. Het probleem is dat de westerse media het linkse standpunt volgen omdat de verslaggevers les kregen van docenten die er al linkse principes op nahielden.’ Zei de man die vorig jaar de uitzendlicentie van de Hongaarse Klubradio introk. De Europese Commissie heeft deze zaak nu voorgelegd aan het Europese Hof van Justitie.