Open brief aan het Fonds voor de Letteren

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vandaag plaatst Sargasso een gastbijdrage van schrijfster en columniste Natasha Gerson. Zij schrijft een open brief aan het Fonds voor de Letteren, want Gerson voelt zich door deze instantie onrechtvaardig behandeld.

Natasha Gerson, auteur, wil op reis, en wel om een toneeltekst te schrijven over een zeeman. Hiervoor vindt zij een aanmonsteringskans op vrachtschip de “Lida” als matroos-scheepsredacteur (zie ook www.zeeopschool.nl). Zee op school voorziet weliswaar in de vlucht naar en van het schip, kost, slaapplaats en een minimale vergoeding, maar aangezien Gerson een gezin achterlaat in Nederland, wordt de spoeling wel erg dun om tot ‘literaire verdieping’ te komen en zij vraagt dus een bescheiden bijdrage in de vorm van een reisbeurs van 1800 euro aan bij het Fonds voor de Letteren. Dit wordt afgewezen. Men vindt de aanvraag meer het karakter van een werkbeurs hebben. Gerson heeft, net als de dichter Jan Kal, de schrijver Eriek Verpale en zo nog een schare schrijvers die door dit Fonds als niet al te literair worden gezien omdat ze zichzelf teveel weten te bedruipen en wat te onstoffig in het leven staan, al een historie met het Fonds. De enige mogelijkheid voor een vrouw om drie maanden aan te monsteren op de wilde vaart is voor het Fonds blijkbaar geen onderneming (het Fonds spreekt van een ‘bootreis’) die te verantwoorden is met een reisbeurs. Gerson is kwaad.

Stichting Fonds voor de Letteren,
Huddestraat 7
1018 HB Amsterdam

t.a.v. Sylvia Dornseiffer, directeur
referentie: 200604072/jl

Geachte mevrouw Dornseiffer,

Met teleurstelling nam ik kennis van het besluit van het Fonds om mij geen reisbeurs toe te kennen voor mijn ‘bootreis’ op de Lida. Het argument dat het project Zee op School daadwerkelijke vlucht naar het schip en kost en inwoning verschaft en daarom mijn aanvraag niet past binnen de reisbeursregeling vind ik een magere en de criteria wel erg eng gedefinieerd. Mijn aanvraag zou het karakter van een werkbeurs hebben, omdat ik in feite een ‘extra’ bijdrage zou vragen om tijd vrij te maken voor het schrijven van een literair werk. Dit is echter nadrukkelijk niet het geval. Het beoogde literair werk, uitvoerig beschreven, zou ik echt
niet aan boord van de Lida schrijven. Daarvoor moet ik erná weer de tijd vinden. Aan boord van de Lida ben ik primair matroos/scheepsredacteur en zal er weinig tijd zijn voor wat voor extra activiteit dan ook. Wat ik vroeg was de mogelijkheid om deze ervaring , ter literaire verdieping te kunnen doen. Want daarin -het feit dat ik mijn gezin er drie maanden voor
achterlaat- voorziet Zee op School nauwelijks. Zoals uitgelegd, blijft mijn (kleine) vergoeding, die gezien kan worden als mijn eigen bijdrage, want een vergoeding voor zeer hard werken als matroos, aldaar. De enige reden die ik heb om aan te monsteren op de Lida is uiteraard om erover te kunnen schrijven, en wel literair. En daar had ik wat meer ruimte voor nodig ter plekke dan daadwerkelijke kost en een slaapplaats. Aanmonstering op de wilde vaart is net iets meer dan een ‘bootreis’ (overigens, correct Nederlands, is de Lida een schip, geen boot, een boot ligt in de gracht).

De bijdrage die ik vroeg was aanvullend, en zeer bescheiden. Dat mijn aanvraag het karakter van een werkbeurs zou hebben bestrijd ik te meer, daar het aangevraagde bedrag nog niet de helft was van het minimum van een werkbeurs!

Mijn aanvraag voor een reisbeurs, kortgezegd, betrof een aanvraag om, ter literaire aanwending, de enige mogelijkheid ter wereld voor een vrouw om drie maanden te kunnen varen en werken op een vrachtschip (overigens in niet ongevaarlijk gebied, namelijk de straat van Malakka naar Chili, naar nu blijkt) aan te kunnen grijpen. Dat is toch potverdorie een reis??? Hoe ik dit nu alsnog moet doen, financieel, weet ik niet. Het is nu een groot financieel probleem voor mij om weg te gaan. Blijkbaar zitten de criteria voor een reisbeurs van het Fonds zo in elkaar dat eigenlijk alleen alleenstaanden zonder kinderen voor daadwerkelijke reiskostenvergoeding in aanmerking komen, ook al hebben ze het niet werkelijk nodig. Ik had mijn aanvraag natuurlijk ook zo in elkaar kunnen breien, dat ik niet uit loon/vergoeding mijn vlucht betaalde, maar dit dan zogenaamd concreet nodig had. Ik heb er echter voor gekozen de situatie accuraat weer te geven.

De afwijzing van het Fonds, in de eerste keer in negen jaar dat ik een aanvraag doe, is een déja vu ervaring, maar dan omgekeerd. Een keer eerder heeft het Fonds een kapitale fout met mij gemaakt. Het betrof hier het aanvullend honorarium voor mijn tweede boek, ‘De Zielen van Midgard’, afgewezen wegens te weinig literaire kwaliteit, want: Te realistisch, te ‘journalistiek’ – blijkbaar zijn schrijvers die zichzelf zo veel mogelijk bedruipen suspect voor het Fonds, zoals nu ook maar weer eens blijkt. Enfin. Hiertegen ging ik in bezwaar. Wat was er journalistiek aan een boek waar de helft van de hoofdpersonen geesten waren? Ik mocht op audiëntie bij dhr. Jessurun d’Oliveyra en die betoogde het nog een keer allemaal. Met aan het eind hiervan een aanmatigend: ‘Meisje, je hebt het ook helemaal verkeerd aangepakt, je had gewoon een reisbeurs moeten aanvragen voor je tocht naar Ethiopië’ (Een gedeelte van het boek speelt zich daar af) Reactie mijnerzijds: ‘Huh? Reis naar thiopië?’ Dit was het moment dat hij best realiseerde zich vergist te hebben. Ik ben nimmer in Ethiopië geweest. Mijn reis naar Ethiopië was een strippenkaart naar een coffeeshop in Oud-West waar veel Ethiopiërs komen. Toch niet zo journalistiek. Het Fonds bleef echter bij het standpunt in beroep. Eigenlijk, vond ik, is het Fonds mij nog iets schuldig. Waarom geen reisbeurs. Ik ga tenslotte nu op reis. Een reis die niet op een andere wijze gemaakt zou kunnen worden. En: Ik volg zijn advies destijds op. Hoe bescheiden het aangevraagde bedrag ook. En met de vraag naar een enigszins flexibele blik op de criteria.

Maar nee.
Sodemieter maar weer op, Gerson. Of nee: Blijf thuis.
Weet u overigens dat uw reisbeurs door uitgevers de ‘afkickbeurs’ genoemd
wordt? Omdat hij primair gebruikt wordt voor schrijvers om op een hutje op de hei te gaan zitten om van de drank af te blijven? Maar de criteria zijn zorgvuldig toegepast, en daar gaat het tenslotte om.

Tot over negen jaar,

Met vriendelijke groet,
N. Gerson

Reacties (30)

#1 Kippfest

Sjeezus, wordt er tegenwoordig niet eens meer geld gegeven aan beleefd vragende bedelaars?
Wat een wereld, wat een wereld…

  • Volgende discussie
#2 Sanspareille

Daar is het fonds voor, kippige kippie. En in dit geval, zoals je zou kunnen lezen, hardwerkende bedelaars.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 MixMasterMike

Het heeft iets droevig naiefs, klagen over het niet krijgen van een subsidie. Per slot van rekening is het niet meer dan een enigzins te manipuleren loterij.
(daarnaast lijkt het me een verdomd moeilijke taak om in de letteren subsidies te moeten verdelen, als ik zie wat een enorme hoeveelheid nieuwe boeken er elke maand weer uitkomen. En in die berg zitten er misschien 3 die zichzelf kunnen bedruipen en de rest moet het o.a hebben van subsidies.)
Ik had eerlijk gezegd meer een onderbouwd artikel verwacht over wanbeleid of onjuiste doelstellingen e.d binnen de subsidiewereld dan deze klaagbrief.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 MixMasterMike

lichtend voorbeeld: http://retecool.com/dieper_comments.php?id=14214_0_30_0_C
(overigens heb ik geen hekel aan mevr. Gerson en heb ik haar vorige boek met plezier gelezen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Kippfest

Oh Sanspareille U heeft me totaal verkeerd begrepen! Ziet u, mijn bericht was totaal verstoken van smilies in het algemeen en knipogende smilies in het bijzonder, waardoor ik dus in zekerste en uitermate hoogste mate geen ironie impliceerde! Oh, het idee.
Nee, ik ben heel eerlijk als ik zeg dat ik me kapotschaam daar ik te laf ben voor wat mevrouw Gerson doet. Ik kan me maar niet loskoppelen van het idee dat alles waar je jezelf niet mee kan bedruipen een hobby is, ziet u?

Geld vragen omdat je te weinig geld krijgt voor doen wat je wilt, omdat je al een gezin moet onderhouden enzo. Zie; ik ben zo’n laffe hond die geen tijd heeft om aan gezin te beginnen omdat ik het leven zie als keuzes die je moet maken! Een brutaal mens, begrijpt mevrouw Gerson, heeft de halve wereld en voor hen is het nooit of/of maar en/en. Ik kan me zeer goed de verontwaardiging voorstellen dat deze prachtkans haar misgund wordt en kan alleen maar applaudiseren voor dit literaire betoog (vooral de zin: “Zoals uitgelegd, blijft mijn (kleine) vergoeding, die gezien kan worden als mijn eigen bijdrage, want een vergoeding voor zeer hard werken als matroos, aldaar.” deed mij soppen in mijn literaire schoenen).

Gelukkig is er nog een beetje vreugd in mijn verkilde hart voor al die niksnutten die wel geld kunnen pulken uit deze fantastische subsidieregeling, dat geeft me nog een beetje het idee van rechtvaardigheid op deze kromme wereld. Nu ga ik weer verder etensresten in een envelop stoppen om naar afrika te sturen. Dahaag!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Sikbock

Helemaal eens met Kippfest! Gaat het om 1800 euro per maand btw?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Seth Gaaikema (stoned)

Kippfest met een gezin: Kuikenfest…
(en dat zo vlak voor Pasen, lieve mensen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 nove

Bravo, heren , nou dat wordt kudo’s schokken dus. Schud maar leeg, komop , niet zo dralen, 2 kratjes minder, die afspraak op Yab Yum een keertje overslaan, lopen is veel beter dan op benzineprijzen kankeren,etc

Als u zo voor ongesubsidieerde vrije kunsten staat, help mevr. Gerson de winter door. Een eerste druk, gesingeerd, daar zal vast wel over te onderhadelen zijn. Of dat , of pas op met die grootspraak waar een puber zich nog niet zous verlagen -of stomdronken of droned of stronken- want met een werkelijke oplossing of een goeder praktische suggestie voor het dillemma of conflict tussen het Fonds en mevr. Gerson f komt ook niet.
Vrij zwak geleuter. Een rentedragende lening soms a 7-8 % , enig idee hoe dat doorwerkt in de boekenprijzen ? Welk effect dat sorteert in een vrije cultuur die eigenlijk elitair en exclusief, voor de gegoeden moet zijn . Wat dat godverdomg doet met het grondrecht op vrije menigsvorming en expressie als er een monopololistische kliek als mecenassen de artistieke ruimte a-priori bepaalt ?Ga je klem zuipen en naai die bitch nog een keer ,doe haar de groeten van de letteren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Sanspareille

Heheheheh
@Sickbock, nee het gaat niet om 1800 pm maar om 600 pm effe leeeeezen bokkie!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 jan

Sinds Gerson mijn hart stal met haar boek over de kraakbeweging kan ze bij niet meer stuk. Helaas ben ik niet bemiddeld genoeg om haar te sponsoren. Maar er moet toch ergens geld te vinden zijn voor haar project. Als ik zie met welk gemak onze publieke omroep geld krijgt voor allochtonenprogramma’s zou ik het eens over die boeg proberen te gooien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Sanspareille

Dank, Jan, kus!
Helaas, de omroepen lusten me ook niet :)
Ik weet ook niet waar het aan ligt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Crachàt

Ik denk dat mevr. Gerson het vooral wil hebben over het al dan niet willekeurige van het toekennen van een beurs. Ze staaft dat meer dan overtuigend met dit voorbeeld, die willekeurigheid. Je kan je afvragen of er beurzen moeten gegeven worden, maar dat valt buiten dit stuk. Ze zijn er, en dienen voor iets.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Branko Collin

Is het nu Sargasso’s bedoeling dat we even met de pet rondgaan? Van welke Sargasso-mecenas is overigens de kans afkomstig om hier zo maar als gastredacteur te posten? Laat je eens zien, en zeg eens wat je wilt!

(Overigens, geen Paypal, want daar speel ik niet mee, en een gesigneerd exemplaar hoef ik niet, want ik ken die hele mevrouw Gerson niet, en misschien kan ze wel voor geen meter schrijven, maar bovenstaande absurde bedelbrief, die lijkt te drijven op de gedachte “werkt de stroop niet, gebruiken we de zweep”, moet beloond worden — ik denk aan een tientje de man of zo –, en dan wil ik weer in ruil voor die beloning een button voor op mijn website. Want zo gaan die dingen. Wiens brood men eet enzovoort.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Jip

Waar heb dit voor nodig? Persoonlijke beslommeringen! Pfff,..komkommertijd zeker? Na arbeidsconflict Groenhuyzen nu geëmmer over 1800 euri?? What’s next? Tuintips van Rita?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Branko Collin

Ah, Sanspareille == N. Gerson?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 m.
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Odoaker

TOET TOET!!!!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Sikbock

@ Gerson: Ik adviseer u die journalistieke insteek eens overboord te zetten ( haha! toepasselijk niet?) en aan te monsteren bij rederij Doeksen. Uit die ervaringen valt met wat literaire fantasie vast wel een boek te peuren! Bijkomend voordeel is dat u betaald wordt en elke avond lekker thuis slaapt! Succes!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Steeph

En dan is het waarschijnlijk ook nog eens zo dat er waarschijnlijk al 1800 euro is uitgegeven aan arbeidsloon, kantoorkosten, managementoverhead en zakenlunches om tot de conclusie te komen dat de regeltjes de regeltjes zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Larie heel melig

@Sickbock: Zeg, Admiraaltje uit de buurt met zo’n achterbakse afwimpeling kunt U toch iemand niet afschepen, Uw advies loopt de spuigaten uit waarmee de schrijver haar zorgen niet overboord kan zetten want zij wil boter bij de vis en U stuurt haar van bakboord naar stuurboord terwijl zij haar bakens wil verzetten en het over een andere boeg wil gooien.
Dat zet geen zoden aan de dijk en richt haar ten gronde, niet dat ik met alle winden meewaai hoor maar met moet tussen de klippen doorzeilen..etc..ben even leeg.

Maar wellicht..Morgenrood brengt water in de sloot en dat staat als een paal boven water :)))

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Kippfest

Och kom, Nove heeft gelijk, laat ik eens constructief zijn en een oplossing vinden voor dit stringente probleem:

http://www.gimeg.nl/?sc_id=139&sp_id=462

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 sanspareille

:) Hij is leuk :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 MixMasterMike

@22: ik zie dat je het bijpassende schoeisel al hebt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 sanspareille

@23 Ja, goed he, en ze zitten zoooo heeerlijk… maar een paar euri bij de Aktion. En heel erg antislip

Overigens heb je gelijk wat die stortvloed aan boeken en subsidie betreft en ook dat het iets treurigs naiefs heeft om over die subsidie te zeuren. Ik ben ook treurig naief. En wat het FDL betreft had ik zoiets van mág ik nou ook es. Ik netwerk ook niet genoeg. Maar ik heb nou in elk geval een blog. Ga ik daar wel zeuren en af en toe op Sargasso een núttig stukje, dat niet over mezelf gaat. :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 MixMasterMike

@25: Mijn reactie op jouw brief komt trouwens ook voort uit het feit dat ik zelf ook nog wel eens met subsidiecommisies heb te maken (in een ander vakgebied, maar toch) en dat ik daar dezelfde mannetjesputters met hun ongeinteresseerde argumenten tegenkom.
En ach, als dit het begin is van een heleboel mooie stukken op Sargasso hoor je mij niet klagen!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 target

hmmz, lastig probleem inderdaad… Uh, sparen heeft zeker ook geen zin? ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Krekel

Zijn er geen vermogende, vrijgezelle dames die uw gezin willen huren voor een schamele 1800 euro per maand?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 sanspareille

Dat IS op zich een idee, hihi, mijn wederhelft is zeer beslaapbaar en de kinderen zoals je ze zou bestellen als het kon, maar ik ben te bang dat ik ze dan niet terugkrijg :)

Overigens vertrek ik nu donderdag of vrijdag om in te schepen in Mumbai (vm Bombay), hoe dan ook, en wie mij wil volgen kan dat doen via mijn blog
http://www.myspace.com/sanspareille (of op bovenstaande naam klikken) en natuurlijk het ‘kinderlog’ van de Lida op http://www.zeeopschool.nl

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Pepijn

Tja, wat let je om aandelen in je boek te verkopen. Ik wil best nu al je boek kopen, als er nog 100 mensen zijn kun je op pad toch?

pepijn

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 sanspareille

Ik GA ook wel op pad hoor. Maar ik had zo graag gezien dat het Fonds een bijdrage zou leveren voor een unieke kans waar iemand ook veel fysieke inzet moet tonen om literaire research te doen in plaats van weer een of andere stofbal naar een ‘literair congres’ te sturen. Maar het pas niet in de regeltjes. Daar ging het me om. Groet, N.

  • Vorige discussie