Slecht nieuws voor iedereen die vrede in Israël en de Palestijnse gebieden een warm hart toedraagt. Benjamin Netanyahu, leider van de Likud-partij, heeft een coalitieakkoord in elkaar gesleuteld en de partij van Avigdor Liebermann mag meedoen. Liebermann is leider van de ultranationalistische Yisrael Beiteinu (‘Israël ons huis’), die tijdens de laatste verkiezingen werd beloond met 15 zetels in de Knesset.
Bronnen binnen de Likud-partij, die de onderhandelingen leiden, bevestigen dat Liebermann minister van Buitenlandse zaken wordt. Zijn partij wordt verder verantwoordelijk voor de binnenlandse veiligheid, infrastructuur, toerisme en integratie. Het is echter nog allerminst zeker dat de regering nu rond is. Een regering in Israël heeft 65 van de 120 zetels in het parlement nodig. Likud en Yisrael Beiteinu komen samen tot 42 zetels (27 + 15).
Komende donderdag hoopt Netanyahu zijn regering te kunnen presenteren, die waarschijnlijk een coalitie tussen meerdere middelgrote partijen + Likud wordt. Kadima, de grootste partij van het land, lijkt geen kans meer te hebben in de coalitiebesprekingen.
Likud en Yisrael Beiteinu zijn partijen die het op veel punten eens zijn. Beide partijen zijn conservatief-liberaal en officieel seculier, hoewel het zionisme sterk doorklinkt in de partijen. Yisrael Beiteinu profileert zich echter veel meer als een nationalistische partij, die het vooral de Arabieren in eigen land heel moeilijk gaat maken. ‘Israël voor de Israëli’ lijkt de partij op het lijf geschreven.
De mogelijkheid dat Liebermann minister van Buitenlandse Zaken wordt, zet kwaad bloed bij ‘de Europese minister van Buitenlandse Zaken’ Solana. Hij is er als de kippen bij om een waarschuwing af te geven aan een mogelijke havikken-regering in Israël. De twee-statenoplossing voor het conflict is volgens Solana heilig. Een eventuele regering met de omstreden Liebermann zal zich daar ook aan moeten houden.
Liebermann staat vooral bekend om zijn uitspraken ten opzichte van Palestijnen en Israëlische Arabieren. Ter illustratie: Alle Palestijnse gevangenen moeten verdronken worden in de Dode Zee en Israëli die het daar niet mee eens zijn moeten opgesloten worden in de gevangenis, aldus Liebermann in de Knesset.
Zijn reputatie snelt Liebermann ogenschijnlijk snel vooruit en alleen al daarom zou voorkomen moeten worden dat hij en zijn partij een vinger in de pap kunnen krijgen. Hoewel het schreeuwen van ultranationalisten zelden resulteert in werkelijk handelen, doet het geen goed aan het vredesproces in het Midden-Oosten. Sterker: een boycot ligt voor de hand, gezien de vergelijking met Hamas, die ook democratisch gekozen is, maar daarna niet erkend is, omdat de partij haar standpunten niet wil inbinden.
Reacties (18)
“Een regering in Israël heeft 65 van de 120 zetels in het parlement nodig.”
Ze gaan er daar op voorhand van uit dat er wel 4 parlementsleden in een regeringsperiode uit de coalitie stappen?
Lijkt me trouwens wel moeilijk werkbaar. Als er twee blokken ontstaan wordt de kans groter dat er geen regering gevormd kan worden (in andere landen alleen als het precies op 60-60 uitkomt, in Israël dus ook bij 64-56). Gelukkig houdt de versplintering in Israël in, dat er altijd wel ergens een paar extra zetels te ronselen vallen tegen de nodige voorwaarden (of dat nou echt gunstig is, is ook nog te betwijfelen).
Dat het tot een coalitie met Likud en Yisrael Beiteinu zou komen lag trouwens wel redelijk vast nadat de uitslag van de verkiezingen duidelijk was. Ik durf ook wel een gok te doen naar de overige partners: Shas, UTJ, HaIhud HaLeumi en HaBayit HaYehudi. Oftewel zo’n beetje de religieuze partijen. Die krijgen dan wat religieuze kluiven toegeschoven (zoals de vorige keer dat ze nodig waren de uitzondering op dienstplicht voor streng religieuzen), op voorwaarde dat ze zich niet met oorlogszaken bemoeien.
Het is nog iets ingewikkelder met Lieberman: zijn partij is de partij voor de Russische joden. Er is dus een etnisch aspect en ook een cultureel aspect: Russen hebben minder vertrouwen in democratie en meer in een sterke man:
Lieberman appeals to Russians because he is perceived as an anti-democrat, someone who stands apart from other Israeli politicians who engage in endless, inconclusive dialogue. They see him as a decisive man of action.
@3: Zoiets is ook niet echt nieuw. Shas is bijvoorbeeld de partij voor de joden afkomstig uit het midden-oosten en noordelijk Afrika.
Zat er aan te komen idd. Gevaarlijke ontwikkeling, juist ook binnen Israel. Maar voor het vredesproces is het misschien nog niet eens zo slecht. Nu gaat het namelijk ook dramatisch met het vredesproces (het bestaat niet). Een extreme regering in Israel kan het juist makkelijker maken om de broodnodige druk op Israel uit te oefenen, voor de Amerikanen met name. In de nu onstane situatie zijn aan beide kanten extreme partijen aan de macht, wat de kans van slagen mocht het desondanks tot een akkoord komen veel groter maakt.
@5:
Het maakt het gemakkelijker om kritiek te leveren, maar de Israëlische regering zelf zal minder gevoelig voor die kritiek zijn. Enne: heeft de verkiezing van Hamas de vrede al wat dichter bij gebracht, vraag ik me dan af? Een extreme regering in de Palestijnse gebieden maakt het gemakkelijker wat druk uit te oefenen?
Is de vrede in Noord-ierland tot stand gekomen door toedoen van Paisley en de provisionals, of doordat iets meer gematigde partijen met elkaar gingen praten?
Extreme standpunten bemoeilijken akkoorden alleen maar. Ze brengen geen oplossingen voor conflicten, want ze zijn alleen maar geïnteresseerd in hun eigen eenzijdige oplossingen.
Beetje off-topic.
@7: “Ook Hitler is democratisch aan de macht gekomen.”
Max Pam mag zijn geschiedenislessen nog eens overdoen.
Die Liebermann is toch niet helemaal zo zwart-wit, want hij is wel voor de vorming van een palestijnse staat en is seculier.
Volgens Radio1 vanochtend willen ze toch het liefst een regering met Kadima vormen.
@9: De vraag is of Kadima water bij de wijn wil doen. Als grootste partij denken ze aanspraak te maken op het premierschap
@6:
Klopt op zich, maar omdat het vredesproces al muurvast zat, maakt het weinig uit. Het enige wat in de huidige situatie kan veranderen is de positie van de VS, en een extremere regering maakt die move (die in de lucht hangt) makkelijker. Het gaat dan met name om het betrekken van Hamas en bespreekbaar maken van de nederzettingenpolitiek van Israel.
Hamas is juist een goed voorbeeld van mijn stelling: als Hamas een akkoord sluit (en dat is zeker niet onmogelijk) is dat veel steviger dan als ze niet betrokken worden, en ze spoiler gaan spelen.
Extreme standpunten bemoeilijken het maken van akkoorden. Maar dat doen ze ook als ze niet aan de onderhandelingstafel zitten. In dit specifieke conflict is dat meer dan eens bewezen.
@9: In dat geval is de verkeerde volgorde gekozen. Dan hadden eerst Kadima en Likud het eens moeten worden. Daarna ga je pas op zoek naar andere partijen die bij een akkoord daartussen passen. Nu is defensie al vergeven en al een duidelijke richting aan de te vormen regering gegeven. Daar heeft Kadima helemaal niets meer bij te winnen (en bovendien zou het medeverantwoordelijk worden voor de militaire acties die Liebermann en Netanyahu zich in het hoofd halen). Het zou dus uiterst onverstandig zijn mee in de regering te stappen. Dan kun je beter in de oppositie gaan en hopen dat de orthodox joodse partijen een keer in onenigheid weglopen (de 6-partijenmeerderheid die ik voorzie lijkt me ook niet echt stabiel), het liefst voor de volgende oorlog is uitgebroken.
@9: Laat je niet voor de gek houden: Zijn idee komt vooral overeen met het idee van de thuislanden in Zuid-Afrika. Alle Arabieren moeten Israël uit en die thuislanden in (waarbij delen van de Westelijke Jordaanoever door Israël geannexeerd worden). Daar mogen ze dan fijn “onafhankelijk” zijn, in niet levensvatbare enclaves met hoge muren eromheen.
@12 ik hoorde op radio1 dat hun akkoord omvat dat de ministersposten die nu zijn verdeeld komen te vervallen als Kadima toch meedoet.
@13 tja, het is meer dan andere politici aanbieden zullen we maar zeggen…
Er is geen verband tussen kans op vrede en wie de baas is in Israel.
De raket- en bomgordel-mannetjes citeren nl. de eeuwig geldende bevelen van hun Profeet uit de Koran en de Haddith, welke zijn: verover de wereld en maak de niet-moslims dood of slaaf.
Robert Spencer on islam
@14: Voor de Palestijnen in de bezette gebieden is het misschien meer (dat valt ook nog maar te bezien), voor de Palestijnse Israëliërs is het zeker minder. Objectief gezien is het in ieder geval etnische zuivering. Verder heb ik zo mijn twijfels over de oprechtheid aan het aanbod aan Kadima en blijft staan dat in het kabinet Likud en Yisrael Beiteinu een meerderheid hebben en dat Kadima bij deelname dus geen invloed kan uitoefenen op (oorlogs)beslissingen waar ze wel medeverantwoordelijk voor wordt. Mij dunkt dat Kadima er hoe dan ook slecht aan doet om met Yisrael Beiteinu in 1 kabinet te gaan zitten. Likud heeft zijn keuze tussen die twee partijen nu duidelijk gemaakt door eerst met de laatste te gaan praten.
@11: klopt ook, maar ook daar zijn weer kanttekeningen bij te plaatsen.
De positie, die de VS in neemt, is veel meer afhankelijk van de inzichten en handelingen van de president van de VS dan van wie er nu feitelijk in de Israëlische regering zitten. Een extreme regering in Israël zal hooguit de macht van de joodse lobby in de VS enigszins beperken.
En over Hamas en onderhandelingen… dat is een kip-ei discussie. Nu ze er zijn en groot zijn geworden, kun je ze niet negeren, dat klopt. Maar als er al veel eerder was onderhandeld met Fatah, was dat wellicht nooit nodig geweest, en de opkomst van Hamas is juist te wijten aan het feit, dat de gematigde krachten geen enkel succes hebben kunnen tonen.
Toen Rabin met Arafat ging praten, (b)leek er van alles mogelijk en had Hamas geen enkele macht. Toen Rabin werd vermoord door een Israëlisch extremist, was dat afgelopen. En toen begon Shin Beth ook nog eens met de financiële ondersteuning van Hamas, om een tegenwicht tegen Fatah in de Palestijnse gebieden te creëren. En dat is gelukt, maar ik denk niet, dat we daar blij mee moeten zijn, of dat dat geholpen heeft een oplossing dichterbij te brengen.