Nam tua res agitur, paries cum proximus ardet

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In het Noordhollands Dagblad stond enkele dagen geleden een bericht dat mij nu pas bereikt heeft, maar dat ik u niet wil onthouden. Het is, in meerdere betekenissen van dat woord, adembenemend.

Onder de kop “Zorg voor kwetsbare luchtwegpatiënten” worden er in dit bericht twee inwoners van Hoorn geïnterviewd, die gezondheidsproblemen hebben gehad door de rook van houtkachels in hun straat. Een van de twee moest ettelijke keren per dag overgeven. De ander kreeg een ademhalingsprobleem. De buren waren niet te vermurwen. Het ene slachtoffer van de misschien knusse, maar in elk geval giftige houtkacheltjes zag zich gedwongen haar huis te verlaten en bij haar ouders te gaan logeren, de ander moest in de badkamer gaan slapen omdat dit in huis nog de enige plek was waar hij kon ademen.

De burgemeester verloste hen uit hun ellende door de buren het stoken te verbieden. Hij kon dit doen omdat het bouwbesluit van de gemeente Hoorn een artikel 7.3.2 bevat, waarin bepaald wordt dat je met de rook die je produceert de omgeving geen hinder mag aandoen.

Nu, enige tijd later, wil de burgemeester deze bepaling schrappen zodat de stookverboden ongedaan kunnen worden gemaakt. Zijn argument is, blijkens een brief aan de raadsleden die ik op het internet vond, dat hij niet weet wat hij onder hinder moet verstaan.

Het is te hopen dat zijn raadsleden dat wel weten, anders valt te vrezen dat de huizen van de twee rookslachtoffers opnieuw onbewoonbaar worden.

Dit is niet alleen een probleem van twee inwoners van Hoorn. In het hele land neemt het gebruik van houtkachels en open haarden de laatste jaren sterk toe. In het vervuilen van de lucht heeft de houtrook een serieus te nemen aandeel gekregen. Recent onderzoek heeft uitgewezen, dat houtkachels en open haarden een flinke bijdrage leveren aan de hoeveelheid fijnstof in de lucht: op een milde winterdag in sommige wijken tot 39%. Zeker bij mistig of windstil weer kunt ook u er ziek van worden. Heeft uw buurman of buurvrouw dit probleem, dan hebt u het morgen misschien ook. Rook is nu eenmaal giftig voor alles wat ademt.

Daarom is de spreuk van de dag ditmaal ontleend aan Horatius:

Nam tua res agitur, paries cum proximus ardet – Want jijzelf hebt een probleem, wanneer de wand van de buren in brand staat.

Enkele bronnen:
http://www.ecn.nl/docs/library/report/2009/e09083.pdf
http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/92na1.pdf

Classicus Bart Berman verbindt regelmatig een oude Latijnse of Griekse spreuk met het hedendaagse nieuws en is ook te lezen op zijn eigen blog Demodokos.

Reacties (31)

#1 paulteule

leuk. Maarehh..waarom staat hier nu rechts van mijn comment een advertentie voor openhaarden en rookafvoeren?

  • Volgende discussie
#2 Taco Zip

Bij mist moet je ook geen kachel of haard stoken.
Wordt ook meegewogen dat door verwarming van kachels er minder kolen en gas verstookt hoeven worden in electriciteitscentrales?
Ik mis verder nog de tag ‘aanstellende buren’ bij dit item.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Quintana

Ik heb het blog met oude spreuken doorgelezen en bij mijn favorieten gezet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bismarck

@2: Verwarm jij je huis op stroom? Als je zoals de meeste Nederlanders op gas stookt, stoot je aanmerkelijk minder vervuiling uit en stook je ook veel efficiënter dan met een open haard of houtkachel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 knelistonie

Opvallend hoe de poster een in principe statisch gegeven (irritatie door rook) weet om te zetten naar een dynamische omgeving die vol van dreigende gevaren is.

In wezen hebben we het over gewenningsverschijnselen. Niet zo vreemd na 20 jaar van pure frisse lucht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

@5: Ik zou gezondheidsproblemen niet vatten onder gewenningsverschijnselen. Het is niet voor niets dat we tegenwoordig aanmerkelijk ouder worden dan een paar eeuwen terug en dat er tegenwoordig geen hele steden meer afbranden, ondanks het feit dat ze inmiddels aanmerkelijk dichter bevolkt zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 gronk

Heeft de poster van dit stukje ook last van ‘electrosmog’? Schijnt ook vre-se-lijk te zijn.
Ik zou tevens ’t tagje ‘NIMBY’ willen aanraden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 mb

het hout dat ik verband is afvalhout, dat vrienden en familie voor me bewaren. Het zou anders richting afvalscheiding zijn gegaan.

Overigens nog geen klagende buren op bezoek gehad. Ik kijk altijd even wat de wind doet.

en dan het klagen…. als je in de pluim zit is dat irritant, maar hoe ver moet je gaan? Electrosmog (buurman kunt u het koffiezetapparaat even uitzetten?)

Ik had ooit een gestoorde benedenbuurvrouw die klaagde over de barbecue 12 huizen verderop, met een wind die van haar afstond.

t is ene lastig probleem dat de burgemeester gemakkelijk oplost – voor hemzelf in ieder geval

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Taco Zip

@4: wat ik maar bedoel is dat dit wat geneuzel in de marge is. Eén stoomboot naar Spanje minder en iedereen kan gewoon z’n houtkachel blijven stoken.
Dat twee astmatici mot hebben met een buurman met een onkundig gemonteerde kachel is een heel andere kwestie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Jomer

Uit de reacties krijg ik de indruk dat last van houtrook voornamelijk in verband gebracht wordt met astma en ook wat lacherig afgedaan wordt. Niets is minder waar. Het is gewoon puur ongezond. Ook bij ons achter woont zo’n “stookgoeroe”, die ongeacht de weersomstandigheden dagelijks zijn houtkachel stookt als hoofdverwarming. Het resultaat is stank en hinder. Met alle roosters dicht toch hinder aan slijmvliezen, waardoor verstoptheid en irritaties aan ogen. Dat begint zelfs al, als je nog niets ruikt vermoedelijk door de fijnstof en giftige dampen. Laat staan als je de deur uit gaat. Er zijn dagen bij, dat je buiten je adem inhoudt tot je een eindje uit de buurt bent. En dat in een tijd waarin de overheid inclusief gemeentes zich druk maken om uitstootvan het verkeer, dat vele malen minder schadelijk is. Niet harder dan 30 op een doorgaande weg zogenaamd voor het milieu! Er zijn voldoende onderzoeken, die aantonen dat houtrook 15x schadelijker is dan sigarettenrook, en die mag je binnen al nergens meer opsteken.
Aan hen die dit probleem bagataliseren adviseer ik om er eerst eens dieper over na te denken, of anders zelf eens zo’n buurman op te zoeken die voor dagelijkse milieuvervuiling zorgt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 gronk

In een grote stad wonen is ook best ongezond qua fijnstof.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 knelistonie

@10 Je “Is gevaarlijk”-zijnde betoog baseren op 1 stookgoeroe is…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 DJ

@gronk, en dat los je weer op met electrosmog … Electrostatic precipitator [x]
/folie

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 knelistonie

@10 bis Want heb je (Jomer) enig idee van London 1913, of Midlands 1820, of Mexico 1988 ? #reisttijd

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Sigi

Wat ook zo “fijn” is: woonboten met kleine rot schoorsteenpijpjes, uitgang net op neushoogte die ook van die stinkende houtkacheltjes stoken. Krijg dan toch de neiging om daar een zak overheen te knopen zodat ze hun eigen stank en gif kunnen inademen.
Ik krijg het er ernstig benauwd van en daar is niets grappigs aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 DrBanner

Gebrek aan schoorsteenhoogte is het probleem. Zeker als het de hoofdverwarmingsbron voor iemand is. Daar kan een burgemeester wat aan doen, middels verordeningen. Want het is voor iedereen beter en gaat indivuduele gevallen te boven.

Ik heb als individu een (permanent) medisch probleem, dus moet een ander individu zijn gedrag (permanent) aanpassen – heeft grenzen tot waar dat opgaat.

Verwarmen is slecht voor het milieu. Maar het is wel nodig.

Die 3 zaken moeten ontmengd worden, wil het probleem uit het postje opgelost kunnen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Henk Daalder Windparken Wiki

Niet gebrek aan schoorsteen hoogte is het probleem.
Doordat de lucht altijd 3 dimensionaal wervelt komen de gifgassen ook op de grond en bij het slaapkamerraam.
Volgens het milieujaarverslag van PBL, toen ze dat nog maakten, sterven er jaarlijks 18.000 nederlanders door fijn stof.
60 % van dat fijn stof is van het verkeer,
10% van houtkachels
Houtkachel stokers zijn dus schuldig aan de dood van ca 1800 buren per jaar

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 knelistonie

@17 de medische wetenschap is nog niet zover dat ze de oorzaken voor veel ziekten en kwalen nauwkeurig in kaart heeft. Maar een PBL dus wel ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Michel

Feit is dat als je verkeerd stookt, je je buren inderdaad in de stank zet, met name bij mist en windstil weer. Bij andere weeromstandigheden is over het algemeen het fijnstof effect vale malen minder dan een roker in je kamer of in de aangrenzende tuin.
Aan de andere kant hout stoken is CO2 neutraal, wat gasstoken weer niet is.
Waar de politiek wel wat kan doen is inderdaad de schoorsteenhoogten vaststellen, scherpere wetten voor de kachelkwaliteit vast stellen, en normen voor brandhout instellen (hout wat niet droog is geeft verontreinigde rook)
O, ja en 30% van de fijnstof is zout. Dan is zeezout verantwoordelijk voor 5400 doden per jaar!!! Zo komen de fabels in de wereld…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Henk Daalder Windparken Wiki

Puur schoon zeezout is onschadelijk
Maar zoutdeeltjes trekken vocht aan en vocht weer andere deeltjes, dat gecombineerde deeltje is wel degelijk schadelijk.

Is het met houtkachelrook net zo als met asbest en roken?
Al jaren is bekend hoe schadelijk het is, maar voorstanders en beschermers van de moordenaars proberen het met desinformatie het moorden voort te zetten.
Houtkachel verkopers zijn handelaren in moordwapens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 gronk

@20: autohandelaren ook. D’r vallen jaarlijks direct 1000 doden als gevolg van verkeersongelukken. Desondanks hoor ik geen stemmen op gaan voor een autoverbod.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Yevgeny Podorkin

@ Windparken Henk

Als je nou het (droge) hout met Eucalyptusolie besprenkelt naast dat het lekker ruikt: tegen spierpijn, verkoudheid, hoest en bronchitis en weert muggen…en je gebruikt daarnaast geen briketten uit Rwanda of Z.Amerika maar sloophout uit de bouw of eigen tuin. En alleen voor de gezellig

Wat ben je dan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Henk Daalder Windparken Wiki

@21 auto’s hebben een veel groter nut dan houtkachels
Bovendien zijn houtkachels overbodige vervuiling, iedereen kan aardgas krijgen en er zijn gel haarden voor de mensen die graag vuurtje stoken.

@Yevgeny Podorkin
wat is het verschil tussen
– iemand die met zijn houtkachel buren berooft van 10 gezonde levensjaren?
– iemand die stukjes springstof verstopt in haard hout?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Henk Daalder Windparken Wiki

En dan dit:
Er vallen naast de 1000 doden door verkeersongelukken ook nog ca 12000 doden door de giftige uitlaatgassen. Deze 12000 mensen krijgen bijvoorbeeld 10 jaar eerder last van hun longen of hart, zodat ze hijgen als een hardloper als ze naar de WC schuifelen.
Te zien in bejaardenhuizen en verpleeghuizen. Wat kost die schade?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 a-gnosis

Science: Preface
Preface
Nearly all the ambient outdoor air pollutants in the U.S. have decreased dramatically over the last 30 years. EPA’s most recent air quality trends report confirms this downward pattern — both nationwide and for individual cities. Motor vehicles are now equipped with effective emission control devices and industrial sources have been largely controlled. Large point sources, such as factories and incinerators, have been forced to meet stringent emission standards. But just one important outdoor source of air pollution remains inadequately addressed in most areas — residential fireplaces and wood stoves. Yet this is the one source of air pollution that produces fine particles and gases containing a multitude of toxic substances and carcinogens, and fine particles are associated with morbidity and mortality in urban areas.
Wood smoke, like cigarette smoke, is generated by the process of combustion. Like other combustion sources — cigars, cigarettes, diesel engines, incinerators — it generates hundreds of toxic compounds and many carcinogens. Further, people choose to use their wood stoves and fireplaces during the worst meteorological periods possible — on cold winter nights when there is no wind, and the air stagnates at ground level with strong temperature inversions. A single fireplace operating for an hour and burning ten pounds of wood during that time will generate 4,300 times more carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons than thirty cigarettes. Fortunately most of the pollutant emissions go up the person’s chimney, but with the low wind speeds on cold winter nights, the emitted plumes hug the ground for hours. Soon the particles penetrate into the neighbors’ homes, reaching about half the concentration indoors as outdoors. A home with a single wood burning source can elevate indoor particle concentrations at hundreds of surrounding homes in the neighborhood. Despite efforts to tighten windows, close doors, and insulate a home, there is no defense — the fine particles from a neighbor’s chimney penetrate through the barrier of all surrounding walls of residences, entering the lungs of its residents. For those on the receiving end of a neighbor’s fireplace or wood stove, it is often similar to living with a chain smoker. The pollutant exposure is involuntary, repetitive, caused by a tiny minority of burners, and composed of a great array of toxic chemicals and cancer-causing compounds, such as polycyclic aromatic hydrocarbons, dioxins, and metals.
This website is intended to help bring the story of residential wood burning to the layman, the interested member of the public, the thoughtful environmentalist, the government official, the newspaper writer, and to researchers who may not be familiar with combustion forms of air pollution such as the common fireplace or wood stove.
Dr. Wayne R. Ott
March 28, 2001

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 a-gnosis

Als ik in de herfst in Parc du Morvan Fr.kwam en daar de houtrook rook, bracht me dat in een goede stemming. Nostalgisch vond ik dit. Dit, totdat mijn buren in Nederl. besloten in het stookseizoen dagelijks “”sprokkel”hout te gaan stoken. Al vrij snel kreeg ik luchtwegklachten. Mijn KNO arts constateert in de wintermaanden rood geïrriteerd weefsel in mijn bovenste luchtwegen, mijn stembanden zijn geïrriteerd. Ook heb ik last van geïrriteerde ogen en dit alles alleen in het stookseizoen.
Huisstof is roetzwart, ik vind zelfs roetdeeltjes in huis. Milieu-inspectie heeft roetdeeltjes foto’s gemaakt.
Weet u dat volgens een WHO-rapport jaarlijks wereldwijd 2 miljoen mensen sterven aan de gevolgen van houtrook?
Weet u dat volgens lab.onderzoek chemicaliën in houtrook 40 x langer actief blijven in het lichaam dan die van sigarettenrook?
Weet u ook dat volgens vele rapporten, waaronder die van WHO er in houtrook 17 kankerverwekkende stoffen zitten om nog niet te spreken van al die andere giftige stoffen.
Weet u dat giftige stoffen in houtrook 10tallen xx sterker zijn om tumoren te veroorzaken dan die van sigarettenrook?. Dit volgens laboratoriumonderzoeken. Mijn buurvrouw, arts, had haar artsenpraktijk aan huis. Het was niet mogelijk om in de wintermaanden haar praktijk te ventileren. Door alle kieren kwam de houtrook. Hierdoor kreeg mijn buurvrouw aanvallen van astma. Inmiddels is zij verhuisd.
Het verhogen van een schoorsteen heeft bij mist, windstilte of weinig wind geen effect. Volgens berekeningen, wil men geen overlast meer hebben, zou een schoorsteen 2,5 maal de gebouwhoogte moeten zijn, gemeten vanaf het maaiveld. Dit staat geen gemeente toe. Mijn buren hebben hun schoorsteen verhoogd en de klachten zijn niet verdwenen. Je mag het probleem ook niet verplaatsen. Dit gebeurt wel met het extra verhogen van een schoorsteen.
Nu er steeds meer burgers besluiten om dagelijks hout te gaan stoken zou het goed zijn om burgers hierover goed te informeren. Dit door de overheid. Burgers te informeren over de schadelijke effecten voor de gezondheid die houtrook geeft. Waarom zou houtrook “”schoner”” zijn dan sigarettenrook.? Denk niet omdat hout een natuurproduct is, dat het dan niet schadelijk is. De natuur bevat vele schadelijke stoffen.
Er zijn goede alternatieven om een gezellig vuurtje te zien. Stoken met gas.
Ik gun jou, gun jij mij schone lucht

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Yevgeny Podorkin

@ Winparken henk

a) is een ontevredenheid stokende roker en b) is een zelfmoordenaar

Maar “buren beroven van 10 gezonde levensjaren” is van zoveel factoren afhankelijk, dat kan je zo niet stellen. Ik woon zelf ook naast een straatje maisonettes met alleen houtkachels voor ruimteverwarming. Terwijl daar tegenwoordig prima alternatieven voor zijn op het gebied van gashaarden

Kan best op hout: alleen voor speciale gelegenheden…maar dan snij je weer (zoals bij zoveel andere dingen) de kwestie van zelfbeheersing des menschen aan. En dat zijn wat dat betreft overwegend net stadsduiven…of indianen in een reservaat: vreten en zuipen tot je erbij neervalt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Henny

Als ik zo de bovenstaande verhalen lees, dan zijn er toch minder dan verwacht, schrijvers die proberen enig begrip en inzicht in de materie te krijgen.
Kunnen deze mensen zich gewoon eens een voorstelling maken, wat het zou kunnen betekenen, indien zij zelf een buurman/vrouw zouden hebben of misschien wel meerdere, die dagelijks zorgen voor een ongewenste hoeveelheid vuile lucht van een houtkachel? Wat heeft het nu voor zin om het te vergelijken met uitlaatgassen van auto’s. het is GEEN vergelijk. Het komt er EXTRA bij! Aan auto’s is en wordt intensief gewerkt om het schoner te maken. Aan houtkachels wordt niets gedaan. Men stookt maar een eind weg, weer of geen weer en men stopt er van alles in, zonder op te letten of het wel aan de juiste specificaties voldoen of wat de weersomstandigheden zijn.
En wat bedoelt u met CO2 neutraal? Dat is helemaal het probleem niet. Het gaat om alle fijnstof en andere chemicaliën die vrijkomen en de onwelriekende stank, die dat met zich meebrengt. Ook het vergelijk met hout in een electricteitsoven, of een kolencentrale snijdt letterlijk en figuurlijk geen hout. Bij dergelijke centrales worden alle mogelijke maatregelen genomen om juist uitstoot te minimaliseren, daar zijn vele regels voor. Wat daar uitkomt is nog geen 1% van wat bij een houtkachel wordt uitgestoten.
Het wordt echt tijd, dat er van hogerhand paal en perk gesteld wordt aan deze hand over hand toenemende houtkachel terreur!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Henk Daalder Windparken Wiki

Dank je.
Het zou natuurlijk kunnen dat veel amsterdammers neusdoof zijn

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Ray

Hmmm…
Ik heb hier een tijdje geleden ook al iets over geschreven.
http://milieuridder.blogspot.com/2010/10/schoorsteen-terreur.html

Zij het met wat ‘luchtiger’, maar daarom niet minder serieus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 emigrant

In het Archeon in Alphen aan de Rijn heb ik eens een gereconstrueerde prehistorische hut bezocht, die gebouwd was van takken en rijshout. In het dak was een rond gat, waardoor de rook wegtrok van het houtvuur daar pal onder. Maar niet alles trok weg: in die hut stond vrijwel de hele tijd rook. Ook in de oude tijd woonde men dus niet zonder vervuiling.

  • Vorige discussie