Missie Uruzgan ?stilzwijgend verlengd?

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

De proefballonnetjes die minister Verhagen van Buitenlandse zaken de afgelopen weken opliet over verlenging van de missie in Uruzgan kwamen hem op het verwijt van politiek opportunisme te staan. Niets blijkt echter minder waar te zijn. De minister plukt de zure vruchten van een ‘kapitale onoplettendheid’ van zijn departement.

Het optreden van Verhagen en de speculatie over een verlenging van de Nederlandse missie in de Afghaanse provincie baarden de afgelopen weken veel opzien. Volgens velen, onder wie vice-premier Wouter Bos, viel de opstelling van het kabinet niet te rijmen met de oorspronkelijke uitgangspositie van een beperkte missie, met als doel het creëren van stabiliteit in de geplaagde regio. Uit intern gelekte documenten blijkt nu echter de ware reden van de noodgedwongen verlenging: het contract met de Verenigde Staten is stilzwijgend verlengd, en het kabinet heeft zich niet aan de opzegtermijn gehouden.

De Speld sprak met twee topambtenaren van het ministerie. “Het is buitengewoon amateuristisch, dat kan ik je wel vertellen. Enkele jaren geleden hebben we de overeenkomst ontvangen waar Nederlandse troepen een leidende rol krijgen in Uruzgan, voor een vooraf gespecificeerde tijd, en dat hebben we ondertekend. Nu blijkt dat bepaalde clausules niet goed zijn gelezen, en dat zowel de Nederlandse belastingbetaler als de in Uruzgan gestationeerde militair daarvan de dupe zullen gaan worden.”

De militaire samenwerkingsovereenkomst biedt de mogelijkheid om eens per twee jaar de overeenkomst zonder opgaaf van reden te ontbinden. “Die termijn liep echter op 14 juli af. Dat betekent dat we tot 2012 in Uruzgan moeten blijven. Anders hebben we een flink probleem.” Het blijkt dat niet alleen de opzegtermijn onduidelijkheid heeft opgeleverd. Ook de clausule ‘deze overeenkomst kost 426 miljoen per geaccepteerde missie’ is aan het kritische oog van het ministerie ontsnapt. Wat de sancties van eventuele contractbreuk zijn wil minister Verhagen niet aangeven. Wel laat hij in een reactie weten dat ‘de Nederlandse kust te kwetsbaar is om bepaalde dingen te riskeren, en dat onze militaire macht van weleer niet representatief is voor ons huidige vermogen een eventuele aanval af te slaan. Daar moesten we maar niet aan beginnen.’

Verhagen spreekt van een fout, maar zegt ook te kijken naar andere mogelijkheden. “Ja, het is zeker een onfortuinlijke actie. Het komt toch weer aan op het goed lezen van de kleine lettertjes. We kunnen nu in elk geval nog niets met zekerheid zeggen. Wat wel duidelijk is, is dat we niet zomaar contractbreuk kunnen plegen. De enige clausule die hiertoe in het contract is opgenomen is om kosteloos over te stappen naar een missie in de Green Zone in Irak. Die optie lijkt gegeven de omstandigheden niet ideaal.”