ACHTERGROND - Colorado is een cruciale staat voor de verkiezingsstrijd tussen de Democraten en Republikeinen om de Senaat. Colorado was sinds 1964 een Republikeinse staat, met uitzondering van 1992 toen ze voor Clinton stemde; Ross Perot gooide toen roet in het eten voor de Republikeinen. Deze Republikeinse zegereeks bij presidentsverkiezingen duurde tot 2008 toen Obama van Colorado een Democratische staat maakte.
Colorado wordt nu vertegenwoordigd door twee Democratische senatoren in Washington DC en kent een Democratische gouverneur. De Democraten zijn mede aan de macht gekomen doordat de Republikeinen rechtser zijn geworden als gevolg van de politieke polarisatie in Amerika. Desondanks is Colorado nog steeds een swing state.
Colorado kent een lange traditie van directe democratie met referenda, volksinitiatieven en recall-verkiezingen voor politieke functionarissen die het naar het oordeel van de kiezers te bont hebben gemaakt. Twee senatoren van de staat Colorado – niet te verwarren met de senaat in Washington DC – zijn afgezet met een speciale verkiezing vanwege een te vergaande beperking van het vrij wapenbezit. De legalisering van de productie en verkoop van softdrugs in Colorado sinds 1 januari van dit jaar, is tot stand gekomen na een volksinitiatief.
Colorado kent sinds 2009 een door de staat erkend partnerschap tussen homoseksuelen. Ook kent Colorado als gevolg van een uitspraak van het Hooggerechtshof van 6 oktober 2014 het homohuwelijk. Colorado staat te boek als een liberale staat. Daarentegen kende Colorado in 2010 op het hoogtepunt van de Tea Party wel één van de grootste Tea Party bewegingen in heel Amerika.
De strijd om de senaatszetel gaat tussen de Republikeinse uitdager Cory Gardner, lid van het Huis van Afgevaardigden, en senator Mark Udall. Udall is lid van de inlichtingencommissie van de senaat en is een scherp criticus van een in het geheim opererende overheid, de immense spionagepraktijken door de NSA en Guantánamo Bay.
In 2011, voor de onthullingen van Edward Snowden, waarschuwde Udall al voor het enorme machtsmisbruik van de president op basis van de extreme Patriot Act. Udall heeft samen met Senator Wyden uit Oregon en Rand Paul uit Kentucky een wetsvoorstel ingediend om de spionagepraktijken van de NSA sterk aan banden te leggen. Als Udall de verkiezingen verliest betekent dat weinig goeds voor de privacy- en burgerrechtenbeweging in de strijd tegen de Amerikaanse spionagestaat. Udall is een belangrijke steunpilaar in de inlichtingencommissie van de senaat. De NSA en de Controlestaat zijn tot op heden nauwelijks een issue geweest in de verkiezingscampagne, een bedroevende constatering.
De Republikeinse uitdager Gardner leidt in de peilingen. In de laatste peiling van Quinnipac University, die donderdag werd gepubliceerd, staat Gardner met maar liefst zeven punten voor: 46%-39%. In het gemiddelde van alle peilingen bij Real Clear Politics leidt Gardner met 3,6%. Senator Udall kijkt al vanaf het begin van de verkiezingscampagne tegen een achterstand aan.
Het lijkt erop dat de Democraten de achterstand niet meer kunnen inhalen. De resultaten van het vroegtijdige stemmen, veelal per post, zien er niet goed uit voor de Democraat Udall. Er zijn 379.250 stembiljetten ontvangen van Republikeinen, 294.648 van Democraten en 222.043 van kiezers die niet gelieerd zijn aan een partij. Van deze onpartijdige kiezers moeten de Democraten 62% binnenhalen willen ze de Republikeinen nog kunnen verslaan. Dat is een enorme opgaaf voor de Democraten, nu ongeveer de helft van het totaal aantal stemmen bij de verkiezingen van 2010 is uitgebracht: 1,77 miljoen stemmen. Bij de presidentsverkiezingen van 2012 zijn er 2,57 miljoen stemmen uitgebracht. De verwachting is dat de opkomst ergens tussen de opkomst van 2010 en 2012 in zal liggen, mede vanwege de zwaar bevochten verkiezingsstrijd in Colorado.
De Democraten halen alles uit de kast om het tij nog te keren met een serie aanvalsspotjes op het standpunt van Gardner over abortus en voorbehoedsmiddelen. Gardner was in 2010 nog voor een wet die rechten geeft aan foetus ter bescherming van ongeboren leven en het recht op abortus en voorbehoedsmiddelen zou beperken, maar deze wet, personhood genoemd, is door de kiezers van Colorado in 2010 met grote meerderheid afgewezen. Gardner heeft de steun voor dit wetsvoorstel ingetrokken in februari van dit jaar, toen hij dus al wist dat hij kandidaat was voor de senaat, omdat hij zich opeens realiseerde dat dit wetsvoorstel sommige voorbehoedsmiddelen zou verbieden. Gardner heeft sindsdien ook gepleit voor een voorstel dat de toegankelijkheid tot voorbehoedsmiddelen vergroot.
Toch vormt the war on women de kern van Udalls herverkiezingsstrategie, terwijl deze strategie evident grote beperkingen kent gezien de politieke issues van deze campagne: ISIS, Ebola en de stand van de economie. De war on women-strategie werkte uitstekend in 2010 en 2012 omdat abortus en voorbehoedsmiddelen toen een belangrijker issue was voor kiezers in Colorado, mede als gevolg van domme, rabiate uitspraken van Republikeinse kandidaten over verkrachting en abortus.
Nu spelen deze issues nauwelijks een rol van betekenis. De Democraten hebben een groot risico genomen met de single issue-campagne van Udall in de hoop dat ze Gardner zouden kunnen neerzetten als een religieuze extremist. Ondertussen spreekt Gardner vooral over de economie, banen, belastingen. Als je kijkt naar onderstaande chart zijn de Republikeinen in het voordeel op de belangrijke thema’s, met uitzondering van gelijke beloning voor vrouwen. Veel Democraten in andere staten hebben het over de beloning van vrouwen als economische dimensie van de war on women.
Udall heeft het zo vaak over abortus en voorbehoedsmiddelen, dat de eindredacteur van de Denver Post aan Udall vroeg waarom hij de vagina het enige interessantste onderdeel vindt van de vrouw. Uiteindelijk is dat reden geweest voor de hoofdredactie van de Denver Post, tot grote verbijstering van progressief Colorado, om de steun uit te spreken voor Gardner:
Udall is trying to frighten voters rather than inspire them with a hopeful vision. His obnoxious one-issue campaign is an insult to those he seeks to convince.
Gardners strategie lijkt te werken: hij matigt zijn conservatieve standpunten waardoor hij electorale aantrekkingskracht uitoefent op het politieke centrum. Gardners aanhang onder vrouwen is daardoor veel groter dan bij conservatieve hardliners in 2010 en 2012. Ook zijn aanhang onder Hispanics zal daardoor fluctueren tussen de 23%, de score van Romney in 2012, en de 39% van McCain in 2008.
Gardner is de minst Republikeinse kandidaat: minder boos en niet zo rabiaat. Gardner voert een veel relaxtere. positieve campagne met een optimistischere visie. Gardner heeft ook veel kritiek op de GOP, hoewel hij de op tien na meest conservatieve afgevaardigde is in het Huis. Hij voert geen culture wars op thema’s als abortus en homohuwelijk. Zijn Democratische tegenstander Udall daarentegen wel. Die is veel verbetener en bozer dan Gardner. Dat de progressieve Denver Post Gardner steunt en niet de Democraat Udall is een teken aan de wand.
Op een lokaal Townhalldebat voor zakenmensen uit de Latino gemeenschap van Colorado kreeg Gardner de wind van voren van de Democraten omdat de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden niet willen stemmen over de senaatsvoorstel om de immigratiewetgeving te hervormen. Gardner besteedde niet heel veel aandacht aan het onderwerp immigratie. Hij zette uiteen wat zijn idee is van hervorming van de immigratiewetgeving. Dat is niet alleen betere grensbewaking zoals veel Republikeinen denken over immigratiewetgeving.
Gardner is voor het vergemakkelijken van visa voor economische immigranten maar weigert te spreken over een generaal pardon. De politieke wensen van Hispanics in Colorado zijn niet beperkt tot immigratie. Ook voor Hispanics spelen economische issues een belangrijke rol. Daarom ging het grootste gedeelte van Gardners verhaal voor Latino zakenmensen ook over de economie. In zijn politieke visie besteedt hij geen speciale aandacht aan Hispanics, ook niet in zijn economische agenda. Zo spreekt Gardner uitvoerig over de olie- en gasindustrie die in Colorado hard groeit, wat banen oplevert voor Hispanic Coloradoans. Zijn agenda voor iedereen zou Hispanics wel eens genoeg kunnen aanspreken om hem de verkiezingsoverwinning te bezorgen.