Met zeepbelmentaliteit worden jongeren dieper de schulden ingerommeld

ACHTERGROND - Minister Jet Bussemaker (PvdA) van onderwijs gaat in gesprek met banken om ondanks toenemende studieschulden hogere hypotheken toe te staan. Dat blijkt uit afgelopen week gepubliceerde transcripties van een vergadering in de Tweede Kamer. Deze vergadering vond juni jongstleden plaats, kort nadat ik voorrekende dat het nieuwe leenstelsel door het oprekken van de betaaltermijn zou leiden tot lagere maandlasten en dus meer ruimte voor een hypotheek.

In de vergadering stelt Jesse Klaver namens Groenlinks vragen over de impact van het nieuwe stelsel op hypotheken, waarop Bussemaker laat weten dat het ‘per saldo een positief effect op de burger zal hebben’. Hiermee bedoelt zij dat ‘de burger’ een hogere hypotheek kan krijgen, wat Klaver gerust stelt. Hij geeft aan blij te zijn dat de rekenmethode wordt aangepast en er ‘wellicht nog mensen op vooruit gaan’. Eind goed, al goed. Zou je denken.

 
Kom uit die kredietbubbel!

Ik kan de redenatie van Jesse wel volgen, maar vrees dat hij met zijn hoofd nog teveel in de kredietbubbel zit. Natuurlijk is hij bang dat het voor de huidige generatie studenten moeilijker zal worden om aan een huis te komen als zij met hoge studieschulden wordt geconfronteerd. Als echter de afgelopen 25 jaar ons íets hebben geleerd dan is dat dat hogere leningen tot hogere huizenprijzen leiden. Als alle studenten over een paar jaar minder hypotheek kunnen krijgen, zullen huizenprijzen zich aanpassen aan de nieuwe situatie.

Bureau Kredietregistratie (BKR) voert al een tijdje campagne om studieschulden te mogen registreren, net als de hoogte van een hypotheek die mensen hebben afgesloten. Bij de hypotheekadviseur geldt nu vaak een don’t ask don’t tell-beleid met betrekking tot studieschulden. Ook de noodlijdende autobranche zal ook geen haast maken om strengere toetsen in te voeren.

Studenten hebben recht op een lagere maximale hypotheek

Dat de BKR-campagne nog niet zo’n vaart loopt, komt omdat we volgens de publieke opinie kennelijk nog altijd recht hebben op zoveel mogelijk leningen en dat de ene lening vooral de andere niet in de weg moet staan. De politiek laat deze situatie bewust voorbestaan en speelt op die manier jongeren tegen elkaar uit. Als individu heb je er waarschijnlijk weinig baat bij eerlijk te zijn over je schulden, maar de schaal waarop deze leugens om bestwil plaats (gaan) vinden is immens.

Wie het beste voor heeft met onze jongeren kan zich wat mij betreft beter kan gaan inzetten voor een stiptheidsactie, een registratie van alle schulden bij BKR. Laat de autobranche maar omvallen omdat jongeren door studieschulden en hypotheken geen auto kunnen kopen. Auto’s zullen niet snel goedkoper worden, die moeten namelijk altijd nog worden geproduceerd. Maar woningen zijn na inflatiecorrectie nog altijd duurder dan op de piek van de zeepbel in de jaren zeventig zonder dat de productiekosten wezenlijk omhoog zijn gegaan. Als we jongeren dieper in de schulden steken voor hun studie is een lagere hypotheek wel het minste wat we voor ze kunnen terug doen. Met bijbehorende lagere huizenprijzen.

Dit artikel verscheen eerder op Woningmarktcijfers.