OPINIE - Het wordt tijd dat Nederland weer voor idealen staat. Ook als dat ten koste gaat van het pragmatische gewin, meent Annelies Pilon.
Om met de deur in huis te vallen: ik wil dat Nederland weer met zijn vingertje gaat wijzen. Dat ‘we’ weer aan anderen gaan vertellen hoe het moet. Dat we weer meer dominee worden en minder koopman. Te beginnen met premier Rutte.
De afgelopen jaren heb ik met stijgende verbazing toegekeken hoe ons land blaft als het gaat om het hooghouden van mensenrechten, maar nooit durft te bijten.
Zoals recentelijk de Olympische Spelen in Sochi. Waarom moesten wij per se door zo’n topzware delegatie worden vertegenwoordigd? Koning en Koningin, goed daar kon ik me nog iets bij voorstellen vanwege het erelidmaatschap van het IOC van Willem-Alexander. De aanwezigheid van premier Rutte was daarentegen niet nodig. Niet gaan was een duidelijk signaal geweest hoeveel waarde wij hechten aan het respecteren van alle mensenrechten, dus ook homorechten.
Het werd nog pijnlijker toen bleek dat hij op de tribune in het vak met drie illustere politici werd geplaatst: Erdogan, Lukashenko en Janoekovich. Deze heren hebben, zacht gezegd, niet echt een track record op het beschermen van mensenrechten. En net toen ik dacht ‘Gelukkig, Rutte is weer naar huis’, dook Putin op in het Holland Heineken Huis. Die man weet tenminste hoe je een ander land te kijk moet zetten.
Intussen is Janoekovich gevlucht uit Oekraïne en heeft Putin de Krim bezet. En wat doen wij? Wij gaan door met het organiseren van een handelsmissie naar Rusland.
Dan doen ze onze bloemen en zuivelproducten eens een tijdje in de ban, maar we zouden wel laten zien dat we het menen met mensenrechten en internationaal recht door niet te gaan. En dat zou ik nu toch echt wel eens willen zien: dat we het menen, dat we een mening hebben. Want daar begin ik sterk aan te twijfelen.
Niet alleen in onze daden richting het buitenland, ook in eigen land heeft de koopman het definitief gewonnen van de dominee. Het Polenmeldpunt bijvoorbeeld: Rutte heeft nooit afstand willen nemen van zijn gedoogpartner.
Terecht leverde dit Nederland veel kritiek op vanuit andere landen. En nu weer met Wilders’ uitspraken op de uitslagenavond, en al daarvoor, over Marokkanen. Het kostte Rutte opvallend veel tijd om de uitspraken uiteindelijk te veroordelen. Waarom niet een man zijn en direct afstand nemen?
Ten tijde van Sochi zei Rutte: ‘Als wij als handelsnatie aan andere landen dezelfde standaarden opleggen die we zelf hanteren, wordt de wereld wel heel klein.’ Welke standaarden, meneer Rutte? Ik verlang naar standaarden. Ik verlang ernaar dat we weer staan voor wat we vinden. Tenminste, als we nog wel echt iets vinden. Misschien is dat wel het grootste probleem.
Pragmatisme is in de plaats gekomen van idealisme. Anders gezegd, pragmatisme is ons nieuwe idealisme. Wat een armoe!
Deze column verscheen eerder op het blog van de Wiardi Beckman Stichting. Misschien ook interessant: deze ‘denktank voor de sociaal-democratie’ zoekt meerdere stagiairs.
Reacties (11)
Ga eens aan mensen vragen hoeveel ze persoonlijk over hebben om Rusland een keer de les te lezen. Hetzelfde als het gaat om militaire interventie in weet-ik-veel-waar. Dat gaat over centen per persoon.
Dat we niet andere landen de les gaan lezen en onze handelsrelaties verslechteren, daar kan ik eigenlijk wel inkomen. Soms moet je een streep trekken, dat is waar, maar dit kleine land kan in zijn eentje gewoon niks teweeg brengen. Alleen maar schade voor onszelf. Overigens vraag ik mij af of bedrijven in Nederland stilletjes wordt aangeraden minder zaken te doen met Rusland, net zoals we dat doen als het gaat om Israëlische nederzettingen. Dat maakt het in de toekomst makkelijker je tegen Russische misstanden af te zetten.
Het probleem is volgens mij iets heel anders: dat wij in het binnenland ook niet meer zo’n tolerante natie zijn als we ooit waren. Dat links de controle verliest aan egoïstisch, cynisch en ronduit racistisch rechts. De balans is zoek. Wie noemt het huidige kabinet nog paars? Er zit geen enkel rood in.
Helaas is Nederland altijd een hypocriete dominee geweest, andere landen aanspreken op gedrag dat wij tot een jaar of 60 geleden zelf nog vertoonden.
De afgelopen 15 jaar hebben we toch weinig anders gedaan dan elkaar de les te lezen?
Mijn oude nostalgische gevoel dat dat vingertje zo handig was bij doktertje spelen is daardoor helemaal verbleekt.
@3
Wat bedoel je daarmee? Ik kan me even niets indenken.
@0: “ik wil dat Nederland weer met zijn vingertje gaat wijzen” waarbij Nederland verengd is tot Rutte, nogal mager.
Met een vingertje wijzen is mooi, maar dat kan ieder land.
Zelfs Poetin kan klagen over de behandeling van een Russische asielzoeker.
Belangrijker lijkt mij dat Nederland iets doet tegen de brievenbus-firma’s hier.
Vandaag las ik dat 10% van de wereldhandel via Nederland loopt.
Ja, want als Nederland met het vingertje wijst sidderen despoten als Poetin en Erdogan. Want als Nederland boos is, nou, dán zijn de rapen pas echt gaar. Als je dan je leven niet betert als dictator dan kom je in de grootste problemen…
Ik vind het goed dat we ons realiseren dan we in de wereld niks te vertellen hebben én dat een heel groot deel van onze economie afhankelijk is van de handel. Realpolitik is een heel logisch gevolg uit die twee conclusies. Ik ben er blij mee. Laat het geld maar rollen.
Hoera, we zijn pragmatisch!
@7 (e.a.) Je hoeft geen slurf te hebben om een ruggengraat te hebben. Oh, en olifanten schrikken dus wél van muizen.
Het argument: “We hebben toch niks te zeggen” kan ook de andere kant op werken: omdat het kennelijk toch niks uitmaakt wat je zeg, kun je net zo goed je bek opentrekken.
Maar de economie/handel dan? Als een te belangrijk deel van je economie/handel erop is gebouwd dat een ander land je uitspraken ‘leuk’ of ‘niet leuk’ vindt, dan heb je ook niet echt een krachtige economie, dan ben je gewoon een economische vazal.
En ik ben niet onverdeeld jubelend over pragmatiek: het vraagt alleen ‘hoe’, en niet ‘waarom’. En dat is een groot verschil.
@4: Het carrousel van discussies tussen Fortuynisten/PVV-aanhangers en degenen die ertegen in gaan.
Idealisme is naar mijn weten een term uit de filosofie die gebruikt voor filosofen die het empirisme bekritiseren.
Onze “idealisten” in de politiek voldoen aan die beschrijving met al het geld dat zij via ontwikkelingshulp naar schurkenstaten hebben gestuurd, wat een land als Mali gedestabiliseerd heeft.
Daar hoor ik de schrijver niet over, met een paar dictators op de tribune zitten mag niet, handelsmissies naar dictaturen mogen niet, maar een blanco cheque uitschrijven aan een boevenbende onder het mom van ontwikkelingshulp mag wel.
Vroeguh “blafte” Nederland wel meer maar beet het niet meer dan nu (sterker nog, Nederland ging alleen maar een groter percentage van de globale grondstoffen gebruiken) dus het nut van een terugkeer naar het oude beleid ontgaat me, tenzij het puur als aflaat voor columnisten en andere “intellectuelen” is bedoeld…