“Les Zadistes” laten het er niet bij zitten

ELDERS - In Frankrijk zijn de demonstranten tegen de bouw van een dam in de Tarn niet van plan op te geven. Ook elders in Frankrijk manifesteren zich groepen die protesteren tegen grote bouwprojecten.

Ze noemen zich Zadistes (van Zone à défendre, ZAD), de activisten die vorige week verdreven zijn van het bouwterrein van de dam bij Sivens  in het zuiden van Frankrijk. Ze hebben zich inmiddels gehergroepeerd in een naburig dorp en bezinnen zich op nieuwe acties tegen de aantasting van de natuur in het stroomgebied van de Tarn. Vorig jaar september begon het kappen van bomen ten behoeve van de dam die de boeren in de omgeving meer water op moet leveren. De werkzaamheden zijn enige tijd opgehouden nadat in de nacht van 26 oktober vorig jaar een van de demonstranten, de 21-jarige Rémi Fraisse om het leven kwam, volgens activisten door een politiekogel, volgens de autoriteiten door onopgehelderde omstandigheden. Het officiële onderzoek naar de toedracht van de dood van Fraisse heeft nog steeds niets opgeleverd. De regionale autoriteiten hebben nu uiteindelijk op 6 maart besloten een iets kleinere dam te bouwen, maar het is de vraag of de zaak hiermee eindigt.

Sivens is een voorbeeld van een ZAD. De gebeurtenissen daar eind vorig jaar hebben nog veel meer Zadistes op de been gebracht. De lijst omstreden bouwprojecten groeit.

Op de lijst staat onder meer een mega winkelcentrum in de buurt van Parijs (niet nodig volgens de activisten), een ondergrondse stortplaats voor nucleair afval (veel te gevaarlijk voor omwonenden), een nieuwe kerncentrale, een vliegveld, een megastal, een pretpark en niet te vergeten de omstreden TGV-spoorweglijn tussen Lyon en Turijn. Op initiatief van twee Franse Europarlementariërs van de Groenen is het EU fraudebureau OLAF vorige maand een onderzoek gestart naar financieel wanbeleid, corruptie en mogelijke banden van ondernemers met de maffia. De Italiaanse schrijver Erri de Lucca die de actievoerders tegen de tunnel in de Alpen heeft gesteund is beschuldigd van het aanzetten tot sabotage. Hij krijgt steun van een reeks Franse prominenten waaronder vier oud-ministers. Maandag wordt zijn proces voortgezet.

Het ecologisch gemotiveerde activisme groeit in Frankrijk. Sinds de Groenen (Europe Ecologie Les Verts) vorig jaar bij het aantreden van premier Valls hun steun aan de regering hebben opgezegd zijn ze ook vrijer om de demonstraties te steunen. Voor de socialisten ligt dat moeilijker. Vergelijk het met de situatie van de PvdA in Groningen. Ook in Frankrijk zijn er volgende week regionale verkiezingen waarbij lokale onvrede over allerlei bouwprojecten een rol gaat spelen. President Hollande trekt het land door langs nieuwe fabrieken om zijn geloof in het herstel van zijn land te tonen. Een gevoelig onderwerp (een verbod op hoofddoekjes in openbare crèches) wordt over de verkiezingen heen getild. En de dissidenten in de socialistische partij worden op het Elysée ontvangen voor een openhartig gesprek. Nu even geen ruzie in de tent. Het komt allemaal erg bekend voor.

Op 1 maart scoorde het Front National van Marine Le Pen in een opiniepeiling 29% van de stemmen. Evenveel als de rechtse combinatie UMP/UDI. De socialisten kwamen niet verder dan 23%,  Les Verts 10%, het Front de Gauche 9%.   In Frankrijk is er ondanks de Zadistes geen sprake van een Syriza of Podemos. De opkomst zal, zeker in de eerste ronde op 22 maart, erg laag worden (43%). Reden voor de François de Rugy, co-voorzitter van de Groenen in het parlement, om de stemplicht weer op de agenda te zetten.

Tot slot nog een opsteker voor het Franse eergevoel. Een nieuw Waterloo blijft de Fransen bespaard nu de Belgen het voorstel hebben ingetrokken om achterop het muntstuk van 2 euro de beroemde slag die Napoléon 200 jaar geleden verloor te herdenken. De Britten halen die geschiedenis natuurlijk graag op. De BBC schrijft: Napoleon’s dream of a united Europe under French rule finally came to an end at Waterloo, where he was defeated by an allied force commanded by the Duke of Wellington and Prussia’s Field Marshal Bluecher. Misschien kan het Verenigd Koninkrijk het ontwerp van de Belgen overnemen om het achterop de munt van één pond te zetten. Ideetje voor de UKIP-campagne?