Kunst op Zondag | Wagens

TNO Helmond presenteerde de afgelopen week een fietsersairbag. Een kussentje dat uit het stuur plopt als het voorwiel een object raakt? Nee, een groot kussen dat de automobilist het zicht ontneemt op de fietser die op zijn voorruit klettert. Blijkbaar was TNO Helmond niet zo tevreden over de in 2010 gepresenteerde echte fietsersairbag. In 2010 werd het idee al gepresenteerd om wat euro’s in af te troggelen van Emiel Eurlings, om de airbag te ontwikkelen. De wagen gaat toch boven de fiets?

Het bericht gaf aanleiding eens op zoek te gaan naar wat kunstenaars met wagens uithalen. De wagen en de kar waren de voorlopers van de auto. Lang geleden werd het begrip autowagen nog gehanteerd, nu is daar ‘wagen’ van afgehaald omdat hedendaagse auto’s daar weinig meer mee van doen hebben.

Op de tentoonstelling ‘De verwonderlijke wagens’ in galerie De Kunsten in Deventer kun je tot 16 december nog wagens zien. Niet de met technologie opgepimpte snelheidsduivels die je op de weg ziet, maar de fantasierijke karretjes van Peter Hiemstra en Henk Slomp. Ook volgend jaar maart te zien in museum Martena te Franeker.

Hiemstra en Slomp – Lichtval.


Hiemstra en Slomp – Mr. Boyd is coming to town.

Sommige autobezitters zijn met een soort ‘my-car-is-my-castle’ attitude verwijderd geraakt van wat een wagen eigenlijk is. Het wiel is niet uitgevonden om de patser uit te hangen, maar om transport te vergemakkelijken. Land-art kunstenaar Dick Lubbersen gaat terug naar die essentie met deze rudimentaire ‘zwerfkei-terugbreng-wagen’.

Over patsers gesproken, een autootje van Jeff Koons was vorige maand in het Kröller-Müller museum te zien.  Het museum stelde een serie ‘art cars’ (pdf) van diverse kunstenaars ten toon, waaronder Olaf Mooij. Denkend aan het nieuws over de fietsersairbag, lijken me zijn wagens veel handiger. Een wagen met hersens is hopelijk slim genoeg fietsers te ontwijken. En mocht het dan toch mis gaan, dan heeft een fietser meer aan een wagen die bij eerste contact volledig leegloopt. De auto als ‘inverse airbag’?
Braincar.

Carskin.

Ook wagens zijn niet onsterfelijk. Tegen ‘Still life with stone and car’ van Jimmie Durham is geen airbag opgewassen.

Jonathan Schipper liet twee auto’s uiterst traag op elkaar inrijden. Na zes dagen waren de twee innig verenigd. Schipper refereert aan de spectaculaire ‘car crashes’in films: ‘It is almost impossible to watch a modern action film without at least one automobile wreck’. Hij meent dat filmmakers en kijkers er geen genoeg van kunnen krijgen, omdat het allemaal veel te snel gaat en dus herhaald moet worden. In de installatie ‘Slow inevitable death of American muscle’ gaat het traag genoeg om na te kunnen denken over een naderende dood.

Recycling is de manier om het leven wat te rekken. In ‘Bangers and Marsh’ verwerkte David Mach wagens in tonnen oude kranten.

De fotograaf Peter Tytla knipt uit honderden elementen uit foto’s en verwerkt ze in collages over autokerkhoven. Hier ‘See how they run’.

Misschien wek ik de indruk een wat scheve kijk op auto’s te hebben. Als dat al zo is, dan komt dat mogelijk door de onbewuste invloed van Erwin Wurms ‘Car Culture’.

Prettige zondag verder, met welk vervoermiddel dan ook.