Asielminister Gerd Leers vangt voortaan liever vluchtelingen met een ‘integratieperspectief’ op. Zou hij kunstenaars daartoe rekenen? Waarschijnlijk niet. Misschien moet Leers er aan worden herinnerd dat we het Wilhelmus aan een gevluchte schrijver/dichter hebben te danken. Oude Hollandse meesters als Frans Hals en Pieter Claesz kwamen als vluchteling naar Haarlem. De ouders van de in Keulen geboren dichter en toneelschrijver Joost van den Vondel waren vluchtelingen. Beeldhouwer Albert Termote, oorlogsvluchteling, maakte het Radiomonument, symbool van de eerste radioverbinding tussen Nederland en Indonesië.
Met die geschiedenis in gedachten, is Leers misschien wel te bewegen tot een kunstenaarspardon. Je weet maar nooit welke grote werken kunnen ontkiemen, die aan de grens worden tegen gehouden of nu nog gevangen zitten in asielzoekerscentra. Niet integreren, maar intrigeren zou leidend moeten zijn. Gelukkig zijn een aantal ooit gevluchte kunstenaars dat ellendige stadium voorbij en kun je hun werk bekijken in verschillende exposities.
“Het verleden is het land waaruit wij allen emigreren.” Een citaat Senad Alic, wiens werk tot 24 maart te zien is in Diversity & Art in Amsterdam. Omdat het verleden het verleden is, geen tekst en uitleg over de geboortelanden van de kunstenaars. En of de titels van de werken associëren met vluchten, laat ik aan de verbeelding van de lezer over.
Senad Alic – Zwemles.
De afbeelding boven dit artikel is van Ramaz Goiati. Gemaakt van klei, getiteld ‘Help”. Hieronder ‘Zonder zwemdiploma”.
Vandaag opent de Utrechtse kunstenaarsvereniging Kunstliefde de tentoonstelling Distant Dreams; the other face of Iraq. Met onder andere werk van Baldin Ahmad en Awni Sami.
Baldin Ahmad: My Brother.
Grafisch werk van Awni Sami.
Achnaton Nassar verwijst in dit werk naar Spinoza,ook ooit een vluchteling. Over de symbolische beeldgrappen kun je hier meer lezen.
Over beeldgrappen gesproken: Dragan Despotovic raakte geïnspireerd door historische Nederlandse eetgewooonten en herschiep De Aardappeleters. Van aardappels natuurlijk.
In dit filmpje vertelt hij meer over de totstandkoming van de installatie.
Het valt op dat veel van de kunstenaars in het thema van vandaag, meerdere disciplines beoefenen, Zo maakt Negin Zendegani niet alleen werk van stof en draden, maar is ook fotografe (website onder constructie, maar wel redelijk toegankelijk). Hier haar ‘House”.
Abstract werk van Saafa Khazal.
Na alle beeldende kunst, een stukje dans en theater. In de voorstelling ‘Irakese Geesten’ van Mokhallad Rasem wordt het contrast verbeeld tussen de kijk van drie Irakese acteurs op de oorlog die in hun land heeft gewoed en de kijk van twee Vlaams-Duitse actrices, die de oorlog hebben gezien via televisiejournaals, internet en kranten.
Meer zien en lezen? Snuffel eens in de bronnen die ik voor deze aflevering van KOZ heb gebruikt.
De website van Floris Schreve, gespecialiseerd in hedendaagse Arabische kunst, in en buiten Nederland.
De Nederlandse afdeling van AIDA (Association Internationale de Défense des Artistes) hield bijna op te bestaan, na intrekking van de subsidie van het Ministerie van OCW. Met steun van donateurs lijkt de stichting voorlopig gered.
De Werkelijkheid probeert azc’s (asielzoekserscenntra) te veranderen in ’dynamische netwerken’ en, onder andere, kunstenaars in hun ontwikkeling in Nederland te helpen.
In België is Zebra Art een platform voor gevluchte kunstenaars in alle disciplines, in professionele en amateurkunsten.
Reacties (10)
Vraagje, zou jou leven er veel anders uitgezien hebben als opgesomde kunstwerken niet hadden bestaan of als de kunstenaars naar een ander land waren gevlucht?
Duidelijk,paarlen voor het zwijntje.
Nee en ja. Nee, omdat er dan wel andere kunstwerken zijn waar ik, om welke reden dan ook, even stil bij sta.
Ja, omdat ik er elementen uithaal die, hoe minimaal ook, iets in de kunst veranderen. Dat boeit me en prikkelt nieuwsgierigheid en zo’n prikkeling vind ik nu eenmaal een van de dingen die het leven de moeite waard maken.
Tot zover mijn antwoord op jouw persoonlijke vraag. Of kunst ook maar iets bijdraagt en of het uitmaakt wie die kunst maakt, ach, laten we het praktisch houden. Een schilderij kan ik niet eten. Dat het voor de een wel voedsel voor de geest is en voor een ander niet: het zij zo.
Wat ik intrigrerend vind is dat buitenlandse invloeden wel degelijk van bekang kunnen zijn. Het maakt niet uit of dat via “vluchtelingen-kunstenaars” binnenkomt, of dat “binnenlandse” kunstenaars het binnenhalen. Rembrandt had zonder Italiaaanse invloeden nooit gemaakt, waar hij later zo beroemd mee is geworden.
Je moet die kruisbestuiving niet belemmeren door de grenzen dicht te gooien.
@Bolke : ja, vermoedelijk wel want als je in de geschiedenis bekijkt wat een invloed die vluchtelingenkunst door de eeuwen heen heeft en heeft gehad kun je niet ontkennen dat die een rol heeft gespeeld. Alleen kun je niet zeggen HOE je leven er uit had gezien zonder die mensen. Ik denk iig saai en dom. Of iets dergelijks.
Kunstenaars zijn spiegel, gangmaker en flux.
Niet allemaal even groot maar toch.
Of wil leers alleen maar lopende band sleutelaars?
“Ik denk iig saai en dom. Of iets dergelijks.”
Dat is een aanname, net zoals dat het een aanname dat nieuwe kunstenaars een groot werk gaan produceren.
Tuurlijk is dat een aanname, een irritante ook trouwens en een bevooroordeelde. Hetgeen de bedoeling was.
Ik vind de kunstwerken wel mooi hoor
Ja, gaaf werk! Die aardappelsculptuur!
Toch jammer dat je überhaupt meegaat in Leers’ idee dat de 500 uitgenodigde vluchtelingen per jaar iets bij te dragen zouden moeten hebben aan Nederland. We zouden dit instrument juist moeten gebruiken om de meest kanslozen een kans te bieden!
Zie ook: http://www.vluchtelingenwerk.nl/actueel/overheid-wil-selecteren-op-integratieperspectief.php
Nou, ik vermoed dat Leers kunstenaars ook onder de meest kanslozen rekent. Eigenlijk weet ik dat wel zeker, want een kunstenaar die hier werkloos raakt, komt bij de uitkjeringsionstantie meteen in de bak “onbemiddelbaar” en kan het plantsoen aan schoffelen. Dus ik denk dat ik hiermee prima aansluit bij jouw gedachte.