VERSLAG - Het is zover: de musea in ons land presenteren hun nieuwste herfstcollecties. Museum de Fundatie in Zwolle bijt het spits af met drie tentoonstellingen: Chae Eun Rhee, Jeroen Krabbé en Lotta Blokker. Kunst op Zondag nam er een kijkje.
Video-indruk herfstcollectie Museum de Fundatie © video/fotografie Wilma Lankhorst
In ‘The Moment Your Smiles Fades Away’ verbindt Rhee beelden uit verschillende werelddelen en tijdslijnen met elkaar. Links boven zweept de Koreaanse popster V zijn publiek op, terwijl rechts de vrouw van Giovanni Arnolfini in alle sereniteit is te zien (1434, Jan van Eyck) opduikt. Tussen door dansen cabaret-dansers in witte petticoat rokken met zwarte stippen. Op de voorgrond staan drie kleurrijke Koreaanse zangeressen. Scenes van politionele acties en Koreaanse vechtkunst maken de assemblage compleet. In 2020 kocht Museum De Fundatie dit schilderij aan voor de kunstcollectie van de Provincie Overijssel.
Chae Eun Rhee in de wolk(en)
De Koreaanse kunstenaar Chae Eun Rhee is voor haar eerste expositie in Zwolle in de wolk(en). Haar kleurrijke schilderijen zijn te zien op de bovenste verdieping van het museum. Dit is de iconische wolk van 55.000 keramische tegels uit Makkum, een ontwerp van Henket. En Chae Eun Rhee is zelf ook in de wolken met haar eerste museumtentoonstelling in Nederland. De Koreaanse ambassadeur in ons land was er om haar expositie te openen. Een feestje voor de kunstenaar, haar werk is een feest voor het oog van de bezoeker.
‘Het werk van Chae Eun Rhee is een verassend fris, spannend
en verleidelijk alternatief scenario voor de perceptie van onze wereld.
Eeuwiger. Universeler.’
Uitspraak Kunstcriticus Hans den Hartog Jager (2021).
Assemblages verbinden tijd, geschiedenis en media
De in Seoul geboren kunstenaar Chae Eun Rhee heeft na haar opleiding in Zuid-Korea een vervolg studie in Amerika gedaan. Daar werd ze gegrepen door de grote meesters uit Europa. Haar eerste tentoonstelling in Museum de Fundatie kreeg de eenvoudige titel ‘schilderijen’. Het werk van Rhee is alles behalve eenvoudig. Haar werken zijn collages waarin tijd, media en geschiedenis dwars door elkaar heen bewegen. Er is heel veel te zien op de doeken van Rhee. In de museumwinkel zijn verschillende boekjes te koop waarin Chae Eun Rhee uitlegt welke elementen ze allemaal heeft meegenomen in haar werken.
Chae Eun Rhee woont en werkt in Seoul. Daar is ze ‘artist-in-residence’ bij het Seoul Museum of Art. In 2020 was ze gast kunstenaar aan de Rijksakademie in Amsterdam. Rhee heeft haar kunstopleiding gevolgd aan de School of the Art Institute of Chicago.
En dan wordt het stil
Voor de tweede tentoonstelling dalen we een verdieping in de Fundatie. Het auditorium is de komende drie maanden het domein van schilder Jeroen Krabbé. Net als ieder ander is het leven en werk van Krabbé veranderd door alle maatregelen rondom corona. Geen reizen, geen televisieopnames, geen nieuwe indrukken die hij kan verwerken in schilderijen. Terug getrokken in zijn atelier tijdens de lockdown kijkt Krabbé om zich heen. Dit is zijn wereld nu. Hij pakt oud werk op, bewerkt een doek omdat hij vanwege de lockdown geen nieuwe doeken kan kopen. Het resultaat is een serie van negentien werken onder de titel ‘Stilte, mijn atelier in lockdown’. Tot en met 5 december kun je Krabbé’s atelierportretten ontdekken in Museum de Fundatie.
Beelden, Lotta Blokker
De derde tentoonstelling is ‘BEELDEN’ van Lotta Blokker. In 2014 zag ik in dit museum haar tentoonstelling ‘Het uur van de wolf’. Toen ik deze beelden zag, kreeg ik het gevoel dat de bronzen sculpturen van Blokker opeens zouden gaan ademen. De zes sculpturen die hier nu te zien zijn, ademen een andere sfeer. Drie beelden zijn in was uitgevoerd en drie gegoten in brons. De grote inspiratiebron voor deze creaties kwam van wereldberoemde foto’s’. Het napalmmeisje in Vietnam, de verdronken Syrische kleuter op een Grieks strand, de vallende man tijdens 9/11 in New York en Keven Carter, fotograaf in oorlogsgebied. De titel Beelden heeft hier meerdere lagen.
‘Falling man’ krijgt een andere draai
Niet alleen de sfeer van de beelden is anders, ook het materiaal waarmee Lotta Blokker ze heeft gemaakt. Brons was het ‘heilige materiaal’ voor Blokker. Tijdens het creatieproces voor deze serie kwam er in 2019 een omslag. Werkend aan ‘Falling man’ voelde het opeens beter om geen bronzen te maken en het proces te stoppen in de was-fase. Lotta Blokker geeft de onbekende vallende man van de Twin Towers als het ware een nieuw gezicht door hem zittend af te beelden. De val is gebroken en het gezicht van de man lijkt te berusten in zijn lot. De grijswitte kleur van de was, doet me denken aan de aswolken rondom het ingestorte World Trade Centre. BEELDEN gaat over mensen, slachtoffers, maar ook over de helende kracht van kunst
Rauw en rouw
In een aparte ruimte ligt een kind, een adolescent bedolven onder puin of is het water? De titel van dit werk is ‘Drowned’ (2021) en is een van de meest recente werken van Blokker. Het kind ligt, met de handen gevouwen op de borst, in een kist van 135,5 bij 90 cm. Het geheel staat op 62 centimeter vanaf de grond waardoor ik de neiging krijg er voor te knielen. Beelden van bootvluchtelingen vullen mijn brein, rauwe beelden. Ook voor dit beeld koos Blokker voor een afwerking in was. Geknield voor Drowned, bekruipt me het gevoel dat het water zo weer gaat stromen en het ruizen van de zee opnieuw begint.
Een andere dimensie van rouw is te zien en te voelen in de sculptuur ‘Loss’ (2020). De vrouw zit met gesloten ogen wat ineengezakt. Haar rechter arm hangt losjes naast haar lichaam, om haar hoofd heeft ze een (rouw)sjaal geslagen. Na het vrolijke Koreaanse spektakel van Chae Eun Ree en de stilte in het atelier van Jeroen Krabbé wordt het op de begane grond bij de BEELDEN van Blokker echt stil.
De tentoonstellingen Schilderingen, Chae Eun Ree, Beelden, Lotta Blokker en Stilte, Jeroen Krabbé zijn tot en met 5 december 2021 te zien in Museum de Fundatie in Zwolle. Het museum en de genoemde tentoonstellingen zijn gratis toegankelijk met een Museumkaart.
Zaterdagavond gratis toegang in de Fundatie
Tot en met 31 december 2021 is Museum de Fundatie elke zaterdagavond van 17.00 tot 21.00 uur gratis te bezoeken. Dit is een mooie kans op kennis te maken met de collectie van dit museum in Hanzestad Zwolle. Lees er hier alles over.
© foto’s’ video en tekst Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met toestemming van Museum de Fundatie en de genoemde kunstenaars.
Ook te zien in Museum de Fundatie een ruime selectie van het werk van de Duitse kunstenaar Neo Rauch (Leipzig, 1960).