Kunst op Zondag | De trap

Serie:

Een trap die had moeten verdwijnen krijgt speciale aandacht in een expositie in  het Centraal Museum Utrecht. ‘Vanishing Staircase’, bedacht door Birthe Leemijer, zou overwoekerd moeten zijn door de natuur. Een gemeentemedewerker brandde het nog prille groen weg.

In september opent het Centraal Museum de tentoonstelling ‘Botanische Revolutie’ en de trap, het verdwenen groen, krijgt daarin een plaatsje. De trap zelf ondergaat geduldig de nieuwe beplanting.

“De museumtrap verdwijnt”, staat er in de brochure bij ‘Vanishing Staircase’’. Nu gaat het om een trap die geen trap is. De treden zijn gekanteld, dat wordt struikelen als je naar hoven of beneden wil. Er zijn echte museumtrappen die wat mij betreft ook wel mogen verdwijnen om plaats te maken voor een beter begaanbaar exemplaar.

Wat dacht u van de ‘hoogtevrees’-trap in het Bonnefantenmuseum?

Aldo RossiBonnefantenmuseum, Treppenstrasse, 1995.
Flickr André Ruoppolo Biazoti Bonnefanten Museum, Maastricht, Netherlands CC BY 2.0

Die trap heeft dezelfde steil als de trap in het Joods Museum (Berlijn). Maar in Berlijn is de trap een stuk smaller en is er links en rechts wel iets meer houvast te vinden.

Daniel LibeskindJoods Museum, Berlijn, 2001.
Flickr Antoon Kuper Jüdisches Museum Berlin, het Joods Museum CC BY-NC-ND 2.0

Als architecten al niet je hoogtevrees kietelen, dan toch wel je evenwichtsgevoel. In een Japans en een Canadees museum zou je wat draaierig kunnen worden op de wenteltrappen.

Tadao AndoHyogo Prefectural Museum of Art, 2002.
Flickr Xiaojun Deng 140223_00123.jpg Hyogo Prefectural Museum of Art, CC BY 2.0

Frank GehryArt Gallery of Ontario, The Baroque Stair, 2008.
Flickr Tom Flemming Sculptural staircase in the Walker Court of the AGO by Frank Gehry CC BY-NC 2.0

Mocht je op de volgende trap denken dat het aan je draaierigheid ligt dat je weer terug bij af bent: niet doen –  je bent omgeleid door Olafur Eliasson’s ‘eindeloze trap’.

Olafur EliassonUmschreibung, 2004.
Flickr russellstreet Endless Staircase aka Umschreibung, by Ólafur Elíasson, 2005 CC BY-SA 2.0

Saaie trappen oppimpen. Daar kunnen hele buurten wat aan hebben. Bijvoorbeeld de 163 met keramieken tegels beklede treden van een trap in San Francisco. In samenwerking met de omwonenden.

Aileen Barr en Colette Crutcher16th Avenue Tiled Steps, 2003 – 2005.

In Wuppertal liep dat iets anders. In het kader van een kunstproject mochten kunstenaars hun gang gaan met enkele trappen. Toen de 122 treden van de ‘Holstweiner Treppe’ weer werden gereinigd, kon dankzij een burgerinitiatief het werk van Horst Gläsker opnieuw worden aangebracht. Later is het nog eens twee keer opgeknapt. Hoe het er nu bij ligt is mij niet bekend.

Horst GläskerScala, 2006 (2008, 2016).
Flickr ifranz Scala, Wuppertal, Germany CC BY-NC 2.0

In Turkije kreeg iemand een idee na het zien van dat werk in Wuppertal. Samen met een kennis pakte hij de 200 treden aan van een trap in zijn buurt. De lokale autoriteiten brachten de trap weer in de oude, grijze staat. Regels zijn immer regels. Maar de buurt protesteerde meteen. De burgemeester maakte zijn excuses en zorgde er voor dat de trap weer even vrolijk werd.
Flickr Quinn Comendant The colored stairs of Istanbul CC BY-SA 2.0

Ook in Wuppertal: Diemut SchillingUnterwegs, 2008.
Wuppertal - Flensburger Treppe foto Frank Vincentz, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

De meeste transparante trappen triggeren mijn hoogtevrees net zo vlot als de trap in het Bonnefantenmuseum.  Maar bij de textiele doorzichtigheid van Do-Ho Suh kun je tenminste stevig met beide voeten op de grond blijven staan.

Do-Ho SuhStaircase III, 2010.
Flickr jpellgen (@1179_jp) Staircase-III by Do Ho Suh (2010) Tate Modern. London CC BY-NC-ND 2.0

Al die bijzonder vormgegeven trappen zijn soms met enig ongemak te betreden. Ook gewone trappen kunnen problematisch worden. Bij een chronische handicap of op hoge leeftijd. Gelukkig is er dan de traplift.

De 92-jarige dichter Remco Campert heeft er plezier van en dichtte een ode aan de traplift.

Maar vandaag o vreugde!
kwam de traplift tot me
reddende engel
die me naar boven voert
in het tempo van de tijd
die me beschoren is

Prettige zondag verder.

Reacties (3)

#1 Rigo Reus

Ik ben er, hoogtevrezer die ik ben, niet in/op geweest. Deze trap, bovenop een heuvel, is een gratis attractie
https://www.worldwife.nl/tiger-turtle-de-langzaamste-achtbaan-ter-wereld/

  • Volgende discussie
#1.1 P.J. Cokema - Reactie op #1

Doet wel denken aan die trap van Olaf Eliasson.

#2 Joost

Het mooie is dat de ideale trap niet bestaat. Een trap die lekker omhoog loopt, loopt bijna per definitie slecht naar beneden en andersom. Een trap is daardoor het ultieme compromis: het loopt nooit zo lekker als zou kunnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie