VERSLAG - Museum MORE is klaar voor een gastvrije zomer. Voor Kunst op Zondag bezocht ik twee nieuwe exposities in Museum MORE in Gorssel. In de Tuinzaal hangen 40 doeken van Anya Janssen. In de grote expositieruimte op de eerste etage is een retrospectief ‘Het leven als spektakel’ van de Duitse schilder Norbert Tadeusz (1940-2011) te zien. De derde mijlpaal is de viering van de 80ste verjaardag van kunstenaar Pat Andrea (1942) vandaag, zondag 26 juni, in Museum MORE op Kasteel Ruurlo.
Eerste uitgebreide solo Anya Janssen
Het team van Museum MORE geeft Anya Janssen (Arnhem, 1962) alle ruimte in de lichte en ruime tuinzaal voor haar eerste, uitgebreide expositie. Voor Earthlings dook kunsthistoricus en gastcurator Fleur Junier in het werk van Janssen. Samen met de kunstenaar heeft Junier een selectie gemaakt van zo’n veertig doeken uit Janssens werk vanaf begin jaren negentig tot nu. In de tuinzaal kun je deze keuze nu zelf verkennen.
Ecce Homo (2019) © Anya Janssen, Particuliere collectie © foto Hans Wijninga.
Janssen en de mens
Anya Janssen is gefascineerd door de mens. Ze bekijkt de mens met grote bewondering en laat dit gevoel zien in monumentale portretten. In de beginjaren schildert Janssen vooral zichzelf, later juist de medemens. Met Ecce Homo gaat ze voor even, terug naar het zelfportret. Janssen gaat in dit werk de confrontatie aan met haar eigen sterfelijkheid, geïnspireerd op het werk van de zeventiende-eeuwse schilder Francisco de Zurburán. Het is meer dan een zelfportret in traditionele zin, Janssen verschijnt ook als metafoor. Als een zinnebeeld van vergankelijkheid.
Parliament of Monsters 3 (1996-1998) © Anya Janssen, Particuliere collectie © foto Hans Wijninga.
Vlaamse primitieven & graffiti art
De belangrijkste inspiratiebronnen voor Anya Janssen zijn de vijftiende-eeuwse Vlaamse Primitieven en Lowbrow Art. Dit is een kunstbeweging die in de jaren zestig rondom Los Angeles ontstond. Lowbrow Art heeft wortels in underground comics, punkmuziek en graffiti. Janssens werk beweegt zich tussen werkelijkheid en fantasie. “Schilderen is voor mij een ultieme poging om dichter bij mensen te komen”, aldus Janssen.
“Ik ben een collector of souls, soms bijna een stalker,
ik vertel verhalen over mensen die mijn pad kruisen.
Ik kruip als het ware onder hun huid en leef even met ze mee”.
Anya Janssen (2022)
Anya Janssen: Earthlings is t/m 30 oktober 2022 te zien in de tuinzaal van Museum MORE in Gorssel.
Tip: Bekijk ook de korte film over Anya Janssen van videomakers Jaan Stevens en Angela Otten.
Om thuis alvast in de juiste stemming te komen kun je hier de speellijst beluisteren die Janssen in haar atelier afspeelt.
“Ik ben geen kunstenaar, ik ben een schilder”.
Norbert Tadeusz
Primeur voor Nederland: TADEUSZ: Het leven als spektakel
De overgang van het werk van Anya Janssen naar Norbert Tadeusz is redelijk groot. Een (korte) pauze in het museumcafé is wat mij betreft wel een aanrader.
Museum MORE heeft de primeur in ons land met een grote overzichtstentoonstelling van de Duitse schilder Norbert Tadeusz (1940-2011). Bij onze Oosterburen is Tadeusz bekend en geroemd. Buiten de Duitse landsgrenzen is hij veel minder bekend. Ruim tien jaar na zijn overlijden in 2011 eert het team van Museum MORE Tadeusz met een retrospectief. Samen met zijn weduwe, kunstenaar Petra Lemmerz (Karlsruhe, 1957) heeft de nieuwe artistiek directeur van Museum MORE, Maite van Dijk, de expositie ‘Het leven een spektakel’ samengesteld. De vaste rode draden in het werk van Tadeusz zijn vrouwen (veel vrouwen), het circus, zelfportretten, het theater, slachthuizen en de natuur. De kleuren van de schilderijen in de drie museumzalen spatten van de muur. Ook het formaat van sommige werken, dwingt je om even stil te staan.
Zaaloverzicht ‘Het leven een spektakel’ © Norbert Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.
Tadeusz gaat zijn eigen weg
Tijdens zijn studie en in de jaren daarna zijn stromingen als Pop Art, Fluxus, ZERO, minimal art en conceptuele kunst de favoriete stijlen bij publiek en kunstenaars. Tadeusz laat deze verschillende kunststromingen links liggen en richt zich op traditionele thema’s en genres in de kunstgeschiedenis. Denk hierbij aan stilleven, landschappen, interieurs en figuratieve voorstellingen. Tadeusz was leerling van de avant-garde kunstenaar Joseph Beuys. Maar ook Beuys liet hem vrij om zijn eigen weg te vinden. Norbert Tadeusz vond zijn onderwerpen in zijn directe omgeving, zijn atelier, de vrouwen om hem heen en de natuur. In zijn werk combineert hij de werkelijkheid met zijn eigen waarneming en herinneringen. Tadeusz had altijd een potlood en stuk papier op zak. De vele schetsen die hij in de loop van zijn leven heeft gemaakt, vormden het grote reservoir van ideeën en situaties voor zijn schilderijen.
Zebra en Giraffe wordt opgehangen in het museum © Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.
Grote doeken
In zijn atelier had Tadeusz volop de ruimte. Hij vond het heerlijk om grote werken te maken. Als we door de expositie lopen, horen we de waarschuwingsgeluiden van een hoogwerker. Het werk ‘Zebra & Giraffe’ is maar liefst vier bij vier meter. Met zorg is het opgerold in Duitsland, op de rol vervoerd naar Gorssel en hier opnieuw opgespannen. Wij mogen meekijken hoe het kunstwerk hier zijn plek krijgt in de expositie.
Maite van Dijk (artistiek directeur) geeft uitleg bij het schilderij Miles (2006) © Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.
Tadeusz en jazz
De liefde voor de jazz in het algemeen en de muziek van Miles Davis in het bijzonder, is te zien in het doek ‘Miles’ (2006). De sfeer van de zwemmende Miles doet me denken aan de zwembad-doeken van de Britse schilder David Hockney (Bradford UK, 1937). In de ‘strowagen’ (1989) zie je de inspiratie van Vincent van Gogh.
Collage selectie drie werken van Norbert Tadeusz © foto’s Wilma Lankhorst.
Tadeusz had in zijn werkruimte een set ringen hangen waaraan hij dagelijks oefeningen deed. Verschillende situaties met ringen komen ook terug in circusscènes die hier ook kunt zien.
TADEUSZ: Het leven als spektakel is tot en met 2 oktober 2022 te zien in Museum MORE in Gorssel.
Kunstenaar Pat Andrea in zijn atelier © Pat Andrea, Museum MORE.
Pat Andrea viert 80 in Kasteel Ruurlo
MORE RUURLO viert vandaag, zondag 26 juni 2022 de 80ste verjaardag van de Nederlandse schilder Pat Andrea (Den Haag 25 juni 1942). In de tentoonstelling ¿QUÉ PASA? zijn dertig topstukken te zien uit het rijke oeuvre van Andrea. Je krijgt een mooi beeld van zijn fantasievolle en kritische kunstenaarschap. Andrea vervlecht grote geschiedenis met persoonlijke verhalen.
Rondleiding door de expositie Pat Andrea foto © foto Eva Broekema.
Bekijk hier het programma van het slotweekend Pat Andrea ¿QUÉ PASA? in Museum MORE in Kasteel Ruurlo.
Met de viering van deze mijlpaal eindigt de tentoonstelling ¿QUÉ PASA?
Percy met zijn gebroken been (2021) © Leonie Schneider_, Collectie kunstenaar © foto courtesy Rademakers Gallery Amsterdam.
Binnenkort te zien in Kasteel Ruurlo
Na het verjaardagsfeest voor Pat Andrea, is het podium voor Leonie Schneider in Museum MORE Kasteel Ruurlo. Schneider (München, 1993) is een echte verhalenverteller. Nadat ze haar studie aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag succesvol heeft afgesloten, geeft ze zelf les aan dit instituut. Haar werk is in 2020 genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Schilderkunst.
Gelaagde familieverhalen
Leonie Schneider vertelt in bonte kleuren en decoratieve patronen verhalen. Op het eerste gezicht lijken het vrolijke familietaferelen. Wie langer kijkt, ontdekt meerder lagen. In Kasteel Ruurlo maak je kennis met een samengesteld gezin van halfbroers en halfzussen. Je maakt kennis met Frida, Scout, Donovan, Demi, Angus en Percy. In ieder werk speelt een ander familielid de hoofdrol. Ik wens je een mooie zomer met deze artistieke familie-opstelling.
Angus’ onschuld (2021) © Leonie Schneider, Collectie Rademakers Gallery Amsterdam.
Familieverhalen van Leonie Schneider is van 2 juli tot en met 11 september 2022 te zien is in Museum MORE Kasteel Ruurlo.
Ook Leonie Schneider laat je via deze link meeluisteren naar de muziek die zij graag draait in haar atelier.
Beide musea zijn gratis te bezoeken met de museumkaart. Via deze link kun je je bezoek en/of combiticket online vastleggen.
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum MORE Gorssel, Museum MORE Kasteel Ruurlo en de genoemde kunstenaars.