KSTn – Debat over cultuur of een debatcultuur

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Logo kamerstukken van de dagNa mijn uitglijder afgelopen maandag heb ik mezelf voor straf gedwongen nu maar eens wat handelingen te gaan lezen. Handelingen zijn de letterlijke verslagen van de debatten. Langdradige stukken en moeizaam leeswerk. Om het nog wat erger te maken heb ik gezocht op het woordje “saai”.
Diep ademhalen en lezen.
En dan gebeurt het omgekeerd van wat ik had verwacht. Ik krijg de slappe lach. Het lezen van de behandeling in eerste termijn van het nieuwe wetsvoorstel voor cultuursubsidiëring leverde onverwacht komische interacties op. Dat kwam de gerichtheid en de inhoudelijkheid van het debat niet ten goede, maar dat mag de pret niet drukken.
Ik heb voor u wat fragmenten her en der uit de eerste termijn geplukt.

Dhr van der Ham (D66) maakt een ogenschijnlijk onschuldige opmerking:
Dat er meer gaat naar instellingen in grote steden lijkt mij juist heel goed.
Een aantal vormen van kunst en cultuur gedijt eigenlijk alleen maar bij de gratie van concentratie. Als er veel mensen en interessante geesten bij elkaar zitten, steekt men elkaar in de goede zin van het woord aan. Een dergelijke redenering heb ik de huidige minister ook wel eens horen gebruiken voor de organisatie van wetenschap. Je moet bij elkaar gaan zitten, zodat er internationale allure ontstaat.

Daar wordt echter direct op gereageerd door het kamerlid uit de provincie:

Mevrouw Van Vroonhoven-Kok (CDA): Dit vind ik echt de arrogantie ten top! De heer Van der Ham pleit voor concentratie van culturele instellingen in de grote steden….

Van der Ham (D66): Dat zijn wel heel dramatische woorden, wat overigens bij een cultuurdebat past.
…..
doe op die plaatsen datgene waar men daar goed in is. Veel subsidies in het natuurbeleid gaan naar Drenthe. Het is onevenredig veel, maar in Drenthe is men daar ook veel beter in dan in het centrum van Amsterdam. Ook culturele dingen kunnen zeer goed gedijen in de regio. Er zijn soms prachtige musea. Wij moeten alleen niet proberen in elke stad Amsterdam te spelen. Dat is verspilling van geld en moeie. Sommige uitingsvormen van kunst gedijen beter bij concentratie.

Dat had hij nou niet moeten zeggen…..

Mevrouw Van Vroonhoven-Kok (CDA): De heer Van der Ham ontkent dat er ook mensen wonen in Groningen, Drenthe en Zeeland.

En toen ging het eigenlijk al nergens meer over.
De SGP springt er vervolgens ook op in, startend met een komische noot:

De heer Van der Vlies (SGP): Ik heb niet op de toneelschool gezeten, zodat ik in een debat als dit sowieso op achterstand sta!
Is die spreiding over het land helemaal geen punt van zorg?
Pareert u dit nu echt met de mededeling dat in Drenthe per hoofd van de bevolking veel meer aan natuur wordt gedaan dan in Zuid- en Noord-Holland? Hebt u daar cijfers over? De indicatie zou wel eens de andere kant op kunnen wijzen.

Dhr van der Ham maakt het zichzelf vervolgens nog wat moeilijker:

De heer Van der Ham (D66): Er werd een vergelijking gemaakt tussen Amsterdam en Drenthe, wat ik wat oneigenlijk vond. Wij zeggen niet dat er geen ongelijke verdeling is, daar mag voor ons absoluut naar worden gekeken. Mijn insteek daarbij is de redenering van Pieken in de Delta: potenties in de regio moeten worden uitgebuit, maar je moet geen Amsterdammertje of Rotterdammertje gaan spelen in Zwolle. Zwolle heeft zijn eigen sterke punten, die moeten worden uitgenut.

Vervolgens haakt er nog iemand in:

De heer Van Leeuwen (SP): Er wordt inmiddels aardig wat teruggenomen van de eerdere boude uitspraak over natuurbeleid in Drenthe versus het centrum van Amsterdam. Ik ga het hier niet hebben over het socialistische gelijkheidsprincipe, want dat geldt niet voor cultuur.

Huh, natuurbeleid? Het ging toch over cultuurbeleid? Lekker zin ook over het socialistische gelijkheidsprincipe. Dacht dat dit het gelijkwaardigheidsprincipe was trouwens.

Maar goed, het debat zwabbert dan nog even lekker door:

Mevrouw Van Vroonhoven-Kok (CDA): Ik wil absoluut het beeld voorkomen dat in de regio met name amateurkunst wordt gespeeld, en in de grote steden de kunst met meer kwaliteit. Ook in de regio hebben wij topkwaliteit nodig, en ook in Amsterdam is amateurkunst broodnodig.

Zucht.
…..
Wat verderop in het debat:

De voorzitter: Aan mij de grote eer om u te mogen feliciteren met uw maidenspeech. Ik schors de vergadering voor enkele ogenblikken om gelegenheid te geven tot felicitaties.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

Pardon? Iemand houdt voor het eerst een speech en daarvoor moet gelijk de vergadering stilgelegd worden zodat dees persoon de felicitaties kan ontvangen? Wat is dit voor een kolder? Gebeurt dat bij ieder nieuw kamerlid? Ga eens aan het werk zeg!
…………………..

Een stuk verderop in het debat:

De heer Van Leeuwen (SP): Voorzitter. Ik weet dat GroenLinks iets heeft met zittingsperiodes. Mevrouw Halsema spreekt over een termijn van maximaal acht jaar, maar stel dat een directeur van een fonds fantastisch functioneert, een open mind heeft en meegaat met alle veranderingen. Het argument dat zijn of haar tijd erop zit en dat het de beurt is voor iemand anders, zou dan eigenlijk niet moeten gelden. In dat geval zouden andere criteria moeten gelden, zoals die ook gelden voor de gehele cultuursector. Ik kan me voorstellen dat, als het met iemand fout gaat, je op een gegeven moment op basis van een of ander regeltje ervoor moet kunnen zorgen dat de persoon vertrekt, maar dat heeft toch eigenlijk niets te maken met de zittingsperiode? Iemand kan toch 20 jaar fantastisch werk doen?

Hetgeen een uitspraak ontlokt van de minister (die zijn mond hoort te houden in deze termijn):

Minister Plasterk: De heer Marijnissen!

En vervolgens:

Mevrouw Halsema (GroenLinks): Dat klopt. De partijleider van de SP is daar een voorbeeld van. De SP kent dus andere zittingsperiodes dan mijn partij. Nu begrijp ik de opmerking van de heer Van Leeuwen van zojuist.

Heerlijk.

Weer een stukje verder begint Mevrouw Halsema ineens met dood en verderf te dreigen (ik dacht dat alleen de voorstanders van de EU-grondwet dat mochten doen?):

Op het moment dat er een tekort aan zuurstof dreigt in de schachten gaan de parkietjes het eerste dood, dus waren de mijnwerkers beschermd. In een samenleving die zuurstof ontbeert mogen het niet de kunstenaars zijn die het eerste het loodje leggen.

Het verbaasde me nog dat op dat moment niet de Partij voor de Dieren opsprong om het op te nemen voor de parkieten.

Dan een voorspelbaar stukje PVV:

Bosma (pvv): Met één ding ben ik heel blij. In 4b of 4c wordt gesproken van ’’Nederlandse cultuur’’ en niet van ’’cultuur in Nederland’’. Kijk eens aan, het mag blijkbaar weer gezegd worden. In de multiculturele woestijn groeit een bloemetje!

Wat vervolgens uitmondt in een poging van diverse partijen om Bosma te laten struikelen over zijn eigen uitspraken:

De heer Leerdam (PvdA): Ik denk dat dat heel belangrijk is. U had het zojuist immers over ’’de Nederlandse cultuur’’ en ik was erg nieuwsgierig wat u daar precies onder verstaat.

De heer Bosma (PVV):
Wat ik zojuist zei: cultuur die in Nederland gangbaar is en die in Nederland bestaat.

Nee, dat helpt zeg.

Afijn, het debat leverde voldoende materiaal op om enige malen smakelijk te lachen dus. Maar als u mij nu zou vragen wat de partijen in essentie vinden van het wetsvoorstel, dan zou ik u daarop geen antwoord kunnen geven.
Het blijft een kunst om een echt goed debat te voeren.

En ik ga weer over tot de orde van de dag.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.

Reacties (13)

#1 CiNNeR

Sta toch het meest verstelt van de felicitaties ivm de maidenspeech. De stomzinnige uitspraken zijn tegenwoordig in elk debat heel gewoon helaas.

  • Volgende discussie
#2 oobio

Je zou toch denken dat van Leerdam in 100 dagen toch minstens bekend moet zijn met het begrip Nederlandse cultuur. Of is dat meer iets voor de gewone man?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Roy

Er wordt altijd gefeliciteerd na een maidenspeech en het betreffende kamerlid kan ervoor kiezen niet geïnterrumpeerd te worden tijdens zijn bijdrage.

Maar goed, het is bijna ontroerend om te zien dat ook in de politiek zoiets als eredivisie- en eerstedivisiedebatten bestaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 R.

Je hebt wel alleen de leuke stukjes eruit gehaald.

Was dit wetsvoorstel niet op initiatief van de kamer voorgesteld? De kamer was het er dus al mee eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Steeph

@R.: Ja, dat waren wel de betere stukjes inderdaad. Ik ga eens zoeken naar de oorsprong van dat wetsvoorstel en kijken of ik het debat dan wat beter kan plaatsen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Minitrue

Ehm, Femke Halsema was vóór de Europese Grondwet, maar heeft daarin nooit en te nimmer met dood en verderf gedreigd…
’t Is toch wat met die cultuur in Nederland hè?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Basszje

Nederlandse cultuur! :P

Overigens zie je dat wel vaker dat een debat verzand in niet begrepen metaforen of een opmerking tussendoor die helemaal niet ter zake doet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 zmc

Het enige wat nog ontbreekt is Marcel van Dam…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Steeph

@Minitrue: Als ik zeg dat het recht van met dood en verderf dreigen voorbehouden is aan de voorstanders van de grondwet, wil dat nog niet zeggen dat alle voorstanders dan ook dat moeten doen toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Yevgeny Podorkin

Dat het ook best gewone mensen kunnen zijn tijdens het bedrijven van partijpolitiek.

Op het moment dat er een tekort aan zuurstof dreigt in de schachten gaan de parkietjes het eerste dood.

“Maar beste Femke toch, als ik zo vrij mag zijn meneer de voorzitter”. Nou, wilt u alstublieft niet tutoyeren in de kamer, in het vervolg mevrouw Halsema gebruiken graag. “Fijn dank u. Prachtige beeldspraak Femke en begrijp de context maar men maakte destijds in het geheel nooit geen gebrúik van parkietjes in de mijnen. ’T waren kanarievogels! Bovendien had men in de mijnen nog geen gasdetectors, dáárom werd een kanarie meegenomen door elke mijnploeg. Niet om een dreigend tekort van zuurstof dus. En kwamen er dus in de mijn gevreesde gassen vrij, dan begon het kanariepietje naar adem te snakken of viel het dood van zijn stokje. Kanaries zijn namelijk gevoeliger voor mijngassen en reageren daar eerder op dan mensen. Als de kanaries opeens ander gedrag vertoonden of van hun stokje vielen, maakten de mijnwerkers dat ze wegkwamen, want dat betekende gevaar.”

Zie je dan nooit hè..daarna..in de kamer..dat er iemand ruiterlijk en-plein-publique zijn fout erkent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 R.

Was het niet zo dat de tegenstanders van de EU-grondwet ook met dood en verderf dreigden, door te suggeren dat er 1 Europese superstaat zou ontstaan.

In een radiospotje van Jan Marijnissen waarin iets in de trant van “De Europese Grondwet, u weet wel, van dezelfde mensen die u de euro hebben gebracht” gezegd werd. Lijkt me ook een vorm van misleiding van het publiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Steeph

@R.: Misleiding was het. Maar dood en verderf is toch een stap verder. De opmerkingen gingen toen in de richting van het weer kunnen ontstaan van oorlogen en zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 R.

@Steeph

Van beide kanten is een slecht debat gevoerd. In de media bestond het voorkamp vooral uit de arrogante rechtse regeringspartijen. De PvdA en GL heb ik bijna niet gezien.

Maar het nee kamp (de politiek dan hé) maakte soms echt gebruik van slechte argumenten. Zo was de PvdD tegen omdat er in Spanje nog steeds stierengevechten mochten worden gehouden, omdat in het verdrag stond dat culturele tradities van een land gewaarborgd werden. Tsja, als je wilt dat de EU zich niet met NL mag bezig houden, kun je ook verwachten dat de EU zich op dat vlak ook niet met Spanje bezig houdt.

  • Vorige discussie