COLUMN - Toevallig gingen een aantal masterscripties die ik recent begeleidde bij de opleiding Bestuurskunde over ‘risicoperceptie’, oftewel: hoe mensen risico’s inschatten. Eén van de rode draden is: er is weinig zeker over hoe persoonskenmerken (leeftijd, opleiding, etc.) risicoperceptie beïnvloeden, behalve één ding: vrouwen schatten risico’s hoger in dan mannen.
Opeens moest ik weer denken aan een Wacken Open Air, lang geleden. We stonden op dat festival in de brandende hitte op een veld, voor een podium. Omdat het eerder geregend had was er stro gestrooid, om te voorkomen dat het één grote modderpoel zou worden. De hoge temperaturen zorgde er echter voor dat alles snel opdroogde, en het stro was al snel gortdroog. En dan is er op zo’n festival waarbij een deel van de bezoekers al vanaf tien uur in de ochtend beschonken is altijd wel één groot licht die er zijn peuk in gooit.
Daar stonden we, met een stuk of vijf lieden, te kijken hoe een aantal meter verder een fik ontstond die steeds groter werd. De enige dame in ons gezelschap vroeg een paar keer of het niet verstandiger was om, nou ja, wat verder weg te gaan staan, omdat de festivalweide in brand stond. De rest, inclusief ondergetekende, kwam niet verder dan een ietwat aangeschoten, “ghehehe, fire is cool” en “komt wel goed” en “wat kan er gebeuren?”, net als de rest van het publiek overigens. Totdat iemand van de organisatie het podium op klom, een microfoon pakte en vroeg of we allemaal achterlijk waren want wij zagen toch ook wel dat er brand was en of we allemaal wilden maken dat we wegkwamen zodat de brandweer er langs kon.
Nou ja, daar moest ik dus aan denken: een anekdotische illustratie van ‘vrouwen zijn gevoeliger voor de perceptie van risico’. Bij deze.
Reacties (21)
Daarom zijn de meeste zelfstandig ondernemers man, en komen ze vaker voor in hoogbetaalde functies. En daarom komen ze ook vaker om bij verkeersongevallen.
Onzin, het is een correlatie, geen causaliteit. Het gaat hier om gemiddelden, en de verhouding man-vrouw in de door jou genoemde functies en beroepen is ook als je die gemiddelden meeneemt nog steeds totaal uit balans.
Wat daar de oorzaken van zijn is ook maar de vraag. Opvoeding? Druk van buiten? Toch iets genetisch? Of een mix? Sowieso: we hebben eeuwen achter de rug waarin mannen vrouwen op allerlei manieren klein hebben gehouden. Alleen dat al is iets dat hier niet los van gezien kan worden.
Wat mij betreft worden dit soort argumenten te vaak gebruikt om die disbalans te rechtvaardigen. Terwijl talloze vrouwen in het dagelijks leven meemaken dat ze – ondanks de ambities – worden tegengehouden.
Hoe meer gendergelijkheid in een land, des te groter de onbalans in de man-vrouw verhouding van heel veel beroepen. Dat heet de Gender Equality Paradox. Dat suggereert een genetische oorzaak.
Verder doen vrouwen het tot ongeveer hun veertigste beter dan mannen, ook qua salaris. Beter schoolprestaties, meer universitaire diploma’s etc. De loonkloof is voornamelijk het gevolg van verschillende keuzes die mannen en vrouwen maken.
Nee dat suggereert dat helemaal niet. Er zijn vele andere verklaringen te bedenken. Daarnaast is het nogal lastig gebleken de studie waar jij het nu over hebt te reproduceren.
Zie bijvoorbeeld https://en.wikipedia.org/wiki/Gender-equality_paradox#Factors_Affecting_the_Gender-Equality_Paradox
En je bedoelt qua verschillende keuzes maken “kinderen krijgen”? Iets wat mannen niet kunnen, en waarvoor vrouwen gemiddeld gesproken het meeste voor opdraaien?
Er worden inderdaad een hoop verklaringen gegeven, maar erg overtuigend vind ik ze niet. Het komt op mij meer over als het zich in bochten wringen om toch maar niet te hoeven toegeven dat er natuurlijke verschillen zijn. Overigens had ik niet een bepaalde studie in gedachten.
Vrouwen kunnen inderdaad baren en zogen en mannen niet. Zou het dan niet zo kunnen zijn dat ze daarom iets meer gemotiveerd zijn om voor kinderen te zorgen?
Bekijk ook even het links-rechts verschil dat in alle culturen als belangrijk gezien wordt.
Links-rechts, vrouw-man, klein-groot, zwak-sterk, aarde-hemel, … enz. enz.
dit is een reactie op 1
Dus het zou een effectieve maatregel zijn als mannen pas pas autorijden mogen als de frontale cortex volgroeid is (dus als ze 25 jaar zijn).
(is dat discriminatie? dan moeten we etnisch profilering ook afschaffen).
Maar zoals Joost in #1.1 al aangaf, kunnen er andere redenen zijn waardoor meer mannen een hooggeplaatste positie hebben.
In ieder geval is het onderschatten van risico’s een slechte eigenschap in een hoge positie.
(Ik denk dat Poetin dit bewezen heeft met de inval in Oekraïne).
Nou, Poetin heeft vooral een situatie gecreëerd waarin niemand in zijn omgeving hem meer informatie durft te geven die niet strookt met zijn opvattingen, laat staan hem tegen te spreken.
Dat is een veelvoorkomend probleem met leiderschap. Dat men zich omringt met ja-knikkers in plaats van geïnformeerde tegensprekers.
Overigens vragen autoverzekeraars meer geld van mannelijke autorijders dan van vrouwen. Terwijl mannen minder vaak claimen en kiezen voor een lagere dekking, valt hun premie alsnog gemiddeld hoger uit.
Volgens Independer betalen mannen gemiddeld 11,6% meer, maar het kan wel oplopen tot 25,1% bij een full-risk verzekering.
Je kunt je inderdaad afvragen of dat discriminatie is. De verzekeraars zullen daar vermoedelijk tegenin brengen dat hun prijsstellingen volgen uit de risicomodellen die ze hanteren, en dat die zijn gebaseerd op vele jaren aan data. Ze vragen ook meer geld aan jongeren, en aan ouderen.
“De verklaring voor het premieverschil ligt in de waarde van de verzekerde auto’s. De dagwaarde van de verzekerde auto is gelinkt aan het opgegeven kenteken. Over het algemeen kopen mannen duurdere auto’s dan vrouwen. Mannen geven gemiddeld €24.217 uit aan een auto. De auto’s van vrouwen hebben een gemiddelde waarde van €19.661. Voor het verzekeren van een duurdere auto betaal je meer premie. De hogere premie van mannen ligt dus aan de voorkeur voor duurdere auto’s.”
Discriminatie op basis van leeftijd hoeft niet erg te zijn, want iedereen is een keer jong, en de meeste mensen worden ook een keer oud.
Discriminatie op basis van geslacht is voor mij een ander verhaal.
Overigens dacht ik dat vrouwen weer een hogere pensioenpremie betalen, omdat ze gemiddeld ouder dan mannen worden.
Interessant onderwerp! Een kleine nuancering: was die dame in jullie gezelschap meer risicobewust, of meer risicomijdend? Natuurlijk zijn die twee aan elkaar verwant, maar ze zijn niet helemaal hetzelfde. Als eerste zeggen dat het gevaarlijk wordt in niet stoer, bijvoorbeeld. Dat kan ook een reden zijn om het niet te doen, terwijl je je wel bewust bent van het risico. Bewust risico’s nemen is juist wel stoer.
De kans op voortplanting bij een man hangt sterk af van zijn status. Hoe hoger zijn status, des te groter de kans op nageslacht. Dit geldt voor heel veel diersoorten. Om hogerop te komen moet je het gevecht aangaan met andere mannen en dus risico’s nemen. En daarom is risico’s nemen stoer, omdat het ambitie laat zien.
Ja, zo zit het ingeprogrammeerd in ons primatenbrein. De realiteit is natuurlijk dat er in de huidige wereld vaak risico’s worden genomen die vooral stompzinnigheid laten zien, in plaats van ambitie.
Wederom citation needed. En dan kom ik met een stapel artikelen dat zegt dat vooral opleiding tegenwoordig status is. Ik hoef niet eens in ‘gevecht’ met andere mannen en risico’s neem ik sowieso al weinig. Toch heb ik – heb ik het afgelopen jaar geleerd – niet heel veel moeite om vrouwen te ‘versieren’ (for lack of a better word). Lees voor de grap eens iets over incells en het ‘overschot’ aan hoogopgeleide vrouwen.
Je blijft een beetje hangen in volgens mij veranderde en patriarchale denkbeelden. En dan vraag ik me af: was de norm van vroeger hoe het hoort, of de norm van nu? Of ligt het gecompliceerder?
We leven inderdaad in een competentiehiërarchie. Als je iets goed kunt, levert dat status op. Niet alleen een diploma, maar ook heel goed kunnen voetballen bijvoorbeeld. En ja, ook minder succesvolle mannen kunnen aan de vrouw komen, maar als je aan de top staat is de keuze toch een stuk groter. Het gevecht aangaan is het concurreren.
Volgens mij is er in essentie niet zo veel veranderd in de partnervoorkeuren. Mannen zoeken naar jong en mooi, vrouwen vinden een goed inkomen belangrijk. En dat is universeel.
Zeker meer risicobewust in dit geval, risicomijdend weet ik niet zeker. Ik zal eens checken.
Dat zou ik preciseren tot:
Vrouwelijke metalfans zijn gevoeliger voor de perceptie van risico
(waarschijnlijk wat minder bier in de mik en in het brein).
Nou, bij deze anekdote is dat zo, maar de bestuurskundige literatuur over risicoperceptie beperkt zich echt niet tot metalheads alleen. (mhhh, nu vraag ik me wel af of hoe deze subgroep scoort op risicoperceptie).
En je ‘waarschijnlijk’ is denk ik wel goed ingeschat.
Minder bier in de mik klopt waarschijnlijk wel ja. Zeker in dit gezelschap 😇
Mannen, ga even terug naar je kindertijd.
Welke jongen heeft zich niet geërgerd aan een moeder die alles vooral gevaarlijk vond?
Ik had niet zo’n moeder.
Ruim een week geleden zag ik een vader tegen zijn kind zeggen dat ze niet over een boomstam mocht lopen, want hij had geen zin in een bloedende knie…