OPINIE - Moeten we grootschalig of kleinschalig organiseren? Small is beautiful, maar groot is efficiënter en goedkoper, zeggen we. Uit onderzoek of praktijk blijkt dat niet. Zie Amarantis of Vestia.
Fortuyn vond ook: grootschaligheid in onderwijs en zorg drijft leerling en patiënt uit beeld. Er zijn economische twijfels en inhoudelijke bezwaren.
Dus de zorg moet terug naar de wijk, de scholen moeten kleiner, de woningcorporaties ook. Maar provincies moeten samengevoegd, gemeenten moeten groter dan 100.000 inwoners. Zou dat efficiënt zijn en goed voor lokale democratie? De burger moest dichter bij zijn lokaal bestuur staan.
We zijn voor kleinschaligheid in diensten, maar grootschaligheid in bestuur. Hier klopt iets niet.
Reacties (10)
Hangt ervan af. Eerst hoort men te kijken waar maatwerk nodig is en waar niet. Ik vind dat de sociale interactie een meerwaarde heeft. Werk: het in dienstbaarheid stellen van de mens.
Bijv. in een regio met veel dorpen, is er geen behoefte aan een grote supermarkt. Het is goedkoper, maar je neemt daarmee ook een stuk sociale interactie weg. Bakker, slager. Het zijn plaatsen waar mensen hun verhaal doen.
dat klopt inderdaad niet.. schaalvergroting leidt per definitie tot verlies van de menselijke maat en (weer) een overbodige papierberg.. En dat gaat weer ten koste van de lokale democratie en de accountability van bestuurders..
Zakkenvullers en incapabelen krijgen veel te veel ruimte in een dergelijke omgeving
Grootschalig is alleen efficiënt als je kunt mechaniseren (landbouw, industrie). Zodra de mens de belangrijkste productiefactor is (zorg, onderwijs) heeft opschalen een beperkte meerwaarde die bovendien afneemt naarmate je verder opschaalt. Laten we opschaling helemaal doorschieten zoals we nu o.a. in het onderwijs zien wordt het effect zelfs negatief.
Schaalvoordelen zie ik vaak nog wel, maar de mensen raken een beetje uit beeld: de patiënt, de bewoner en de leerling.
Maar waarom moeten we dan schaal vergroten in regionaal en lokaal bestuur? De burger moet toch dicht bij zijn bestuurder staan? Ook dat impliceert een menselijke maat.
Als die te groot wordt, dan komen burger en bestuur te ver van elkaar af te staan. Maar veel kritiek heb ik op de magere visie in het regeerakkoord op dit bestuurlijke hervormingsgedoetje nog niet gezien. De gemeenten van 100.000+ krijgen een voorkeursbehandeling bij de decentralisaties. Maar er was toch een beginsel van gelijke monniken, gelijke kappen?
Kortom, eens met de reacties, maar het is niet alles…
“We zijn voor grootschaligheid in bestuur” Wie is ” we”?
Ook gemeentefusies blijken meestal niet efficiënter en goedkoper. Bij bedrijven zijn de meeste niet echt gelukt, zeker met de kosten van het in elkaar schuiven van organisaties.
Specialisatie kan heel gewenst zijn, maar ook dat hoeft niet op grootschalige wijze zoals bij de huidige ziekenhuizen. Het optimum is niet gelijk aan het maximum. Verlies van de menselijke maat is alleen bij uitzondering zinnig. Dat vergt toetsing!
Interessant genoeg heb ik hier nog nooit een vergelijkend wetenschappelijk artikel over gezien. Zou genoeg over geschreven moeten zijn toch? Iemand tips?
@5:
“Bij bedrijven zijn de meeste niet echt gelukt, zeker met de kosten van het in elkaar schuiven van organisaties.”
Dat vind ik nogal een grote uitspraak, heb je daar onderbouwing voor? Naar mijn mening hangt het er ook vanaf wat het doel van de overname/fusie is en hoe gemeten wordt of het succesvol is. Is het een “succes” als de ene organisatie deels opgedoekt wordt, maar de aandeelhouders er op cashen? Is het een “succes” als het overgenomen bedrijf opgedoekt wordt, maar daarmee de concurrentie is afgewend? Is het een “succes” als het bedrijf een winstafname ziet, maar een strategische positie inneemt t.o.v. klanten of leveranciers in een krimpende markt?
@7:
Een fusie, dus beide blijven bestaan. Als een van beide verdwijnt heet dat een overname. Ongeveer 1/3 van de fusies is suksesvol, 1/3 mislukt en 1/3 is geen verbetering (gezien de kosten dus ook mislukt).
“sukses” als het gezamenlijk resultaat beter is, dan het afzonderlijke resultaat zou zijn. Daar dis het om bedoeld!
http://www.mejudice.nl/artikelen/detail/paspoort-duurder-door-gemeentelijke-schaalvergroting
” we moeten dan ook vaststellen dat Pleidooien voor verregaande schaalvergroting (…) Niet worden ondersteund door empirisch bewijs”
Zie ook bronvermeldingen onder artikel