ANALYSE - Een moderne auto bevat meer computers dan de NASA gebruikte om een mens op de maan te krijgen. Kunnen we al deze intelligentie wel aan in het dagelijks verkeer, vraagt onderzoeker Jelte Timmer zich af.
Het aantal technische snufjes dat in de auto is ingebouwd is allang niet meer op één hand te tellen. De nieuwe generatie auto’s wordt omschreven met kreten als: ‘de auto is een sensor’, of ‘een iPad op wielen’. Hoe dan ook heeft hij meer rekenkracht dan ik. Met zijn sensoren en processoren weet hij of de weg glad is, hoe hard ik ergens mag rijden, of ik wel genoeg afstand houd en of ik de aankomende bocht goed inschat. En daar houdt het niet op, de auto weet ook van alles over mij: of ik wel zit op te letten, slaperig begin te worden, en binnenkort ook wat voor een type bestuurder ik ben. De moderne auto rijdt niet op olie, maar op gegevens.
Als u dacht dat we dan genoeg slimme gadgets in de auto hebben, heeft u het mis. Want ook Silicon Valley stapt binnenkort bij u in de auto. De smartphone verovert zijn plek in de auto, en opent de deuren voor de makers slimme verkeer-apps. Apps die ons rijgedrag volgen, ons coachen om beter te rijden, en een spelletje maken van het duurzaam rijden. En dat voor een schijntje van de prijs van dure ingebouwde systemen. Voor enkele euro’s koop je een app zoals iOnRoad, die de afstand tot je voorganger, snelheid en positie op de weg in de gaten houdt.
Knipperende kerstboom
Al deze technologie maakt de auto slimmer dan zijn bestuurder. Kan ik dat wel aan achter het stuur? Digitale coaches voorzien me van tips, info en advies: over hoe ik het best kan rijden, of ik alles in de gaten heb wat er om mij heen gebeurt, en of ik tegelijkertijd ook nog even op mijn duurzaamheidsscore en de gesponsorde boodschap van mijn app kan letten. Ontspannen autorijden is er niet meer bij op deze manier. De auto dreigt te veranderen in een knipperende kerstboom die constant om aandacht schreeuwt. De grote automerken zullen hier uiteraard voor waken, zij willen hun auto’s zo veilig mogelijk krijgen. Maar de maker van een app van enkele euro’s heeft deze verantwoordelijkheid niet. Naarmate smartphones een grotere rol gaan spelen in de auto komt er vanuit steeds meer hoeken informatie, en gebliep om aandacht, op ons af.
Als bestuurder omgeven door coaches is aandacht niet mijn enige zorg. Hoe weet ik of de informatie die ik krijg wel betrouwbaar is? Een slimme app kan ook zo slim zijn om me een kopje koffie te adviseren tegen vermoeidheid als ik langs zijn favoriete wegrestaurant rijdt. Aan de andere kant krijg ik misschien een klacht van mijn verzekeraar als ik willens en wetens tegen het verstandige advies van mijn digitale coach inga. Wat er met mijn gegevens gebeurt zie ik immers niet en veilig rijden hoeft niet het enige belang te zijn van mijn digitale coach.
Vanuit de persoon
Technologie kan helpen het verkeer een stuk aangenamer en veiliger te maken, maar slimme auto’s introduceren ook hun eigen nieuwe – complexe – vraagstukken. Om écht slimmer en veiliger te rijden, moet er niet alleen vanuit de mogelijkheden van technologie, maar ook vanuit de persoon in de auto worden gedacht. Dat betekent het regelen van de kwaliteit, kwantiteit en betrouwbaarheid van informatie in de auto, en afspraken over wat wel en niet mag met gegevens die verzameld worden. Niet alleen met de traditionele fabrikanten van technologie, maar juist ook met app-makers en andere nieuwe partijen die een rol gaan spelen in het verkeer.
Jelte Timmer deed samen met de TU Eindhoven onderzoek naar de opkomst van coachende technologie in het verkeer in het onlangs verschenen rapport ‘Op Advies van de Auto’. Dit artikel verscheen eerder op het blog van Rathenau Instituut.
Reacties (27)
Ofwel: “Kan mens steeds complexere wereld wel aan?”
Het wordt natuurlijk nog leuker met malware in je auto-systemen. Bijna even rampzalig is het legertje virusscanners wat dan zich ook gaat opdringen.
“Rij veilig, installeer nu McAfee SafeCar(tm) op uw auto”.
En wat dacht je van ransomware die – indien je niet betaald – met de remsoftware van de auto gaat rommelen.
Het kan natuurlijk nog gekker. Google en anderen zijn al bezig met een zelfrijdende auto. http://www.youtube.com/watch?v=t9Fxp3HK6DI
De ING had laatst een last van een DDOS-attack met IP-pakketjes. Wat dacht je van een fysieke DDOS door een botnet van overgenomen auto’s die op een bepaald tijdstip allemaal naar het hoofdkantoor van ING rijden om daar een absoluut verkeersinfarct te veroorzaken.
“Een moderne auto bevat meer computers dan de NASA gebruikte om een mens op de maan te krijgen. Kunnen we al deze intelligentie wel aan in het dagelijks verkeer, vraagt onderzoeker Jelte Timmer zich af.”
Neuh, meer rekenkracht
De echte vraag is natuurlijk niet of we het wel aankunnen. Maar waar het eigenlijk allemaal voor nodig is. Elektronisch motormanagement vind ik nog wel nuttig; dat heeft ons efficiëntere motoren opgeleverd. De rest dient er alleen maar voor om de bestuurder verder van de machine te vervreemden. Om verantwoordelijkheid uit handen te nemen.
Binnenkort groeit er een generatie op die nooit meer zal leren om zelf achteruit te parkeren.
Bang voor de toekomst? Wat te denken van die “enge” moderne “smart phones”, die meer rekenkracht hebben dan wat de NASA had om naar de maan te vliegen, ons precies zeggen wanneer we wat te doen hebben, die ons slaven maken van een groepsdruk om foto’s van ons te plaatsen en ons immer bereikbaar maken voor de baas. Sorry hoor, maar wat een geblaat! Net zoals “een generatie die nooit meer zal leren om zelf achteruit te parkeren”. Gelukkig maar! Geen prutsende mensen meer die anderen ophouden: http://www.belfasttelegraph.co.uk/news/local-national/northern-ireland/video-belfast-woman-takes-30-minutes-to-park-car-and-becomes-youtube-hit-29231698.html
Auto’s worden misschien wel slimmer maar niet knapper (lelijk dus). Wel vind ik echte oude auto’s een stuk knapper maar dat zijn van die slurpers.
Ik heb 6 maanden geen auto meer en dat bevalt prima. Ik kan onderweg lezen of uit het raam staren naar lelijke huizen en infrastructuur. Dat zag ik nooit als ik met de auto was want TomTom of een wegpiraat vroeg om alle aandacht terwijl ik in de file mij dan weer afvroeg of dit nu het ware leven was.
Lampje vervangen is ook vaak niet makkelijk, auto aanduwen kan niet meer, vervangen van elektronica is ongelofelijk duur. De broodjes bij een tankstation zijn vies, de benzine duur.
Een virus in je auto kan nog wel eens een nieuw probleem gaan worden met apps en andere online zaken.
Ik wacht al heel lang op een slimme trein.
@6:
Ja, om diverse redenen. Niet vanwege de technologie, want ik vind mezelf zelfs nogal een technofiel (ik durf mezelf ook wel enigszins deskundig te noemen op dat gebied). Maar omdat ik weet dat je met technologie ook de verkeerde paden in kan slaan.
Al die rekenkracht in een dergelijke kleine verpakking is absoluut aantrekkelijk en kan heel nuttig zijn. Maar in mijn broek- of jaszak komt toch absoluut geen apparaat waarop ik de software niet zelf heb geïnstalleerd en geconfigureerd, die dingen doet waarvan ik niet weet, die internetverbindingen maakt buiten mijn eigen VPN om.
Je bedoelt dit filmpje: World’s Worst Attempt At Parallel Parking, Enjoy!
Zo iemand had gewoon nooit een rijbewijs moeten krijgen. Autorijden is geen mensenrecht ofzo, het is een privilege dat je moet verdienen. Als je zo klungelt met parkeren dan begrijp je waarschijnlijk sowieso maar weinig van autorijden en het verkeer. Je kan dat allemaal niet oplossen met automatisering. Of je moet alles compleet op (virtuele) rails laten lopen, zodat je gewoon een dutje kan doen achter het stuur (dat er dan waarschijnlijk ook niet meer inzit). Dan kan Big Brother je netjes op je plaats van bestemming afleveren en is afwijken van de goedgekeurde route er ook niet meer bij.
Ze hebben al een auto die je niet meer hoeft aan te duwen: een tikje volstaat…
bron: http://www.facebook.com/ArtCtrlDel
edit: dat was @7
@3: Auto’s rijden al minstens een jaar of 15 met computers rond, de mijne ook. Iets wat geen internet heeft valt niet te doss-en of te hacken.
@8
Heel nobel en dat doet elk verstandig mens maar je weet nooit welke achterdeurtjes er in een OS zelf ingebouwd zijn.
@7: Er is een EU verordening voor nieuwe auto’s voor het vervangen van een lampje. Nonsens dus.
@8: Het gaat me meer om de algemene teneur van de tekst waarin de vooruitgang als negatief wordt voorgesteld, terwijl vele zaken, zoals bijvoorbeeld de “lane assistance” levens potentieel redden.
In Engeland (of correcter: Het Verenigd Koninkrijk) – en vele andere landen – hebben een systeem van “learner driver” waarin je kan leren rijden met een ervaren bestuurder naast je, ipv een dure instructeur. Helaas wordt dit vaak misbruikt. Volgens mij is dit een voorbeeld daarvan. Overigens zijn mannen in Noord-Ierland net zo slechts als de vrouw in dit voorbeeld en ik spreek uit ervaring
@gbh: Jouw auto is misschien hackproof, maar is je volgende dat ook?
Veel moderne auto’s hebben tegenwoordig een CAN-netwerk waarmee al een begin gemaakt wordt richting serieus hacken.
http://jalopnik.com/5539181/carshark-software-lets-you-hack-into-control-and-kill-any-car
@10 Iets wat geen internet heeft valt niet te doss-en of te hacken.
Je sleutelhanger met deuropener werkt met een radiosignaaltje. Dat is op te vangen en te kopiëren. Vervolgens zijn ze in je auto waar ze je Tomtom signaal aftappen en doorsturen zodat ze weten welke bestemming je invoert en waar je bent. Natuurlijk doen ze dat ook met je dashboard-metertjes zodat ze kunnen schatten wanneer je ongeveer moet gaan tanken. Internet, wat is dat?
@AltJohan, CAN is gewoon een seriële databus die al bijna 20 jaar bestaat en niet draadloos, je moet dus fysiek toegang hebben.
Een OS is op verschillende niveaus te beveiligen onder andere via rechten, hash checksommen, etc. Een boordcomputer is wat anders dan een gewone pc waar iedereen van alles op kan installeren. Voor zover ik weet is bijvoorbeeld een TomTom in bedrijf ook nog nooit gehackt.
@ghb: “Iets wat geen internet heeft valt niet te doss-en ..”
Als iets niet aan het internet hangt maakt men soms gebruikt van social-engineering technieken om toch verbinding te maken met het internet.
“Download nu de verbeterde autofirmware met geoptimaliseerde motorregeling, voor 5% meer koppel. Sluit je telefoon daarom aan op het audio/video systeem van de uw auto.”
@14: Alles geeft elektromagnetische signalen wat in principe weer uit te lezen is maar dat is allemaal zeer gecompliceerd qua techniek en software, zijn er niet veel die dat kunnen, misschien wat geheime diensten met genoeg mankracht en kapitaal.
@ghb: Er is alle reden om aan te nemen dat de auto’s verbonden aan het internet de norm zullen worden.
Stel ivm milieu-eisen veranderd er iets aan de brandstofsamenstelling van de auto’s. Het kan handig zijn dat de fabrikant dan nieuwe firmware kan uploaden om de motor optimaal te laten lopen bij een eerder onvoorziene brandstofsamenstelling.
Checksommen zijn cool, maar softwarebouwers maken veel fouten. checksommen kunnen niet altijd voorkomen dat er gehackt wordt.
@16: Dan moet dat nog fysiek mogelijk zijn en zelfs als dat al mogelijk is kan je nog genoeg beveiligingen inbouwen zoals dat alleen officiële app’s toegelaten worden met een geregistreerde md5/sha1 file hash zodat een gewijzigd bestand niet geïnstalleerd kan worden.
@AltJohan een checksom word middels een hash gemaakt van een programma/firmware dat klaar is. Werkt prima gebeurd ook bij een biosupdate, etc.
Is een gangbare methode om software op authenticiteit te controleren: http://www.php.net/manual/en/function.sha1-file.php
Tja, al die mensen met Tomtoms en aanverwante apparaten… voor een koerier of verkoper een zegen maar 80% van ons rijdt 95% van de tijd naar dezelfde locaties; werk, supermarkt, schoonmoeder, sportclub, vioolles van dochter etc. Heb je daar echt iedere keer een Tomtom voor nodig?
@Kalief: Ja, het is eigenlijk onverantwoord om een autosleutel te gebruiken zonder public/private-key encryptie.
@10:
Veel verstandige mensen zijn zich evengoed niet bewust van de mogelijkheden. Ze weten gewoon niet waar ze op moeten letten. Je kan je inderdaad afvragen of dat wel verstandig is, maar het is de realiteit. Als dat nu zo is met smartphones dan zal dat waarschijnlijk ook zo gaan met “slimme” auto’s.
Wat die achterdeurtjes betreft: er zijn allerlei methoden om daar achter te komen. Maar de gemiddelde gebruiker zal dat inderdaad niet weten. En overigens zijn die achterdeurtjes meestal niet eens heel erg stiekem, maar zijn ze gewoon onderdeel van de functionaliteit. Automatisch updates binnenhalen, je lokatie gebruiken om je te laten zien waar je kunt gaan tanken. En dan meteen je route opslaan t.b.v. profilering door de marketeers natuurlijk.
@ghb: md5 is niet collision-resistant, sha1 is wat dat betreft een stuk beter. Zaken zijn wel goed te beveiligen (Chromebook), maar vaak gebeurt het gewoon niet. Dat zien we in bijna elke sector, het gebeurt gewoon niet.
En de softwarestack van auto’s wordt steeds uitgebreider, men gaat van simpele OS’en naar steeds rijkere systemen zoals Linux. Rijker, maar wel steeds kwetsbaarder.
@22 Ik gebruik zelf een firewall en een OS firewall maar ik heb ook lang niet altijd evenveel zin om elke melding uit te zoeken. Als ik een nieuw programma open ga ik er ook wel eens vanuit dat de meldingen die ik dan krijg gerelateerd zijn aan dat programma en dan klik ik ook wel eens te vlug op ok.
Gaan hardnekkige geruchten dat de CIA ook achterdeurtjes heeft en ik heb zelf meer vertrouwen in een betaald OS dan een OS dat is gemaakt door het grootste marketingbedrijf.
Vreemd genoeg doen bedrijven veel aan beveiliging en ondertussen gooien ze de meest bedrijfsgevoelige informatie in de cloud.
@23 De strijd is altijd tussen veiligheid en gebruikersvriendelijkheid, je kan een OS zeer veilig maken alleen dan is deze niet meer gebruikersvriendelijk en omgekeerd. Bij kritische systemen moet je gewoon compleet schijt hebben aan gebruikersvriendelijkheid. Zo zal het bij de kritische componenten van een slimme auto ook gaan. Je kan er gewoon gescheiden systemen van maken, fysiek of virtueel.
De zelf rijdende auto wordt binnenkort ook nog zeer betaalbaar.
http://www.nbcnews.com/technology/students-self-driving-car-tech-wins-intel-science-fair-1C9977186
Het kan ook heel positief zijn dat niet jan en alleman 100% de controle heeft over een auto. Is toch een potentieel moordwapen…
Mensen worden steeds dommer, auto’s steeds intelligenter. Mooi is dat.